Herstel en schade van nieren en vaten door stamcellen in het bloed
ArrayAlle bloedvaten zijn bekleed met zogeheten endotheel, dat beschermt tegen vaatwandverkalking. Ook in de nier zit endotheel, waar het van belang is voor een goede nierfunctie. Als endotheel beschadigd raakt, moet dit vervangen worden. Dit gebeurt voor een deel vanuit voorlopercellen (een soort stamcellen) in het bloed. Deze voorlopercellen kunnen zich omvormen tot nieuw endotheel. Ze kunnen echter ook spiercellen maken, die de vaten of nieren kunnen verbindweefselen.
Risicofactoren voor hart- en vaatziekten en nierziekten zoals suikerziekte zorgen voor een verlaging van het aantal beschermende voorlopercellen in het bloed. Ook hebben zij een ongunstig effect op de functie en de uitrijping van de voorlopercellen. Dit draagt bij het versneld optreden van vaatwandverkalking en nierschade.
Er zijn meerdere onderliggende oorzaken voor deze effecten. Allereerst is het losmaken van voorlopercellen uit het beenmerg verstoord. Verder is het gedrag van de cellen die wel in het bloed terechtkomen veranderd door veranderingen in de concentraties van diverse signaalstofjes. Hierdoor delen de cellen minder snel, rijpen ze anders uit of gaan ze sneller dood. Met specifieke medicatie kan het aantal voorlopercellen in het bloed verhoogd worden en het gedrag beïnvloedt. Dit is een nieuwe methode om hart- en vaatziekten en nierziekten te helpen bestrijden, aldus Peter Westerweel in zijn proefschrift.
08-07-2008, 16:15 uur , Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht.
Peter Westerweel, Geneeskunde Proefschrift: Vascular progenitor cells in renal and cardiovascular disease Promotor 1: Prof.dr. D.H. Biesma Promotor 2: Prof.dr. P.A.F. Doevendans Copromotor 1: Dr. M.C. Verhaar
