Minder endotoxinen, beter werkklimaat

Je ziet ze niet, maar ze zijn overal: endotoxinen, stoffen afkomstig uit de celwand van bacteriën. Inademen van endotoxinen brengt gezondheidsrisico’s met zich mee, onder andere bij werknemers in de agrofood-sector waar de blootstelling relatief hoog is. Samen met een aantal proactieve brancheorganisaties zoekt TNO naar manieren om de blootstelling te verminderen. Dat levert kennis op die de gezondheid van de medewerkers ten goede komt.

Er zijn genoeg redenen om extra aandacht te besteden aan endotoxinen. Zo kunnen ze de oorzaak zijn van ontstekingen aan de luchtwegen of niet-allergische astma.

MKB-bedrijven, vier brancheorganisaties uit de agrofood-sector – Frugi Venta, NAO, Plantum, en NVP – en TNO hebben daarom binnen een BIA, een Branche Innovatie Agenda, de stand van zaken rond endotoxinen en mogelijke oplossingsrichtingen in kaart gebracht. Een BIA maakt ontwikkeling en uitwisseling van kennis binnen bijvoorbeeld een branche of sector als geheel mogelijk. Naast bedrijven uit de verwerkende sectoren van aardappelen, uien, zaden en pluimvee, namen ook leveranciers van machines deel. Uit de BIA kwamen vier vervolgtrajecten voort: drie op kennisuitwisseling gerichte technologieclusters (TC’s) en een kennisontwikkelingsproject.

Aanpak bij de bron
Doel van het kennisontwikkelingsproject is de aanpak van endotoxinen met behoud van de kwaliteit van het product en een redelijke kostenefficiency. Suzanne Spaan van TNO: ‘We wilden weten waar de belangrijkste bron te vinden is en waar je het best maatregelen kunt nemen. De BIA maakte duidelijk dat het begin van het verwerkingsproces cruciaal is. Als je daar voorkomt dat endotoxinen vrijkomen, valt er de meeste winst te behalen. Bij de zaden blijken endotoxinen vooral op stof en ander aanhangend materiaal zitten, en niet zo zeer op of in de zaden zelf. Het loont om dat stof zo vroeg mogelijk te verwijderen en op een goede wijze af te voeren. Verder kun je denken aan het borstelen van uien in een afgesloten systeem om grond en losse velletjes tijdig te verwijderen. In de aardappelverwerking is het van belang om veilig om te gaan met de minuscule waterdruppels die vrijkomen bij het wassen van aardappels, want ook die kunnen endotoxinen bevatten.’

Concrete maatregelen
Volgens Spaan is dat nog maar een greep uit de kennis die de BIA en de vervolgprojecten opleverden: ‘Het kennisontwikkelingsproject is afgerond en we hebben de resultaten tijdens bijeenkomsten met de branches gedeeld. Bovendien zijn er verschillende rapporten verschenen, onder meer over kansrijke technologieën om endotoxinen te verwijderen, in te kapselen of onschadelijk te maken.’ De drie TC’s richten zich nu op het gebruik van specifieke filters en filtersystemen, de aanpak van emissiepunten in de uienverwerking en de waterbehandeling in de aardappelverwerking. Als resultaat van de eerste twee TC’s zullen voorbeeldenboeken met ‘best practices’ worden opgesteld, die ook vuistregels en ontwerpschetsen zullen bevatten. Het derde TC zal oplossingen voor effectieve waterbehandeling gaan opleveren.

Bloembollen of diervoer
De reacties vanuit de branchevereniging zijn bijzonder positief. Gijsbrecht Gunter van Frugi Venta stelt dat kennis groeit als je die deelt: ‘Door als ondernemers bij elkaar te kijken kom je verder.’ Gea Bouwman van Plantum: ‘Er gebeurt al veel in de zadensector om blootstelling aan endotoxinen te voorkomen, maar door het TNO-project kregen we scherper waar we de focus kunnen leggen.’ En Jan Gottschall van NAO: ‘Door het bedrijfsleven bij het onderzoek te betrekken haal je zowel de onderzoekers naar de praktijk, als de praktijk naar het onderzoek.’ Endotoxinen komen ook vrij in andere delen van de agrofood-sector, zoals de bloembollenteelt of de diervoederindustrie. Spaan: ‘Bedrijven of brancheverenigingen in die sectoren kunnen belang hebben bij de kennis die is opgedaan. Als ze meer willen weten over de mogelijkheden, dan kunnen ze contact opnemen met mij.’

Binnenkort ook informatie beschikbaar via www.pakstofaan.nl

Het rapport van het BIA is  via de TNO Repository te downloaden..

Bron: TNO

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.