Mogelijk maken snellere wond- en botgenezing bij grote groep patiënten
ArrayHet gebruik van patiënteigen groeifactoren, bereid uit bloed, versnelt de wond- en botgenezing. Het Catharina-ziekenhuis is het enige ziekenhuis in Europa dat deze techniek toepast als onderdeel van diverse routineoperaties voor een grote groep patiënten. Om dit voor alle patiënten in Nederland beschikbaar te maken, is het onder andere belangrijk dat er voldoende mensen worden opgeleid om deze techniek te kunnen uitvoeren. Het Catharina-ziekenhuis ontwikkelt daarom in samenwerking met de Brabant Medical School (BMS) en Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) een opleiding hiervoor.
Gel bereid uit patiënteigen bloed
Kort voor een operatie wordt bij de patiënt bloed afgenomen. Uit dit bloed wordt een gel bereid die zeer rijk is aan bloedplaatjes en witte bloedlichaampjes, de zogenaamde platelet-leukocyten gel. Deze gel wordt vervolgens tijdens de operatie van dezelfde patiënt met speciale technieken aangebracht in het wondgebied. Doordat de gel in contact komt met weefsel, lost deze op waarbij grote hoeveelheden groeifactoren vrij komen. Deze patiënteigen groeifactoren zetten ter plaatse het weefsel (huid, spieren of bot) aan tot snellere genezing. De afgelopen vijf jaar zijn in het Catharina-ziekenhuis ongeveer 2500 patiënten behandeld met deze gel en worden er in 2007 naar verwachting ruim 750 patiënten mee geholpen. Het gaat dan bijvoorbeeld om patiënten die een knie- of heupprothese krijgen of bij operaties aan de rug of schouder. Ook hartoperaties waarbij patiënten een risico hebben op een slechte wondgenezing of een ernstige infectie en de reconstructieve chirurgie zijn belangrijke toepassingsgebieden.
Veel voordelen voor de patiënt
Peter Everts, Hoofd Extra Corporale Circulatie en Bloed Management in het Catharina-ziekenhuis, startte in 2001 met de ontwikkeling en toepassing van de platelet-leukocyten gel. Naast sneller herstel na een operatie zijn er volgens hem veel andere voordelen voor de patiënt: “Er is minder kans op infecties, minder kans op ernstige complicaties en soms ook overlijden, minder bloedverlies en vreemd bloedgebruik, eerder functioneel herstel en minder wondpijn. De duur van een ziekenhuisopname wordt hierdoor verkort. Daarnaast is genezing mogelijk voor patiënten met langdurig bestaande chronische wonden. Kortom, de kwaliteit van zorg na een operatie neemt duidelijk toe bij patiënten die behandeld zijn met deze techniekâ€Â.
Start nieuwe opleiding
Ondanks de vele voordelen die het biedt, wordt de techniek nog niet op grote schaal toegepast. Een belangrijke reden hiervoor is, dat er onvoldoende mensen zijn opgeleid om deze behandelmethode uit te voeren. Het Catharina-ziekenhuis ontwikkelt daarom in samenwerking met de BMS een opleiding hiervoor. Henk Hendrix, directeur BMS werkt hier graag aan mee: “Het wordt een internationale opleiding gebaseerd op e-learning zodat een grote groep mensen vanuit diverse locaties makkelijk kan deelnemen. Een belangrijk onderdeel van de opleiding zijn momenten waar een rechtstreekse online verbinding met de OK wordt gemaakt. Op deze manier kunnen cursisten vanuit hun eigen locatie meekijken bij een operatie waar de techniek wordt toegepast.†Ook de Technische Universiteit Eindhoven is bij de samenwerking betrokken. Prof. dr. Frans van de Vosse, hoogleraar van de faculteit Biomedische Technologie: “Samen met het skillslab van het Catharina-ziekenhuis willen wij in het kader van een breder programma binnen de School of Medical Physics and Engineering de praktische uitvoering van diverse behandelmethodes analyseren. Dit is het moment in de opleiding waar cursisten naar Eindhoven komen om hun vaardigheden op dit gebied te oefenen.â€Â
Tijdens het vierde internationale congres over het gebruik van de platelet-leukocyten gel, dat van 4 tot 6 oktober 2007 in het Catharina-ziekenhuis wordt gehouden, wordt het opleidingscurriculum gepresenteerd. De opleiding start naar verwacht in 2008.
Promotie Peter Everts
Peter Everts is de grondlegger voor het ontwikkelen en toepassen van deze techniek in Nederland. In 2001, 2002 en 2004 leidde hij internationale congressen over dit onderwerp waarvoor veel belangstelling was van artsen en onderzoekers uit de hele wereld. Op donderdag 1 maart a.s. promoveert Peter Everts op dit onderwerp aan de Universiteit van Utrecht, faculteit Geneeskunde. Het doel van zijn proefschrift is om meer inzicht te krijgen in de basale factoren die van belang zijn voor het toepassen van platelet-leukocyten gel, omdat in eerdere onderzoeken naar de doeltreffendheid van deze therapie tegenstrijdige gegevens werden gerapporteerd. Tevens heeft hij de effectiviteit gemeten van deze patiënteigen bloedbehandeling bij diverse orthopedische operaties. De eerste reacties op het verschijnen van proefschrift zijn zeer positief. De Amerikaanse beroepsvereniging voor perfusionisten heeft Everts gevraagd samen met een internationale groep onderzoekers een tweede boek te schrijven. Dit boek moet stap-voor-stap beschrijven hoe de bereiding van de platelet-leukocyten gel dient plaats te vinden, een beschrijving te geven van de beschikbare apparatuur en een analyse van mogelijke toepassingsgebieden op het gebied van de hartchirurgie, algemene chirurgie, plastische chirurgie, traumatologie en in het bijzonder de chronische wondzorg.
Brabant Medical School (BMS)
De BMS is een samenwerkingsverband van opleidingsziekenhuizen en opleidingsinstituten in Noord Brabant. De BMS wil door middel van opleidingen in de gezondheidszorg zorgen voor voldoende en goed opgeleide artsen en ander medische professionals in de regio Brabant. De BMS wil tevens innovaties in de medische opleidingen bevorderen, in het bijzonder door de introductie van nieuwe opleidingen en beroepen.
