Bewegingsadvies op maat positieve invloed op herstel na borstkanker

vrouw vertrouwen eigenwaardeEen bewegingsadvies op maat kan vrouwen na borstkanker helpen weer actief en gezond de draad van het leven op te pakken. Dat blijkt uit de resultaten van het promotieonderzoek van Caroline Charlier aan de Open Universiteit en Universiteit Gent. Niet iedere patiënt is gebaat bij dezelfde interventie en sommigen zijn minder geneigd om deel te nemen aan een groepsrevalidatieprogramma. De door Charlier ontwikkelde thuisinterventie, Step by Step, is flexibel en makkelijk inpasbaar in het dagelijkse leven. Dankzij de laagdrempeligheid is deze toegankelijk voor een grote groep patiënten. Charlier promoveert vrijdag 18 januari 2012 om 16.00 uur op haar proefschrift, getiteld ‘Step by Step’ aan de Open Universiteit in Heerlen.

Onderzoek
Tijdens dit promotieonderzoek is het beweeggedrag, de factoren die dit beweeggedrag beïnvloeden en de behoefte aan eventuele ondersteuning en informatie over beweging onderzocht. De onderzoekspopulatie bestond uit 465 vrouwen die herstelden van borstkanker. Vervolgens is een interventie uitgewerkt om deze vrouwen te helpen om voldoende beweging in hun dagdagelijkse leven in te bouwen.
Eerder onderzoek had uitgewezen dat beweging belangrijk is voor een vlot herstelproces na kanker. Maar uit het onderzoek van Caroline Charlier blijkt dat een groot deel van de vrouwen na borstkanker de gestelde gezondheidsnorm van matig tot intensief bewegen gedurende een half uur per dag of 10.000 stappen niet haalt. Daarom hebben zij baat bij extra ondersteuning of advies over bewegen.

Bewegen in dagelijks leven
Naast het ontwikkelen van effectieve interventies in de vorm van groepsrevalidatieprogramma’s is het belangrijk om de vrouwen ook te stimuleren actief te zijn in het dagdagelijkse leven. Bijvoorbeeld in de vorm van een extra wandeling. Uit het onderzoek blijkt namelijk dat vrouwen die aangaven geen plezier te beleven aan extra beweging, minder geneigd zijn te sporten of deel te nemen aan bewegingsprogramma’s in groepsverband. Deze groep vrouwen kan de gezondheidsnorm halen, door meer te bewegen in het dagelijkse leven. Zorgverleners kunnen hierin een belangrijke rol spelen, aangezien vrouwen eerder geneigd zijn meer te bewegen, als ook hun dokter aangeeft dat dit belangrijk is.

Meer ondersteuning en informatie
Het onderzoek toont ook aan dat de aanwezige vermoeidheid en armklachten vrouwen vaak verhinderen meer te bewegen, vooral in het dagdagelijkse leven. Ook deze patiënten hebben baat bij extra informatie en tips om hiermee om te gaan. Eén standaard interventie voldoet niet aan de individuele verschillen. In dit onderzoek zijn verschillende patiëntprofielen gedefinieerd. Op basis van analyses zijn clusters gemaakt, die verschillen in de mate van ervaren stress (lage versus hoge stress), en de manier waarop ze met de periode na borstkanker omgaan (actief, berustend, emotioneel). Hierbij is het belangrijk naast de ervaren klachten ook rekening te houden met het aanvaardingsproces van en sociale steun aan de patiënt. Zorgverleners moeten deze verschillende patiëntprofielen sneller (h)erkennen, om een vlotte doorverwijzing te garanderen naar een op maat gemaakte interventie.

Advies op maat
In de laatste fase van het onderzoek is een online instrument voor advies op maat uitgewerkt. Stap voor stap zijn borstkankerpatiënten aangemoedigd actiever te zijn tijdens hun dagelijkse leven, tot ze hun persoonlijke stapdoel bereikten, met als einddoel 10.000 stappen per dag. Hiervoor kregen ze een advies op maat, dat zoveel mogelijk rekening hield met hun voorkeuren, voordelen en hindernissen. Met een stappenteller hielden de vrouwen hun stappen bij. Hoewel dit advies momenteel nog uitgetest wordt in een grootschalig onderzoek met controlegroep, tonen de eerste resultaten aan dat het advies op maat helpt om vrouwen na borstkanker weer actief de draad van het leven te laten oppakken.

Over Caroline Charlier
Caroline Charlier, MSc (maart 1977, Bonheiden (B)), studeerde cum laude af in de fysiotherapie aan de faculteit Bewegings- en revalidatiewetenschappen van de Katholieke Universiteit Leuven (KUL) (B) (1999) en rondde de opleiding sportfysiotherapie summa cum laude af (2000). In 2000 werkte ze als onderzoeksassistent aan de KUL. Van 2001 tot 2004 werkte ze als fysiotherapeut in Maaseik (B) en van 2004 tot 2008 als docente fysiotherapie aan het PHL (Provinciale Hogeschool Limburg) University College (B) en als onderzoeker bij het onderzoeksinstituut REVAL van de PHL. Van 2004 tot 2008 gaf ze leiding aan onderzoeksprojecten op het gebied van fysieke activiteitenprogramma’s voor kankerpatiënten en patiënten met de ziekte multiple sclerosis. In 2009 startte ze haar promotietraject bij de Open Universiteit en de Universiteit Gent. Van 2009 tot december 2012 werkte ze daarnaast bij het Belgische Kankercentrum en vanaf december 2012 weer als fysiotherapeute.
De promotores van haar promotie zijn prof. dr. Lilian Lechner, hoogleraar Gezondheidspsychologie aan de Open Universiteit, prof. dr. I.M.M. De Bourdeaudhuij van de Universiteit Gent en co-promotor is dr. E.L.S. Van Hoof van de Vrije Universiteit Brussel.

bron: ANP Pers Support

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen