Valcursus vermindert aantal valpartijen
Na een valcursus van acht weken vallen ouderen minder dan daarvoor. Hierdoor blijven 65-plussers actiever en zijn zij meer zelfredzaam. Dit blijkt uit onderzoek van promovendus Rixt Zijlstra.
De angst om te vallen en iets te breken kan zoveel invloed op het leven hebben, dat senioren zich van de samenleving verwijderen en uiteindelijk depressief worden. Een valcursus blijkt hier significant verandering in te kunnen brengen. Zijlstra van de Universiteit Maastricht onderzocht vierduizend 70-plussers in Zuid-Limburg. Hieruit bleek dat de deelnemers minder valangst ervaarden, minder activiteiten vermeden en meer ondernamen. Ze voelden zich minder beperkt in hun leven.
Valpartijen leveren voor ouderen en mensen met beperkte bewegingsmogelijkheden, grote risico’s op voor de gezondheid. Een val binnen- of buitenshuis kan leiden tot ernstige verwondingen, zoals botbreuken. Jaarlijks is er sprake van ongeveer een miljoen valincidenten onder mensen van 65 jaar en ouder. In 50.000 gevallen (5 %) heeft dit een botbreuk tot gevolg. Bewegingswetenschapper Vivian Weerdesteyn ontwikkelde in 2005 bij de Sint Maartenskliniek een training om het vallen bij ouderen te voorkomen en deed onderzoek naar het effect ervan. Uit haar onderzoek bleek ook dat het aantal valincidenten bij ouderen afneemt met 46 procent na deelname aan deze training. Weerdesteyn promoveerde op 6 december 2005 aan de Radboud Universiteit te Nijmegen op haar onderzoek naar valpreventie.
Een op de drie senioren van 65 jaar of ouder valt minimaal één keer per jaar. De totale maatschappelijke kosten veroorzaakt door valincidenten bedragen naar schatting 300 miljoen euro op jaarbasis. Het voorkomen van valpartijen, kan veel leed en ongemak besparen. Naast de medische gevolgen heeft het vallen ook ingrijpende psychosociale consequenties. Een val leidt vaak tot valangst, waardoor mensen activiteiten gaan vermijden. Met als gevolg een verslechtering in de algehele lichamelijke conditie en algeheel welbevinden.
De meeste mensen vallen over een obstakel dat ze tegenkomen tijdens het lopen. Uit eerder onderzoek blijkt dat de vaardigheid om tijdens het lopen obstakels te ontwijken, verslechtert met het ouder worden. Om het aantal valincidenten terug te dringen ontwikkelde Vivian Weerdesteyn in 2005 op de Sint Maartenskliniek een speciale valpreventietraining, genaamd ‘Vallen Verleden Tijd’. In de training oefenen de deelnemers op een hindernisbaan waar allerlei valrisico’s uit het dagelijks leven zijn nagebootst, zoals een ongelijk trottoir of het lopen zonder zicht op de voeten. Daarnaast leren de deelnemers in de training judo-valtechnieken om de kans op verwondingen te verkleinen als men onverhoopt toch valt.
Een derde van de 65-plussers valt jaarlijks, sommigen van hen zelfs meerdere keren per jaar. Vooral een gebroken heup kan gevaarlijk zijn, de gevolgen zijn soms op langere termijn fataal. Tijdens een valcursus worden deelnemers gestimuleerd om dingen te ondernemen die ze eigenlijk niet durven door hun valangst. Ook leren ze om hun gewoontes zo aan te passen dat ze minder risico lopen om te vallen.