Flinke daling sterfte door borstkanker

In de afgelopen tien jaar is de sterfte door borstkanker met een vijfde gedaald. Deze daling zet ook dit jaar door. In het eerste halfjaar van 2007 zijn 1,6 duizend vrouwen overleden aan borstkanker, 5 procent minder dan in dezelfde periode van 2006. Dit blijkt uit cijfers van het CBS.

Bij ruim een kwart van alle overleden vrouwen is kanker de doodsoorzaak. Dit aandeel is in de afgelopen tien jaar maar weinig veranderd. Wel zijn er forse verschuivingen opgetreden in het aantal sterfgevallen van de verschillende vormen van kanker. Tien jaar geleden was borstkanker verantwoordelijk voor ruim een vijfde van het aantal doden door kanker bij vrouwen, terwijl longkanker hiervan een tiende voor zijn rekening nam. In de eerste helft van 2007 waren deze aandelen voor beiden ziekten ongeveer even groot (18 procent).

De sterfte door borstkanker is sinds medio jaren negentig duidelijk afgenomen. Deze daling hangt samen met betere behandelingsmethoden en een eerdere opsporing van borstkanker door screening.

Vrouwen die in het eerste halfjaar van 2007 door borstkanker stierven waren gemiddeld 69 jaar. In 1980 was dat gemiddeld drie jaar jonger. In de tweede helft van de jaren negentig daalde de sterfte door borstkanker vooral onder vrouwen tussen 50 en 70 jaar. Sinds eind jaren negentig is ook een aanzienlijke daling opgetreden bij vrouwen tussen 70 en 80 jaar.



Bij vrouwen tussen de 30 en 50 jaar neemt de sterfte door borstkanker pas na 2002 licht af. Voor deze leeftijdgroep vormt borstkanker de belangrijkste doodsoorzaak.

Aantal nieuwe gevallen van borstkanker gestegen door invoering screening

In de periode 1989-2003 is het absolute aantal vrouwen dat per jaar borstkanker krijgt, gestegen van circa 7.900 tot circa 11.700. Geschat wordt dat ongeveer de helft van deze toename is veroorzaakt door invoering van het bevolkingsonderzoek op borstkanker, dat in 1988 van start is gegaan. De andere helft van de toename is waarschijnlijk toe te schrijven aan groei en de vergrijzing van de bevolking (Visser et al., 2003b). Gecorrigeerd voor de omvang en leeftijdsopbouw van de bevolking, nam de incidentie in de periode 1989-1994 toe met 21% (zie figuur 1). De toename in deze periode was het grootst bij vrouwen tussen de 50 en 70 jaar en is te verklaren door invoering van het bevolkingsonderzoek begin jaren negentig.

Laatste jaren stabiliseert incidentie van borstkanker

Na 1994 is de incidentie tot 1999 vrijwel constant gebleven. Vanaf 1999 ligt de incidentie op een iets hoger niveau (zie figuur 1). Er zijn twee belangrijke factoren die de trend in de incidentie vanaf 1994 beïnvloed hebben en die tegengesteld werken. Ten eerste is een groot deel van de langzaam groeiende tumoren al in de eerste ronde van het bevolkingsonderzoek op borstkanker, begin jaren negentig, aan het licht gekomen. In de vervolgronden is het detectiecijfer van deze tumoren dan lager. Het gevolg is dat de incidentie daalt. Ten tweede werden vanaf 1999 ook vrouwen tussen de 70 en 75 jaar uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek (Visser et al., 2003b). Tot dan toe werden alleen vrouwen van 50 tot 70 jaar uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. Door deze uitbreiding van het bevolkingsonderzoek zal het detectiecijfer van tumoren weer zijn toegenomen, en hiermee de incidentie.

Sterfte neemt af

De sterfte aan borstkanker is in de periode 1979-1994 gelijk gebleven en daarna afgenomen (zie figuur 2). Deze afname betreft met name vrouwen in de leeftijdsgroep van 65-74-jarigen. De afname in sterfte wordt voor een groot deel veroorzaakt door invoering van het bevolkingsonderzoek op borstkanker. Hierdoor wordt borstkanker in een eerder stadium ontdekt en kan de kanker eerder behandeld worden.

Stijging van incidentie bij vrouwen verwacht

Op basis van alleen demografische ontwikkelingen, is de verwachting dat de absolute incidentie van borstkanker bij vrouwen in de periode 2005-2025 met ongeveer 18% zal stijgen. Daarnaast is de verwachting dat het aantal oudere vrouwen met een sterke mate van overgewicht zal blijven stijgen. Dit kan leiden tot een nog grotere toename van de incidentie van borstkanker (zie ook: Welke factoren beïnvloeden de kans op borstkanker?). Als gevolg van de toenemende incidentie en verbeterde overleving wordt ook een sterke toename van de prevalentie van borstkanker verwacht. Een groot deel van deze vrouwen is overigens geheel klachtenvrij.

Incidentie onder mannen toegenomen

De incidentie van borstkanker bij mannen is in de periode 1989-2003 gestegen. In 1989 bedroeg het absoluut aantal nieuwe gevallen van borstkanker 40. In 2003 waren dat er 71 (bron: NKR). De sterfte als gevolg van borstkanker vertoonde gedurende dezelfde periode geen duidelijke trend en bleef over de gehele periode gelijk. De absolute sterfte bedroeg 18 in zowel in 1989 als 2003 (bron: CBS Doodsoorzakenstatistiek).

Bijna de helft van alle vrouwen van 30 jaar en ouder laat haar borsten minstens een keer in de twee jaar onderzoeken. Van de vrouwen die worden uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek borstkanker is dit zelfs bijna 90 procent, aldus het CBS vandaag.

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.

Recente artikelen