Nieuwe richtlijn voor veilig gereedmaken van geneesmiddelen in ziekenhuizen

In januari 2009 verschijnt de richtlijn Voor Toediening Gereed Maken (VTGM) van parenteralia op verpleegafdelingen van ziekenhuizen. Het gaat dan om het voor gebruik gereedmaken van het geneesmiddel, op zo’n manier dat de patient de berekende dosis zonder verdere bewerkingen kan innemen of toegediend kan krijgen. V&VN, de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapotheken (NVZA) en de Werkgroep Infectiepreventie (WIP) zijn verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de richtlijn.

VTGM vindt plaats in de apotheek en op de verpleegafdeling. In verschillende ziekenhuizen zijn hiervoor ‘depotheken’ op de afdeling. Omdat het nog niet gebruikelijk is dat de apotheek 24-uursservice biedt voor het voor toediening gereedmaken van parenterale medicatie, voeren verpleegkundigen in de ziekenhuizen deze handelingen uit.
Uitkomsten onderzoek
De afgelopen maanden is door de Werkgroep Medicatieveiligheid van de NVZA in 74 ziekenhuizen onderzoek gedaan naar het voor toediening gereed maken van medicatie. Uit het onderzoek bleek het volgende:

• bij 3 van de 5 ziekenhuizen is een procedure opgesteld in samenspraak met verpleegkundigen en apothekers;
• iets meer dan de helft van de ziekenhuizen leidt nieuwe verpleegkundigen op rond het VTGM-proces;
• bijna alle ziekenhuizen hebben een Handboek Parenteralia en hebben de verantwoordelijkheden en bevoegdheden van verpleegkundigen rond VTGM vastgelegd;
• minder dan de helft van de ziekenhuizen besteedt specifieke aandacht aan de risico’s rond VTGM;
• iets meer dan de helft van de ziekenhuizen schoolt hun verpleegkundigen periodiek bij op VTGM;
• slechts 2 van de 5 ziekenhuizen zorgen dat de verpleegkundige bij een VTGM-handeling niet wordt gestoord;
• bijna de helft van de ziekenhuizen test de verpleegkundigen niet op rekenvaardigheid;
• in de meeste ziekenhuizen rekent een tweede persoon de sterkte/concentratie van het medicijn na.

Rekentoets en veiligheidsprogramma
V&VN vindt het van belang dat verpleegkundigen bevoegd en bekwaam zijn, ook op het gebied van VTGM. Hier vind je een rekentoets om je rekenvaardigheid te testen. Veilig medicatie toedienen is ook een van de thema’s van het veiligheidsprogramma ‘Voorkom schade, werk veilig‘.