Een duurder placebo werkt beter dan goedkope placebo’s
Neppillen werken beter als de apotheker er meer geld voor vraagt. Wie een hoge prijs vraagt voor zijn waar, schrikt daarmee geen kopers af, maar wekt de illusie dat hij kwaliteit verkoopt. Ook in de geneeskunde speelt perceptie een rol.
Amerikaanse onderzoekers hebben de twee effecten nu met elkaar gecombineerd. Uit het onderzoek blijkt dar een placebo van 2,50 dollar werkt beter dan eentje van tien dollarcent, dit melden de onderzoekers in het Journal of the American Medical Association. Dan Ariely, gedragseconoom van de Duke University in North Carolina, en collega’s van het Massachusetts Institute of Technology gaven 82 vrijwilligers een elektrische schok. Daarna werd hun een neppil (placebo) aangeboden waarvan werd gezegd dat het een pijnstiller was. De helft kreeg daarbij een brochure waarin de pil werd voorgesteld als een nieuwe, pas op de markt toegelaten pijnstiller à 2,50 dollar per pil. De andere helft kreeg een brochure waarin de pil als een koopje werd voorgesteld: slechts tien dollarcent per stuk.
Het resultaat was spectaculair. De dure pijnstiller van 2,50 dollar werkte bij 85 % van de proefpersonen, de afgeprijsde pijnstiller van tien cent bij slechts 61%.
De onderzoekers van de universiteit MIT, vertellen dat dit komt door een verwachtingspatroon. Als je verwacht dat een pil beter werkt, zullen je hersenen daardoor ook hormonen aanmaken waardoor je je beter voelt. Prijs, maar ook kleur, vorm en maat kunnen een bepaalde verwachting creeren, die je lichaam (gedeeltelijk) waarmaakt.
Een dergelijk effect verklaart waarschijnlijk waarom sommige dure geneesmiddelen populairder zijn dan goedkopere alternatieven, suggereren de onderzoekers, of waarom mensen generische producten minder goed vinden werken dan merkproducten, ook al bevatten ze hetzelfde werkzame bestanddeel. Het kan niet worden ontkend: placebomedicijnen en placebobehandelingen soms wel degelijk effect te sorteren. Zelfs bijwerkingen van placebo’s zijn mogelijk.