Mantelzorgwoning alternatief voor opname in zorginstelling

Provincie Utrecht
De meeste ouderen willen bij een toenemende zorgvraag niet opgenomen worden in een verpleeg- of verzorgingshuis. De mantelzorgwoning speelt in op deze wens. Een mantelzorgwoning is een huis met flexibele zorgvoorzieningen, waardoor opname uitgesteld of zelfs afgesteld kan worden. Bovendien is het huis in zijn geheel verplaatsbaar. Het kabinet gaat mantelzorgwoningen stimuleren.

In Nederland staan op dit moment zestien mantelzorgwoningen, waarvan een in de Provincie Utrecht (Amersfoort). In deze mantelzorgwoningen wonen alleenstaanden of echtparen met een zorgvraag. Belangrijk is dat de mantelzorgwoning naast de woning van familieleden staat. De meest voorkomende variant is die van ouders die bij hun kinderen in de tuin komen wonen. Als de tuin te klein is, biedt soms een nabijgelegen gemeenteplantsoen uitkomst.

Tevreden
Recentelijk is in opdracht van het ministerie van VWS onderzoek gedaan onder de families die al mantelzorgwoningen in gebruik hebben. De bewoners blijken in de regel zeer tevreden. Dankzij de bijzondere locatie en de aanwezige voorzieningen, is hun kwaliteit van leven toegenomen. De mantelzorgers ervaren minder druk, dankzij minder reis- en regeltijd, maar ook meer gemoedsrust. Ook de thuiszorgmedewerkers die in mantelzorgwoningen over de vloer komen, blijken zeer tevreden over de kwaliteit en aanwezige voorzieningen. Uit hetzelfde onderzoek blijkt bovendien dat de mantelzorgwoning kosten bespaart voor de AWBZ en de Wmo.

Procedures
In de dagelijkse praktijk blijkt de realisatie van mantelzorgwoningen niet altijd makkelijk. De maatschappelijke wenselijkheid staat op gespannen voet met de procedures rond bouwvergunningen. In het regeerakkoord staat dat het kabinet mantelzorgwoningen gaat stimuleren. Waarschijnlijk betekent dit ondermeer dat aan- en bijbouw ten behoeve van mantelzorg helemaal vergunningvrij wordt. Dat scheelt veel proceduretijd. Totdat dit wettelijk is veranderd, gelden de huidige regels, die per 1 oktober 2010 wel verruimd zijn. Gemeenten die bereid zijn de grenzen van de regelgeving op te zoeken, kunnen hier goed aan werken. Zo werd er een mantelzorgwoning gerealiseerd in de gemeente Tiel binnen 8 weken na aanvraag van de bouwvergunning.

Hoge waarde
Mantelzorgwoningen worden – net als gewone woningen – in meerderheid gekocht door betrokken bewoners. Na gebruik wordt de mantelzorgwoning weer doorverkocht. Dankzij de hoge bouwkundige staat en de flexibele voorzieningen/hulpmiddelen behoudt de mantelzorgwoning een hoge waarde. Hierdoor is de mantelzorgwoning vaak een goedkoper en beter alternatief dan de verbouwde schuur of garage. Voor mensen met een smallere beurs wordt de mantelzorgwoning gekocht door woningbouwverenigingen, die deze vervolgens als een soort verplaatsbare aanleunwoning verhuren, met recht op huurtoeslag. Vaak subsidieren gemeenten in die situaties de mantelzorgwoning, door de (ver) plaatsingskosten te betalen.

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen