Genetische code van parasiet Schistosoma mansoni ontrafeld
Array
Het erfelijke materiaal van de voor mensen schadelijke worm Schistosoma mansoni is in kaart gebracht. Een internationaal consortium, waar LUMC-onderzoeker dr. Mohammed Sajid deel van uitmaakt, deed naast deze prestatie ook een stap in de richting van nieuwe medicijnen voor de miljoenen mensen die jaarlijks met de parasiet geïnfecteerd raken. Het gerenommeerde vakblad Nature publiceert hierover op 16 juli 2009. Schistosomiasis (ook bekend als bilharzia) treft jaarlijks ongeveer 210 miljoen mensen in vooral delen van Afrika, het Midden-Oosten en Zuid-Amerika.
Schistosoma mansoni is de eerste platworm waarvan het complete genoom bekend is. De worm is een van de voornaamste veroorzakers van de ziekte schistosomiasis bij mensen. Onbehandeld verloopt de infectie vaak chronisch en kan de ziekte onder andere vermoeidheid, bloedarmoede en leverklachten veroorzaken. Ieder jaar overlijden er enkele honderdduizenden mensen aan. Na malaria is het de omvangrijkste parasitaire aandoening ter wereld. Besmetting vindt plaats in stilstaand water dat door slakken is besmet. Na de huid doorboord te hebben, reizen de piepkleine wormpjes via de bloedvaten naar de lever, waar ze jarenlang kunnen verblijven.
Aanknopingspunten voor medicijnen
De onderzoekers vonden in het genetisch materiaal van de tropische worm ruim 11.800 genen. Ze zochten hierin naar aanknopingspunten voor nieuwe medicijnen. Op dit moment zijn er maar weinig middelen beschikbaar om een infectie te behandelen. Dat is ongewenst in verband met het risico op resistentie. Co-auteur van de Nature-publicatie dr. Mohammed Sajid (afdeling Parasitologie, LUMC) is expert op het gebied van proteases. Dit zijn enzymen die eiwitten afbreken. Hij en zijn collega’s identificeerden ruim driehonderd proteases in het genoom van Schistosoma mansoni. Eén hiervan is uniek voor de parasiet en vanwege zijn afwezigheid bij mensen mogelijk een bruikbaar doelwit van een nieuw medicijn. Daar wordt verder onderzoek naar gedaan.
