Ouderen slapen beter als het warmer is
ArrayNederlandse onderzoeker ontdekt dat een beetje extra warmte de nachtrust extreem verbetert. Een slechte nachtrust kan je overdag behoorlijk opbreken. Niet goed uitgeslapen mensen kunnen zich minder goed concentreren, zijn vergeetachtig en hebben een slecht humeur. Ze maken merkbaar meer ongelukken en ernstige fouten en ze hebben een lagere productiviteit. Chronisch slecht slapen is een klacht die veel mensen soms zwaar belast. Het Instituut voor Neurowetenschappen van de KNAW onderzoekt manieren om dit te verhelpen en hoort daarmee wereldwijd tot de top. Teamlid Roy Raymann heeft nu aangetoond dat een minimale wijziging van de huidtemperatuur een groot effect kan hebben, vooral voor ouderen.
Een substantiële verbetering van slaapkwaliteit en -kwantiteit is voor hen mogelijk. De bevindingen zijn nu gepubliceerd in het gerenommeerde blad Brain.
Ondanks medicatie, psychotherapie en tal van huis-, tuin- en keukenmiddeltjes blijft het tobben voor wie kampt met chronische slaapproblemen. Meer onderzoek is nodig om te achterhalen wat er in de hersenen nu precies misgaat bij slecht slapen; vervolgens kan doelgericht naar betere behandelmethoden worden gezocht. Het team van Eus van Someren blijkt in ieder geval één veelbelovende behandelmethode op het spoor: optimalisatie van de huidtemperatuur. Hij lanceerde de hypothese dat de huidtemperatuur van invloed is op de neuronale activiteit van slaapregulerende hersengebieden. Zijn team heeft nu aangetoond dat zelfs een subtiele manipulatie van de huidtemperatuur een groot effect op slaap kan hebben. Voor het onderzoek werd een experimentele opstelling gebouwd.
In zijn proefopstelling kregen proefpersonen een speciale pyjama aan met een ingebouwde verwarming. Flexibele holle buisjes werden in een pyjama geweven en aangesloten op een systeem dat water van een gecontroleerde temperatuur door de buisjes pompte. Zo konden de onderzoekers kleine veranderingen in de huidtemperatuur aanbrengen zonder dat de slapende deelnemers hiervan iets merkten.
Met de VICI-subsidie zal het team van Van Someren het onderzoek voortzetten en een Nationaal SlaapRegister opzetten. Door slechte én goede slapers via internet regelmatig vragen te stellen en taken te geven worden de verschillende klachtenprofielen in kaart gebracht, waarbij het doel blijft meer te begrijpen van de hersenmechanismen van slecht slapen. Hoewel het Nationaal SlaapRegister pas in 2009 van start gaat, kunnen potentiële deelnemers zich uiteraard alvast per e- mail aanmelden. Vooral bij oudere deelnemers, die veelal vroeger wakker worden dan ze willen, noemt Raymann de effecten opmerkelijk. Door de huidverwarming was de kans dat oudere deelnemers in zijn onderzoek al om 6.00 uur ’s ochtends wakker werden, verlaagd van 58 procent naar 4 procent. Bovendien verdubbelde bij hun de hoeveelheid diepe slaap.
De onderzoeksgroep waar Raymann deel van uitmaakt wil op basis van zijn ontdekking een nieuwe behandelmethode ontwikkelen. Ook werkt het team onder leiding van Eus van Someren aan een Nationaal SlaapRegister dat in 2009 gelanceerd moet worden. Deelnemers, zowel slechte als goede slapers, krijgen regelmatig vragen en taken. Op basis daarvan brengen de onderzoekers verschillende klachtenprofielen in kaart en hopen ze zo meer te begrijpen van de hersenmechanismen van slecht slapen. Opgeven als kandidaat voor het Nationaal SlaapRegister kan nu al door te mailen.
