Laag geboortegewicht en type 2 diabetes bepaald door hetzelfde gen
Array
Het verband tussen een laag geboortegewicht en type 2 diabetes was al langer bekend. Nu weten we dat dit verband een genetische oorzaak heeft. Dat publiceert een internationaal team van onderzoekers, waaronder Dorret Boomsma van de Vrije Universiteit, 7 april in Nature Genetics.De onderzoekers analyseerden data van meer dan 38.000 Europeanen uit 19 studies naar zwangerschap en geboorte. Twee ‘genetische varianten’ toonden een sterk verband met het geboortegewicht. Een van deze varianten, te vinden in het gen ADCY5, werd onlangs in verband gebracht met type 2 diabetes (de meest voorkomende variant van diabetes – vroeger ‘ouderdomsdiabetes’ genoemd). Deze vondst helpt verklaren waarom bij baby’s met een laag geboortegewicht later vaker type 2 diabetes voorkomt. Tot nu toe werd deze verklaring vooral gezocht in de ‘omgeving’, zoals het gedrag van de moeder tijdens de zwangerschap.
De gevonden genetische effecten blijken een belangrijke invloed te hebben: 9% van de Europeanen erft alle 4 risicoallelen die zorgen voor een lager geboortegewicht. Deze groep weegt gemiddeld 113 gram minder dan de 24% die één of geen van deze allelen (varianten van een gen) erft. Dit effect op het geboortegewicht is vergelijkbaar met het effect van een moeder die tijdens de zwangerschap 4 à 5 sigaretten per dag rookt. Daarnaast heeft de groep met de twee genetische varianten 25% meer kans op het ontwikkelen van type 2 diabetes dan de groep die deze genetische varianten niet erft.
Uit familieonderzoek, zoals het onderzoek dat wordt uitgevoerd met gegevens uit het Nederlands tweelingenregister (NTR), kan worden opgemaakt dat eigenschappen (deels) genetisch bepaald zijn. Wetenschappers kunnen de precieze genetische locatie van eigenschappen steeds beter bepalen. Deze bevindingen zorgen ervoor dat in de toekomst gezondheidsproblemen gerichter behandeld of mogelijk zelfs voorkomen kunnen worden.
