Invasieve schimmelinfecties steeds vaker levensbedreigend door Azolen resistentie

Jaarlijks sterven in Nederlandse ziekenhuizen tientallen patienten met een verzwakt immuunsysteem aan de gevolgen van agressieve schimmelinfecties dat meldt het NOS vandaag. De patienten krijgen steeds vaker te maken met resistente schimmels.
Tenminste vijf procent van alle aspergillus-soorten, een schimmel waarvan iedereen dagelijks de sporen inademt, zijn resistent tegen Azolem. Dat blijkt uit Nethmap 2010, een jaarlijkse onderzoek over antibioticagebruik en geneesmiddelenresistentie van bacterien, schimmels en virussen. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB) en het Centrum voor Infectieziektenbestrijding (CIB) van het RIVM. Bij patienten met verminderde weerstand kunnen resistente schimmels levensbedreigende longinfecties veroorzaken.

Resistentie van schimmels voor azolen lijkt op resistentie van bacterien voor antibiotica. Maar om schimmelinfecties te bestrijden zijn er maar twee groepen middelen waarvan azolen veruit de belangrijkste zijn. Azolen kunnen als pil worden toegediend. Het alternatieve middel kan alleen via een infuus gegeven worden. Vaak wordt de resistentie voor azolen te laat ontdekt om nog een ander middel te kunnen geven.

Patienten zullen in éénpersoonskamers behandeld worden, liefst in kamers voorzien van luchtfiltratiesystemen om schimmels die door de lucht worden getransporteerd tegen te houden (bv. Aspergillus). Profylactisch zal men de microbiele druk bij de patient zelf proberen te verminderen door agentia toe te dienen die de hoeveelheid gramnegatieve kiemen, schimmels en gisten in de darm verminderen door onder andere respectievelijk quinolones en anti-gist-/schimmelmiddelen toe te dienen. De huid zal ontsmet worden bij middel van antiseptische zepen en de mond regelmatig gespoeld worden met oplossingen die eveneens antiseptisch zijn (bv. chloorhexidine).

De wetenschappers bekeken het resistentiemechanisme in de schimmel aspergillus fumigatus, die bij patienten in diverse ziekenhuizen voorkwam. In veel gevallen werd de resistentie veroorzaakt door een combinatie van twee genetische veranderingen in de schimmel. De resistente schimmels verspreiden zich snel in diverse Europese landen. Het terugdringen daarvan is vanuit medisch oogpunt van groot belang, stellen de onderzoekers.

Ook compost en pootaarde werden onderzocht en daarin bleek sprake van dezelfde verandering. Inademing van schimmels die door bestrijdingsmiddelen in de landbouw resistent zijn geworden, zou dan bij mensen de bron van besmetting kunnen zijn.

Wetenschappers en producenten van bestrijdingsmiddelen voor de landbouw moeten snel werk maken van het terugdringen van resistente schimmels die schadelijk zijn voor de mens. Het bewijs wordt steeds sterker dat schimmelbestrijdingsmiddelen in de landbouw resistentie van schimmels bij de mens veroorzaken, aldus de wetenschappers.

Vandaag wordt Nethmap 2010 gepresenteerd op het het jaarlijkse SWAB-symposium (donderdag 17 juni van 12.30 tot 17.45 uur in Media Plaza te Utrecht). Het thema van dit jaar is de antimicrobiele behandeling van chronische en refractaire infecties. Aan bod komt ook het SWAB-geaffilieeerde project ‘Niet–antibiotische profylaxe van recidiverende urineweginfecties’. De nieuwste Nederlandse resistentie- en gebruiksgegevens worden kort toegelicht bij de presentatie van NethMap 2010. Bekijk het volledige programma . Aanmelden is niet meer mogelijk.

De onderzoeker van Nethmap 2010 komen tot een aantal opmerkelijke conclusies:

  • Azolen resistente van een Aspergillus-schimmel komt steeds vaker voor en veelvuldige gebruik van azolen als bestrijdingsmiddel in de landbouw is waarschijnlijk de oorzaak
  • steeds meer Aspergillus schimmels zullen resistent worden
  • meer dan 8 procent van alle Aspergillus-schimmels in Academische Centra zijn resistent tegen azolen
  • Aspergillus-schimmels kunnen  voor patienten met een verzwakt immuunsysteem levensbedreigend zijn
  • Jaarlijks worden circa tweehonderd tot vierhonderd mensen behandeld voor een invasieve schimmelinfectie
  • Registratie van schimmelinfecties laat te wensen over
  • Dertig procent van mensen met een invasieve schimmelinfectie in de risicogroepen overlijdt aan een invasie schimmelinfectie (60 – 120 per jaar)

Bronnen: NOS & SWAB

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.

Recente artikelen