Sterfte-registratie ziekenhuizen blijft onvergelijkbaar
Array
Ziekenhuis X te Y maakt in 2011 haar sterftecijfers voor vijftig diagnoses openbaar. Dat moet van de Inspectie Gezondheidszorg. Die cijfers betreffen gemiddelden voor de jaren 2008, 2009 en 2010. Ze worden vergelijkbaar gemaakt tussen de ziekenhuizen door de cijfers te corrigeren voor diagnosen, leeftijd en geslacht. In vakjargon heten deze cijfers Hospital Related Standardized Mortality Rates (HSMR’s).
Ziekenhuis X heeft twee problemen. Ten eerste introduceerde zij in 2009 een ander manier van registreren. Voor die klus in 2011 moeten alle HSMR’s uit 2008 daarom worden omgeboekt in de nieuwe in 2009 geïntroduceerde registratie. Ten tweede registreren de verschillende divisies van ziekenhuis X de sterfte niet op uniforme wijze. Bij sterfte in een ziekenhuis spelen vaak meerdere diagnoses, is sprake van multipel orgaan lijden en multipathologie. Welke diagnose moeten artsen dan kiezen? Dat is in ziekenhuis X niet gestandaardiseerd in beslisbomen.
Bij artsen en verpleegkundigen van ziekenhuis X leven de HSMR’s niet. Zij ervaren de werkzaamheden daarvoor als bureaucratie. Zij kunnen weinig met sterftecijfers over een groep van een jaar geleden. De Raad van Bestuur van ziekenhuis X vreest reputatieverlies als zij geen cijfers openbaar maakt. Men heeft extra mensen ingezet om de HSMR’s te berekenen.
Hoe moeten we nu verder? Deze vraag stelde een van de deelnemers aan de Julius Masterclass Management van Kwaliteit van Zorg en Financien aan medecursisten en ondergetekende.  Hij werkt als projectleider HSMR in ziekenhuis X. Deze Masterclass had haar afsluitende bijeenkomst op donderdag 16 april. Elke deelnemer had een Power Point Presentatie voorbereid over een voor hem of haar brandende kwestie. Deze deelnemer kreeg bracht de HSMR’s in en kreeg de volgende reacties uit de groep.
Ik geef ze weer in telegramstijl.
1. Publiceer geen onbetrouwbare gegevens ook al zouden die voor jullie gunstig zijn
2. Laat zien dat jullie je best hebben gedaan en toon wat je wel hebt. Je kunt geen ijzer met handen breken.
3. Ga geen sterfgevallen uit 2008 opnieuw registreren. Houd de handen aan het bed.
Als docent heb ik een innoverende aanpak voorgesteld. Er bestaan twee ziektebeelden waarvoor de ziekenhuissterfte in Nederland onnodig hoog is. Hiervoor bestaat wetenschappelijk bewijs. De ziektebeelden zijn:
1. De perinatale sterfte van te vroeg geboren babies en
2. De sterfte binnen enkele dagen na een beroerte.
Verzamel de HSMR’s voor deze ziektebeelden over de afgelopen jaren, ontwerp nieuwe zorgpaden voor deze groepen en spreek streefdoelen af over de HSMR’s in de komende jaren. Maak vervolgens publiciteit over deze aanpak, geniet van de zinvolheid ervan, incasseer je reputatiewinst en doe aan damage control omdat je de Inspectie Gezondheidszorg niet goed hebt beantwoord.
De Julius Masterclass Management van Kwaliteit van Zorg en Financien kreeg bij de afsluiting een hoge waardering van de deelnemers. Geprezen werd de heterogeniteit van
1. Deelnemers uit ziekenhuizen, eerstelijn en ouderenzorg
2. Onderwezen aspecten die bij kwaliteits- en financieel management aan bod komen en
3. Lesmethoden die varieerden van hoorcolleges, eigen presentaties, discussies in kleine groepen en het maken van een eindopdracht.
Deze Masterclass begint weer in september. Voor de zestien plaatsen hebben zich inmiddels negen ervaren professionals en economen/bedrijfskundigen ingeschreven. Wij hopen dat ook zij weer elkaar gaan onderwijzen. Wilt u ook meedoen met deze Masterclass? Klik dan hier, lees de brochure en meld u aan.
Guus Schrijvers
Noot redactie:
Guus Schrijvers is Hoogleraar Public health in het bijzonder Structuur en functioneren van de Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: Â [email protected]
