Nederland moet met infrastructuur en kennis vooroplopen in eHealth
Array
Het levert niet alleen doelmatigere zorg op, maar ook hooggekwalificeerde banen
Nederland moet de ambitie hebben om voorop te lopen op het gebied van eHealth. De innovatieve toepassing van internet in de zorg heeft namelijk een enorm onontgonnen potentieel om de zorg beter, toegankelijker en goedkoper te maken. De internationale markt voor eHealth en telemedicine-toepassingen groeit dan ook onstuimig. Alle ingredienten zijn aanwezig om van Nederland een echte kampioen eHealth te maken. Om deze ambitie te realiseren is het wel nodig om nu te investeren in een eHealth-agenda.
Na decennialang als ‘veelbelovend’ te zijn bestempeld, breken eHealth en telemedicine nu op veel gebieden door. En terecht: onderzoek toont keer op keer aan dat eHealth zorg doelmatiger én goedkoper maakt. Patienten, zorgprofessionals en zorgverzekeraars profiteren ervan. Toepassingen als het e-consult en teledermatologie worden inmiddels structureel toegepast om sneller en beter zorg te verlenen.
Zo zorgt teledermatologie voor 67% minder fysieke doorverwijzingen naar het ziekenhuis en bespaart de zorgverzekeraar 53% van de kosten. Het Trimbos-instituut heeft de afgelopen tien jaar een internationale reputatie opgebouwd met onderzoek en ontwikkeling van onlinebehandelingen van psychische klachten, zoals depressie en angststoornissen.
De patient én de zorgprofessional krijgen dank zij eHealth meer regie en controle. Patienten die via een digitale poli hun eigen dossier kunnen raadplegen, komen beter beslagen ten ijs tijdens een consult. Het no-showpercentage op de poli daalt spectaculair als patienten zelf online hun afspraak kunnen maken.
Een betrokken en actieve patient kost minder en is tevredener. Over het webspreekuur van het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein is 86% van de patienten meer dan tevreden, terwijl de efficiency met 60% toeneemt.
Maar desondanks is eHealth nog lang geen alomtegenwoordig, integraal en vanzelfsprekend onderdeel van reguliere Nederlandse gezondheidszorg. En daar moet verandering in komen. Waarom?
Ten eerste is eHealth een belangrijke sleutel tot houdbare zorg. Een zorgstelsel dat ook morgen nog betaalbaar is, zonder aan kwaliteit of toegankelijkheid in te boeten. De Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) bracht vorige maand zijn advies ‘Gezondheid 2.0’ uit. Brede toepassing van eHealth hierin is essentieel. De RVZ bestempelt Zorg 2.0 als oplossing voor de almaar oplopende kosten en het steeds nijpender tekort aan zorgpersoneel. Helaas is de realiteit weerbarstig. De geïnstitutionaliseerde zorg blijkt bijzonder veranderingsresistent te zijn, meldt de RVZ. Zeker disruptieve toepassingen zoals eHealth en telemedicine komen daardoor maar moeizaam van de grond.
Ten tweede biedt de snelgroeiende markt voor eHealth-toepassingen grote kansen. De Europese Commissie becijferde dat de Europese eHealth-markt in 2020 zal groeien tot euro30 mrd. Het Nederlandse bedrijfsleven kan zich onderscheiden in een markt voor innovatieve producten en diensten met veel groeipotentieel. Dit levert economische groei en hooggekwalificeerde banen op.
Vorige week, tijdens de eerste Europese eHealth Week in Barcelona, werd door EU-commissaris Neelie Kroes het belang van eHealth voor houdbare zorg nog eens onderstreept: ‘eHealth krijgt een sleutelrol in de digitale agenda voor een duurzaam Europa’.
Het is daarom tijd voor actie in de polder. Een aantal maatregelen zijn dringend nodig: gerichter investeren in eHealth R&D, meer transparante regels, meer draagvlak onder zorgprofessionals en meer structurele, financiele prikkels. Vooral het ontbreken van structurele tarieven nekt nu de mainstream-implementatie van veel eHealth-toepassingen.
De experimentele beleidsregel voor zorg op afstand in de AWBZ loopt in juni van dit jaar af, waarmee een vervolg op de prille eHealth-successen in deze sector op losse schroeven komt te staan. Sommige zorgaanbieders die gebruikmaken van deze regel nemen, gegeven deze onzekerheid, nu geen nieuwe klanten meer aan voor zorg-op-afstand. De huidige tijdelijke beleidsregels en experimentele tarieven lokken geen duurzame investeringen uit, waardoor bewezen eHealth-toepassingen niet opschalen.
Nederland heeft de kennis, de kunde én de infrastructuur om voorop te lopen op het gebied van eHealth en 2010 is een cruciaal jaar om deze kans te verzilveren. Visie, politieke wil en bereidheid tot investeren zorgen voor betaalbare kwaliteitszorg nu en in de toekomst.
Pim Ketelaar
Pim Ketelaar is voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor eHealth.
Dit artikel werd op 22 maart 2010 ook geplaatst in Het Financieele Dagblad
Pim Ketelaar (voorzitter)
Pim Ketelaar is oprichter en eigenaar van adviesbureau Telecom4care. Telecom4care is dé onafhankelijk specialist in e-Health, telemedicine en zorg-ICT oplossingen. Pim heeft een achtergrond in de mobiele telecommunicatie, waar hij sinds 1993 in verschillende internationale technische, commerciele en adviserende functies heeft gewerkt. Zijn missie is om zijn kennis en ervaring in de (mobiele) ICT aan te wenden om de doelmatigheid, toegankelijkheid en kwaliteit van zorg te verbeteren.
Pim is tevens voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor eHealth, en zet zich daarmee in om eHealth structureel en verantwoord te verankeren in de Nederlandse zorg.
