Kankeronderzoek: richt je op ‘die ene cel’

Intreerede prof. Leon Terstappen, Medical Cell Biophysics
Om de sterftecijfers voor kanker omlaag te brengen, moeten we meer weten over de circulerende tumorcellen die uitzaaiingen veroorzaken – soms pas na jaren. Belangrijke eerste stappen om deze cellen uit bloed te halen zijn gezet, nu is het de uitdaging om technieken te vinden die het hele bloed kunnen screenen. Gerichte en gepersonaliseerde behandelvormen zijn dan de volgende stap, zodat kanker eerder een chronische dan een fatale ziekte wordt. Dat stelt prof. Leon Terstappen in zijn intreerede als hoogleraar Medical Cell Biophysics aan de Universiteit Twente, op 27 september.

Het vinden van ‘circulerende tumorcellen’ (CTC’s) in bloed is cruciaal om meer te weten te komen over de mechanismen die tot uitzaaiingen leiden. Maar als er één enkele tumorcel in een milliliter bloed zit, bevindt die zich temidden van vijf miljoen witte bloedcellen en vier miljard rode. Geavanceerde technieken om die ene cel magnetisch te ‘labelen’ en eruit te halen, zijn in opkomst, Terstappen schetst enkele voorbeelden in zijn rede. Dat is een grote stap voorwaarts, maar het gaat nog steeds om buisjes bloed van 7.5 milliliter. Terstappen wil ook meer weten over ‘die ene cel’ die is achtergebleven en jaren na behandeling van de primaire tumor opeens actief wordt. Het hele bloedvolume van de patiënt screenen is dan nodig, en dat is nog niet haalbaar met de huidige stand van de techniek.



Primitief
De huidige diagnostische technieken en behandelvormen vindt Terstappen, ondanks alle vooruitgang, nog relatief primitief. We zien een ‘verdachte massa’ op een scan, maar weten weinig over individuele cellen. We denken de ziekte na een behandeling onder controle te hebben, toch zijn er kennelijk nog ergens cellen aanwezig die pas na jaren de kop opsteken. Terstappen’s oratie is een pleidooi voor meer geavanceerde technologie op celniveau. Hard nodig, volgens de hoogleraar, want de sterftecijfers voor kanker zijn de afgelopen veertig jaar, vergeleken met andere ziekten, slechts licht gedaald en die sterfte hangt meestal samen met uitzaaiingen en niet met de primaire tumor.

Terstappen ziet binnen de Universiteit Twente verschillende mogelijkheden om de technologie vooruit te helpen. Zo is recent een chip ontwikkeld waarin het effect van medicatie op een enkele kankercel kan worden gevolgd; zo zijn er nieuwe fotoakoestische technieken die de bloedvaten rondom een tumor in beeld brengen.
Links:
http://www.utwente.nl

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.