Uitspraak ‘Borstvoeding ’s ochtends meest stimulerend’, raakt kant noch wal

borstvoedingOngefundeerd conclusies media, per naar aanleiding van onderzoek moedermelk, zorgen voor ongeruste moeders
Diverse kranten, vakbladen, blogs en websites in Nederland publiceerden onlangs een kort artikeltje naar aanleiding van de publicatie van een onderzoek naar de concentraties nucleotiden in moedermelk en de mogelijke invloed daarvan op de baby. Medewerkers van het Kenniscentrum Borstvoeding gingen op onderzoek uit. Zij stellen dat dit onderzoek niets zegt over de invloed van afgekolfde moedermelk op het dag-nachtritme van baby’s die afgekolfde moedermelk drinken.

Helaas waren de conclusies van dit onderzoek in de pers ongefundeerd. Moeders zijn hierdoor onnodig ongerust gemaakt en werd borstvoeding nodeloos ingewikkeld gemaakt.
Uiterst schokkend vinden vond het Kenniscentrum Borstvoeding het dat vele nieuwsbronnen de verdraaide conclusies klakkeloos van elkaar overschreven en publiceerden. Zelfs in de vakbladen troffen we berichtgeving aan gebaseerd op dit persbericht. Dat is niet alleen jammer, maar ook zorgwekkend. Zorgverleners die werkzaam zijn in de zuigelingenzorg dienen namelijk de juiste, onafhankelijke en betrouwbare onderzoeksresultaten onder ogen te krijgen. Niet de persberichten die kant noch wal raken zoals deze.

Dit onderzoek maakte alleen inzichtelijk dat de concentratie van een aantal ‘slaap-gerelateerde’ stoffen (nucleotiden) wisselt in moedermelk over de periode van 24 uur. Het directe effect daarvan op baby’s is niet onderzocht. Het kan dus niet aangenomen worden dat deze stoffen een effect hebben op de baby. De uitspraken van de onderzoeker Cristina Sánchez: ‘Je drinkt ’s nachts ook geen koffie als je wilt slapen. Dat geldt ook voor moedermelk.’ en: ‘Moeders begaan een grote fout als ze hun baby melk geven van een ander tijdstip.’ zijn hoogst discutabel en raken kant nog wal omdat hier helemaal geen onderzoek naar gedaan is en ook geen enkel bewijs voor geleverd is.

Naar aanleiding van het onderzoek van Sanchez werd gesteld door diverse media gemeld dat de onderzoekers geconcludeerd hadden dat:

  1. De ‘ochtendmelk’ is even stimulerend voor een baby als een kop koffie voor een volwassene.
  2. De melk die baby’s krijgen bij borstvoeding verschilt naargelang het tijdstip van de dag.
  3. De moedermelk bevat ’s ochtends natuurlijke stimulanten en ’s avonds natuurlijke kalmerende stoffen. Dit helpt de baby wakker te blijven en te slapen op het juiste moment. Dit verklaart wellicht waarom sommige baby’s plots actief worden of juist veel slapen als ze ‘afgekolfde’ moedermelk te drinken krijgen op een vreemd tijdstip.
  4. Moeders die kolven moeten er daarom voor zorgen dat hun baby de melk krijgt op het tijdstip dat die is afgekolfd. Zo wordt het slaappatroon van de baby niet verstoord. Je drinkt ’s nachts ook geen koffie als je wilt slapen. Dat geldt ook voor moedermelk.
  5. Moeders begaan een grote fout als ze hun baby melk geven van een ander tijdstip.

Alleen conclusie 2 is gebaseerd op gegevens afkomstig uit dit onderzoek. Het fenomeen dat baby’s na het drinken van afgekolfde melk actief, dan wel slaperig worden is bij het Kenniscentrum Borstvoeding niet bekend. Baby’s worden gewoon wakker en slaperig op momenten die volgens ‘ons’ niet in een ‘normaal’, of in ‘ons’ ritme horen.

Het onderzoek werd uitgevoerd door Cristina Sánchez en haar collega’s van de University of Extremadura, Hospital Perpetuo Socorro en de Ordesa Group SL in Spanje. Het onderzoek werd  gefinancierd door Ordesa Group SL en de University of Extremadura. Ordesa Group is een Spaanse voedingsmiddelenfabrikant die o.a. kunstvoeding voor baby’s maakt. De onderzoekers waren geïnteresseerd in hoe de concentratie van nucleotiden in moedermelk over de dag heen verschillen. Deze interesse, zo verklaren de onderzoekers, komt voort uit de behoefte om een kunstvoeding te kunnen ontwikkelen die meer op moedermelk lijkt: ‘For this reason, there is growing interest in attempting to make infant formulas that more closely resemble mother’s milk.’ Vandaar ook de sponsoring door de Ordesa Group.Het onderzoek wijst uit dat er een verhoogde concentratie is van 5’AMP nucleotiden in de nacht, dat wil zeggen in de monsters afgenomen na 20.00 uur. De concentraties waren in het begin van de nacht het hoogst en aan het eind van de nacht lager.
Het onderzoek wijst ook uit dat de 5’UMP nucleotiden de hoogste concentratie hadden midden in de nacht. De concentraties van de andere nucleotiden veranderden niet gedurende de dag (24 uur). De analyse van de cijfers maakt duidelijk dat er significante verschillen in concentraties zijn van 5’AMP, 5’GMP, 5’CMP en 5’IMP nucleotiden.

De onderzoekers concluderen dat dit onderzoek aantoont dat de concentratie van nucleotiden in moedermelk niet constant is over een periode van 24 uur. Dit geldt met name voor de 5’AMP, 5’GMP en 5’UMP nucleotiden. Ze stellen tevens dat de verhoging van de concentratie van deze nucleotiden in de nacht suggereert dat ze mogelijk een slaapverwekkende rol spelen bij het kind.
‘The assay of nucleotides in the breast-milk of the study population showed that their levels were not constant over a 24-h period. This was particularly so for 5’AMP, 5’UMP, and 5’GMP, which showed increased concentrations at night and may, therefore, be involved in inducing hypnotic action in the infant.’

De conclusie van Kenniscentrum Borstvoeding
Dit kleine, observationele onderzoek toont aan dat de concentratie van bepaalde, slaapgerelateerde stoffen niet altijd in dezelfde concentratie aanwezig zijn in moedermelk over een periode van 24 uur. Ook van andere stoffen in het lichaam is bekend dat ze fluctueren gedurende de dag. Een voorbeeld van zo’n stof is melatonine, een hormoon dat invloed heeft op het cyclische regulering van diverse functies in het lichaam.

Met medewerking van

Het artikel is tevens geplaatst op

Bron: Borstvoeding.com

Geanalyseerde artikelen
The possible role of human milk nucleotides as sleep inducers, Cristina L. Sánchez, Javier Cubero, Ana B. Rodríguez, Belén Chanclón and Carmen Barriga [Department of Physiology, Faculty of Science, University of Extremadura]; Javier Sánchez [Laboratory of Metabolism, Hospital ‘Perpetuo Socorro’, Badajoz, Spain] and Montserrat Rivero [Ordesa Group, St Boi de Llobregat, Barcelona, Spain] [Ordesa Group, is een voedingsmiddelen fabrikant die o.a. kunstvoeding maakt voor baby’s]
The possible role of human milk nucleotides as sleep inducers, Nutritional Neuroscience, 2009 Vol 12, No 1-7
Citaten uit de diverse persberichten

Recente artikelen