Vraaggestuurde en aanbodgestuurde zorg; wat is nou het verschil?
ArrayAls ondergetekende aan geneeskunde studenten het verschil uitleg tussen vraaggestuurde en aanbodgestuurde zorg, dan gebruik ik het volgende voorbeeld: als er meer demente bejaarden zijn dan verwacht, dan stijgen bij vraaggestuurde zorg de kosten meer dan verwacht. Bij aanbodgestuurde zorg nemen dan alleen de wachtlijsten toe. De Sociaal Economische Raad (SER) hanteert in haar advies over de Awbz ook deze definitie.
De SER geeft aan dat bij aanbodsssturing de kosten veel beter worden beheerst dan bij vraagsturing. In de vorige PH.Nieuwsbrief trok ik daarom de conclusie dat vraagsturing onbetaalbaar is. Deloitte Accountant Edwin Sinnema is het met mij eens. Hij vindt de relatie tussen kwaliteitsniveau en kosten van de Awbz ondoorzichtig. Maar hij zegt erbij: Er is toch ook hoop.
Eén bestuurder vergeleek laatst het budget van een AWBZ instelling met het budget voor een twee sterren hotel. De kosten en kwaliteit van beide zijn in orde van grootte vergelijkbaar als je doorrekent). De norm verantwoorde zorg die past bij vraagsturing moet een bescheiden norm moet zijn (dus geen 4 sterren). De patient die extra zorg wil moet dan inderdaad die uit eigen zak betalen. Een collega die niet met naam genoemd wil worden, maakte mij attent op een ander verschil tussen aanbod- en vraaggestuurde zorg. Hij deed dat met een voorbeeld. Stel een psychiatrische patient wil een persoonsgebonden budget. Hij voldoet aan alle formele kenmerken om daarvoor in aanmerking te komen. De professional schat in dat de patient niet de competentie heeft om een zo’n budget te besteden.
Bij vraagsturing kan een professional hem dat PGB niet weigeren. Bij aanbodsturing kan dat wel. Dan hanteert de professional het principe Gij mag geen schade toebrengen aan de patient (het Do not harm principle) en weigert het PGB aan te bieden. Graag start ik in deze nieuwsbrief een discussie over de kenmerkende verschillen tussen vraag- en aanbodsturing. Als je wilt reageren, stuur dan een mail naar [email protected]
Guus Schrijvers