Gedifferentieerde cellen kunnen worden aangezet om weer te gaan delen
ArrayGedifferentieerde cellen die normaal niet meer kunnen delen, kunnen worden aangezet om weer te gaan delen, blijkt uit onderzoek van Jerome Korzelius. Dit kan van groot belang zijn voor het begrijpen van kanker en in het ontwikkelen van therapie voor het herstellen van beschadigd weefsel in volwassenen.
Voor het ontstaan van een volledig organisme uit slechts een enkele cel is een groot aantal celdelingen nodig. Celdeling vindt ook nog uitgebreid plaats tijdens het volwassen leven van organismen waaronder de mens. Dit moet exact gebeuren, want ongecontroleerde celdeling leidt tot het ontstaan van kanker.
Celdeling wordt bestuurd door twee verschillende soorten eiwitten: de cyclines en de cycline-gereguleerde kinases of cdk’s. Complexen van cyclines en cdk’s regelen elke stap in de deling van de cel, van het verdubbelen van het erfelijk materiaal tot het verdelen ervan in de twee nieuwe dochtercellen. Sommige cellen gaan zich na de deling differentieren: ze ontwikkelen zich verder tot bijvoorbeeld spier- of zenuwcellen. Die differentiatie betekent voor veel cellen dat ze zich daarna niet meer kunnen delen.
Het proefschrift van Jerome Korzelius beschrijft hoe cyclines en cdks de celdeling reguleren in de kleine worm C. elegans. In het bijzonder onderzocht hij hoe spiercellen die zich terug hebben getrokken uit de delingscyclus weer kunnen worden gestimuleerd om in deling te gaan. Door bepaalde cycline/cdk combinaties aan te zetten wordt de celdelingcyclus opnieuw geactiveerd in deze spiercellen. Dit blijkt te gebeuren zonder dat de spiercellen hun spierfunctie verliezen.
Het onderzoek van Korzelius toont tevens aan dat celdeling van deze cellen minder strikt wordt gecontroleerd dan voorheen werd gedacht. Voorts kan deze bevinding van groot belang zijn voor ons begrip over het ontstaan van kanker en het ontwikkelen van methoden om beschadigd weefsel terug te laten groeien.
01-02-2010, 14:30 uur , Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht.
Jerome Korzelius, Biologie
Proefschrift: Cell cycle entry in C. elegans development
Promotor 1: Prof. dr. S.J.L. van den Heuvel
Bron: UU