Super-microscoop in VUmc brengt diepste van levende cel in beeld

Hoe vernietig je een kankercel? Hoe herstellen hartspiercellen zich? Hoe groeit een hersencel? Vandaag installeert VUmc de meest geavanceerde ‘STED-microscoop voor life sciences’ in de Benelux, waarmee onderzoekers antwoorden denken te vinden op al deze vragen. Met de Leica superresolutiemicroscoop kunnen onderzoekers driedimensionaal bekijken wat er ín een levende cel gebeurt. Daarmee komen zij meer te weten over de mechanismes achter uiteenlopende ziektes en hopen zij betere behandelingen te ontwikkelen.

De kersverse hoogleraar ‘oncologie en ontsteking’ Marjolein van Egmond van VUmc CCA staat te springen om de microscoop te gebruiken: “Met de microscoop gaan we een onderzoek starten naar een nieuwe kankertherapie. Wij proberen het immuunsysteem van het lichaam in te zetten om een tumor aan te vallen. Tot nu toe konden we alleen bestuderen hoe cellen op elkaar reageren in een kweekschaaltje of in dood weefsel. Maar de mens is een black-box: we hebben allerlei theorieën, maar weten simpelweg nog niet precies wat er in een levende cel gebeurt. Dankzij de nieuwe microscoop kunnen we het voortaan met eigen ogen zien.”

Breed inzetbaar
De Leica TCS SP8 STED 3X superresolutiemicroscoop brengt details in levende weefsels tot 50 miljoenste millimeter driedimensionaal in beeld. Het apparaat – het eerste in de Benelux – is één van de beste en meest geavanceerde optische gereedschappen voor biomedisch onderzoek. De microscoop is zeer breed inzetbaar: bij onderzoek van kanker tot hart- en vaatziekten tot neurodegeneratieve ziekten als dementie of parkinson.

Zo kan er een antwoord komen op onderzoeksvragen als
• Hoe communiceren zenuwcellen in het brein precies met elkaar?
• Wat gaat er mis bij erfelijke hartziekten, op het allerkleinste spiervezelniveau?
• Waardoor ontstaan er ziekteprocessen in ons vaatstelsel?
Prof.dr. Christine Dijkstra, afdelingshoofd moleculaire celbiologie en immunologie, is enthousiast over het nieuwe apparaat: “Ik denk dat de basis van de vooruitgang in de geneeskunde in de komende jaren ligt in het zichtbaar maken van de interacties tussen cellen en moleculen. Dat is van belang voor het begrijpen van ziektes, voor het ontwikkelen van nieuwe geneesmiddelen en voor het effectief toedienen van geneesmiddelen. Alleen de visualisatie van wat er op moleculair niveau in levende cellen of weefsels gebeurt, zal ons het benodigde inzicht geven.”

Nobelprijs
De Leica-microscoop van VUmc is de eerste puur optische nanoscoop in de Benelux: details in levend weefsel tot 50 nm(1 nm is een miljoenste van een millimeter) zijn te onderscheiden. Heel lang dachten wetenschappers dat optische microscopen geen kleinere details in beeld konden brengen dan de halve golflengte van zichtbaar licht (400 – 700 nm). Ruim tien jaar geleden bedacht de Duitse wetenschapper Stefan Hell een aantal slimme trucs, waarmee uiteindelijk de Leica-microscoop is ontworpen. Voor zijn baanbrekende ideeën kreeg Hell dit jaar de Nobelprijs voor scheikunde.

Dankzij giften en marathonlopers
De microscoop (catalogusprijs 1,25 miljoen euro) is aangeschaft door een gezamenlijke investering van verschillende instituten en afdelingen binnen VUmc. Het balletje ging aan het rollen met een aanzienlijke particuliere gift aan VUmc Cancer Center Amsterdam (VUmc CCA). Dankzij de bijna 300.000 euro die deelnemers aan de TCS Amsterdam Marathon 2014 voor VUmc CCA hebben opgehaald is de aanschaf van de microscoop sneller dan verwacht werkelijkheid geworden.

Bron: VUmc

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.