Kanker voorspellen met aaltjes
Array
De Wageningse nematoloog dr. Jan Kammenga denkt over enige jaren een stapje dichterbij het voorspellen van kanker in mensen te zijn. Met dank aan het wormpje Caenorhabditis elegans. Kammenga ontving begin dit jaar drie miljoen euro van de Europese Unie om samen met vier partnerinstituten de rol van genetische variatie bij de vorming van kanker te ontrafelen. Dat is bijzonder – een nematoloog die een EU-project op het gebied van humane gezondheid in de wacht sleept, zeker als je weet dat maar vijf van de 150 projectvoorstellen geaccepteerd werden.
De nematode C. elegans is een prachtig model voor de humane gezondheid. Verschillende Nobelprijswinnaars voor medicijnen deden hun baanbrekende ontdekkingen dankzij het aaltje.
‘Het is een simpel beestje, maar alle functies zijn aanwezig’, zegt Kammenga. ‘Bovendien is het gehele genoom van C. elegans bekend, net als de evolutie van de celgroei. Door die kennis kun je de genetische invloed bij de ontwikkeling van ziekten bestuderen.’
Kammenga richt zich daarbij op genetische variatie, die uiteraard een cruciale rol speelt bij erfelijke ziektes. ‘We kunnen een gen van de nematode uitschakelen en met behulp van wiskundige modellen nagaan of dat tot ziekteverschijnselen leidt.’ Kammenga weet van eerder onderzoek dat een aantal genen van invloed is op de vorming van kanker. ‘Maar we weten de mogelijke invloed van andere genen op dat proces nog niet.’ Daarvoor moet hij de onbekende allelen – stukjes DNA met een bepaalde cijfercode – ook onderzoeken. ‘Een net iets andere DNA-volgorde kan grote gevolgen hebben.’
De nematoloog werkt samen met onderzoeksgroepen in Groningen, Zwitserland en Engeland.
Bron: WUR
