Richtlijn moet terugval anorexia voorkomen

Array

Een nieuwe richtlijn moet voorkomen dat jonge patienten met anorexia nervosa terugvallen na een behandeling. ‘We kunnen patienten nu een handvat geven’, vertelt verpleegkundig specialist Tamara Berends.

Het risico op terugval na een succesvolle klinische behandeling is groot voor patienten met anorexia nervosa. ‘Geschat wordt dat dertig tot vijftig procent terugvalt’, vertelt Berends. ‘Ondanks die cijfers is er maar weinig vastgelegd over hoe terugval het best voorkomen kan worden.’ De verpleegkundig specialist besloot daarom voor haar afstudeerproject aan de opleiding Master of Advanced Nursing Practice een evidence based richtlijn te ontwikkelen voor patienten van 12 tot 18 jaar. Berends werkte samen met Altrecht Eetstoornissen Rintveld en Hogeschool INHolland.

Wat is er nieuw aan deze richtlijn?
‘De richtlijn bestaat uit twee delen. Het eerste deel laat zien wat er momenteel in de literatuur bekend is over anorexia nervosa. Hoeveel patienten herstellen, hoeveel vallen er terug, hoe ziet het proces van terugval er uit en hoe lang duurt het herstel? Dankzij deze concrete informatie hebben behandelaars een goede basis als zij een preventieplan maken en kunnen ze dat ook goed onderbouwen.
Het tweede deel van de richtlijn laat stap voor stap zien hoe je een preventieplan maakt en hoe je ouders daarbij betrekt. Er is veel aandacht voor de voortekenen van een terugval maar ook voor de acties die er ondernomen moeten worden als het mis gaat.’

De patienten krijgen na hun behandeling het plan mee naar huis. En dan?
‘Dan gaan we er actief mee werken en worden patienten eens in de zoveel maanden opgeroepen voor een APK-gesprek (Anorexia Periodieke Keuring). Samen met de behandelaar kijken zij aan de hand van het terugvalpreventieplan hoe het met hen gaat. Als iemand bijvoorbeeld per se weer alleen wil eten, laten we zien dat het een voorteken is dat het mis gaat door haar mee terug te nemen in de tijd. Voor je behandeling mocht er ook niemand in de buurt zijn als jij at… Omdat de patient vooraf heeft aangegeven welke acties er ondernomen moeten worden bij terugval, kan er afgesproken worden dat er elke avond met het gezin gegeten wordt.
Dankzij het feit dat de voortekenen en afspraken vooraf zijn vastgelegd, weten ouders ook beter wat zij moeten doen en kunnen ze sneller contact opnemen met de behandelaar als het mis lijkt te gaan.’

Hoe is de richtlijn ontwikkeld?
‘Als basis hebben we de richtlijn Agressief gedrag van jeugdigen (Hage e.a., 2008) aangehouden, omdat daarin ook sprake is van terugval. Na een wetenschappelijk literatuuronderzoek en praktijkonderzoek hebben we deze richtlijn omgezet in de richtlijn voor patienten met anorexia nervosa. De conceptversie van de richtlijn is vervolgens voorgelegd aan expertpanel en een team van ervaringsdeskundigen. Eén van de patienten gaf tijdens die bijeenkomst aan dat ze niet snel zelf aan de bel zou trekken als het mis ging, maar dat haar ouders dat moesten doen. Dat vond ik zo knap, omdat het erg moeilijk is om dat toe te geven. Dat het belangrijk is dat ouders in het herstelproces betrokken worden, werd dus maar weer al te duidelijk.’ (HE)

Klik hier voor de richtlijn terugvalpreventie anorexia

Klik hier voor de site van Altrecht Eetstoornissen Rintveld

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen