Grootschalige screening op kanker haalbaar
ArrayDe nieuwste ziekenhuisapparatuur om met röntgen en magneten in het menselijk lichaam te kijken is zo razendsnel en scherp, dat het op grote schaal screenen op kanker en hart- en vaatziekten eindelijk haalbaar is. „We kunnen enorm veel geld besparen en de kwaliteit van leven dramatisch verbeteren”, zegt Paul Smit, strateeg en vice-president van Philips Medische Systemen. Dat vergt wel een mentaliteitsverandering. „We moeten gezondheidszorg niet uitsluitend zien als kostenpost, maar ons afvragen wat nieuwe technologie oplevert.” Nederlandse ziekenhuizen besteden jaarlijks voor enkele honderden miljoenen euro’s aan nieuwe medische systemen. De meest winstgevende divisie van Philips is naar eigen zeggen – met haar ct-scanners (op basis van röntgen) en mr-apparatuur (op basis van magneten) en de andere cardiologie instrumenten – marktleider in Europa. Vóór Siemens, General Electric en Toshiba. Maar voor een leek die vorige week op de cardiologiebeurs in Stockholm rondliep, lijken de lokkende gloednieuwe machines, met prachtig bewegende 3d-beelden, de zorg op te zadelen met een financiële molensteen. Schijn bedriegt. Want dankzij de veel betere technologie zijn ook de ‘ogen van de arts’ veel scherper. „De prijs van topapparaten is de laatste tien jaar niet toegenomen, de mogelijkheden wel. De beste ctscanners hebben nu 64 chipdetectoren en een sterkere röntgenkrachtbron. Omdat de prijs per functie afneemt, daalt de prijs per patiënt. Artsen werken sneller, doen meer patiënten, stellen vlugger een diagnose en verdienen zo de investering terug.’’
„Bij long- of darmkanker geeft de ct binnen een mum van tijd antwoord. En nog mooier, terwijl bij een endoscopie uiterst onaangenaam een slangetje in je darmen moet, is dit onderzoek geheel pijnloos.” Enkele hospitalen in de VS, Engeland, Japan en de academische ziekenhuizen in Leiden en Utrecht hebben hun oog laten vallen op een ander kunstwerk. Artsen gaan er aan de slag met een mr-apparaat dat over een vier keer zo krachtige magneet beschikt dan nu toe bekend.
Snelheid van handelen bij een acuut probleem is één. Maar de grootste potentiële winst zit in het voorkomen van hart- en vaatziekten en kanker. „Een terminale longpatient heeft het niet alleen erg zwaar, maar is ook heel duur. Je loopt bij het ziekenhuis, wordt bestraald, krijgt dure medicijnen, maar op het eind levert het jammer genoeg niets op. Bij wie longkanker wordt vastgesteld, is de kans de eerste twee jaar te overleven klein. In een internationaal onderzoek onder 27.000 personen, waarbij preventief wordt gescreend neemt de levensverwachting toe en leeft 90% langer dan de eerste acht jaar. De totale kosten van die screening zijn veel en veel kleiner dan wat het economisch gezien oplevert.” „Traditioneel kijken overheden niet naar die totale besparing, maar naar de aparte potjes voor nieuwe apparatuur. Potje leeg? Kom dan volgend jaar maar terug. Maar zo bespaar je aan de verkeerde kant. In de Verenigde Staten, waar 20% van de ziekenhuizen beursgenoteerd is, vraagt men zich wel af wat de marge is op de investering. Ze krijgen zelfs een hogere vergoeding, als er nieuwere apparatuur wordt gebruikt. Het systeem versnelt dus de aanschaf van nieuwe technologie.” Smit is ook positief over de concurrentie die minister Hoogervorst heeft ingevoerd tussen ziekenhuizen en verzekeraars. „Het verhoogt de dynamiek, ziekenhuizen willen graag. Nederland is op de goede weg.” Grote obstakels voor omvangrijke screenings onder risicogroepen in Nederland ziet Smit niet. Hij vraagt zich wel af of de grootschalige studies in de huidige vorm nodig zijn om te bewijzen dat een bevolkingsonderzoek nut heeft. Ook verzekeraars hebben met de omslag naar het nieuwe zorgstelsel misschien iets anders aan hun hoofd. Maar zij gedragen zich sterker dan ondernemers die via preventie de zorgkosten beperken, stelt de Philips-strateeg. „Het belangrijkste vind ik de consument. Die zal uiteindelijk om deze testen vragen. Want je wilt toch weten hoe het met je staat?”
Bron: Telegraaf