Oppassen het Wild door hepatitis E besmetting
Array
Wie graag een lapje wild zwijn of edelhert verschalkt, kan beter niet voor de rauwe variant kiezen. Onderzoekers van het AMC en het RIVM gingen de Veluwe op en constateerden dat een aanzienlijk deel van dit grofwild besmet is met hepatitis E.
Het gebeurt niet vaak dat een groep jagers opgevoerd wordt bij de dankbetuiging in een wetenschappelijk artikel. In het meinummer van het Journal of Virological Methods viel die eer wel te beurt aan ‘the hunting group Ugchelen-Hoenderloo’. De jagers – of faunabeheerders hadden een belangrijk aandeel in het onderzoek naar Hepatitis E bij wilde zwijnen, edelherten en reeen in Nederland, dat in de publicatie beschreven wordt. Hepatitis E leidt bij de mens tot verschijnselen die sterk lijken op die van een hepatitis A besmetting, maar je kan er veel zieker van worden. Vooral zwangere vrouwen lopen kans op ernstige complicaties.
De studie was een samenwerking tussen het AMC en het Laboratorium voor Zoönosen en Omgevingsmicrobiologie (LZO) van het RIVM. Co-auteur Henk Reesink, internist-hepatoloog in het AMC, had vanwege een patient met hepatitis E contact gezocht met het LZO. Hepatitis E was lange tijd een typische tropenziekte. Maar er duiken steeds meer gevallen op die niet ‘reis-gerelateerd’ zijn. ‘We konden bij onze patient geen enkele risicofactor ontdekken, behalve dat hij kort tevoren een camping op de Veluwe had bezocht. Daar vlakbij worden wilde zwijnen gevoerd. Wellicht kwam hij in contact met urine of ontlasting van deze dieren.’
Het RIVM doet al langer onderzoek bij gedomesticeerde varkens. Daaruit bleek dat het hepatitis E virus (HEV) op bijna de helft van de varkenshouderijen rondwaart. Veertien procent van de varkens bij slachterijen en zes procent van de varkenslever bij de slager bleek besmet. Reesink keek samen met het LZO naar Nederlands grofwild als mogelijke bron. In het voormalige staatswildreservaat op de Veluwe werden monsters verzameld bij de afgeschoten dieren. Van elk dier werd het bloed, de ontlasting, een stukje lever en een stukje spier onderzocht.
Met behulp van serologie en met gevoeliger moleculaire methoden vonden de onderzoekers bij acht procent van de wilde zwijnen en vijftien procent van de edelherten het HEV. Daarmee toonden ze het HEV voor het eerst aan in Europese edelherten. ‘Met die hoge percentages van een actief virus moet je bijna veronderstellen dat het veel langer in het bloed circuleert dan we weten van patienten met een acute infectie. Misschien komt het virus bij deze dieren zelfs chronisch voor.’
Hepatitis E (HEV) was lange tijd een typische tropenziekte. Maar er duiken steeds meer gevallen op die niet ‘reis-gerelateerd’ zijn. Het HEV virus blijkt op bijna de helft van de varkenshouderijen rond te waren. Veertien procent van de varkens bij slachterijen en 6% van de varkenslever bij de slager is besmet. Ook 8% van de wilde zwijnen en 15% van de edelherten op de Veluwe is besmet.
Toch zie je de ziekte niet vaak. De afgelopen jaren zijn er in Nederland negentien gevallen gevonden van niet reis-gerelateerde hepatitis E. In Duitsland waren er in 2006/2007 66 patienten bekend, waarvan tweederde de ziekte buiten de tropen opliep. ‘Als zo’n hoog percentage van de varkens en van het grofwild besmet is, zou je verwachten dat veel meer mensen daar ziek van worden. De overdracht van het virus op de mens lijkt dus niet erg effectief.’
Ondanks die geringe kans op besmetting is voorzichtigheid wel geboden, zeker nu het wildseizoen is aangebroken. Carpaccio van wild zwijn of hert vindt Reesink daarom geen goed idee. Toch zal een culinaire revolutie uitblijven, denkt hij. Want het HEV overleeft verhitting tot 50 à 60 graden niet. ‘In de goede restaurants komen ree en hert rosé op je bord. Want een doorbakken reerug, dat is vloeken in de kerk. Ik eet de mijne met een gerust hart mooi rosé.’ Wie vlees van een wild zwijn of edelhert eet, wordt afgeraden om de rauwe variant kiezen, zoals Carpaccio. Vlees dat werd verhit is zonder gevaar, aangezien het HEV een verhitting tot 50 à 60 graden niet overleeft.
Hepatitis E leidt bij de mens tot verschijnselen die sterk lijken op die van een hepatitis A besmetting, maar je kan er veel zieker van worden. Vooral zwangere vrouwen lopen kans op ernstige complicaties. Het stond lange tijd vooral bekend als een typische tropenziekte, maar onlangs werd in het AMC een patient behandeld bij wie geen enkele risicofactor ontdekt kon worden, behalve dat hij kort tevoren een camping op de Veluwe had bezocht.
Met die hoge percentages van een actief virus moet bijna worden verondersteld dat het veel langer in het bloed circuleert dan bekend is van patienten met een acute infectie. Misschien komt het virus bij deze dieren zelfs chronisch voor. Toch komt de ziekte niet vaak voor. De afgelopen jaren zijn er in Nederland 19 gevallen gevonden van niet reis-gerelateerde hepatitis E. In Duitsland waren er in 2006/2007 66 patienten bekend, waarvan tweederde de ziekte buiten de tropen opliep. De overdracht van het virus op de mens lijkt dus niet erg effectief. Ondanks die geringe kans op besmetting is voorzichtigheid wel geboden.
Bron: AMC
