Duitse AWBZ is viermaal voorbeeld voor Nederland
Array
De AWBZ heet in Duitsland Pflegeversicherung en is één van de vijf pilaren van de sociale zekerheid aldaar. De andere vier betreffen inkomensoverdrachten bij 1. Pensionering 2. Werkloosheid 3. Ziekte en
4. Ongevallen.
De Duitse Bijstandswet regelt inkomensoverdrachten bij alle vormen van gebrek die niet onder deze vijf sociale verzekeringen vallen. De Pflegeversicherung regelt de zorg bij beperkingen en handicaps. Toen de wet in 1995 tot stand kwam, heeft het parlement gesteld dat er sprake is van een gedeelde verantwoordelijkheid. Ook de burger zelf moet maatregelen treffen en is financieel verantwoordelijk voor deze zorg.
De Duitse burgers kunnen voor elke voorziening binnen de Pflegeversicherung kiezen voor ofwel zorg-in-natura ofwel wel een belastingvrije, niet gecontroleerde persoonsgebonden budget. Bij zorg-in-natura betalen zij soms wel 50% uit eigen zak bij. Heeft men geen geld voor die eigen bijdrage, dan springt de bijstandswet bij en soms ook kerken of goede doelstichtingen.
Bij een persoonsgebonden budget moet men de zorg zelf organiseren binnen de familie, buurt of kenniskring. Ernstig zieke patienten krijgen dan eens in de vier maanden bezoek van een verpleegkundige, die oordeelt of de zorg adequaat is. Maar die controles duren slechts een half uur en stellen niet veel voor.
Al deze informatie ontving een groep van 25 Nederlandse AWBZ experts die op 19 en 20 oktober de School of Public Health van de Universiteit van Bielefeld bezocht onder leiding van prof.dr. Guus Schrijvers. Bielefeld ligt halverwege Utrecht en Berlijn. De experts waren afkomstig van vrijwel alle nationale instanties, bestuursorganen en koepelorganisaties en van enkele grote zorgaanbieders. De gedeelde verantwoordelijkheid vormde voor de groep een van de vier leerpunten voor Nederland. De drie andere leerpunten betreffen de eenvoudige indicatiestelling, het betalen van vrijwilligers en het groepsgewijs optreden van ZZP’ers in de thuiszorg. Hierover staan elders op deze site aparte berichten.
De in 1968 aangenomen Nederlandse AWBZ komt uit de tijd van het paradigma ‘de overheid zorgt van de wieg tot het graf’. De wet roept nog steeds die verwachting op. Dat is niet het geval bij de Pflegeversicherung, die daar duidelijk over is. Ook de burger zelf is verantwoordelijk. Tijdens het bezoek aan Bielefeld gaf prof. Andreas Buscher een prachtige uiteenzetting over de Duitse AWBZ.
Wilt u zijn Power Point presentatie inzien? Surf dan naar www.integratedcare.org en klik op ‘Masterclasses’. Op vrijdag 3 december komen de Duitse leerpunten aan de orde in de plenaire inleiding van Schrijvers op het congres over recente ontwikkelingen in zelfmanagement bij psychische problemen. Want bij zelfmanagement gaat het niet alleen om het aanreiken van vaardigheden aan patienten en familie maar ook om het aanbrengen van intelligente financiele prikkels die hulpverleners en patienten stimuleren tot het starten met zelfmanagement.
Wilt u naar dit congres? Surf dan naar www.unitzorginnovatie.nl en klik door op ‘komende congressen’. Tenslotte: op 7 april 2011 komt de genoemde Andreas Buscher naar Utrecht voor een plenaire inleiding op het congres Recente Ontwikkelingen in de indicatiestelling voor de AWBZ,de WMO, de Wet op de Jeugdzorg en ook de Pflegeversicherung. Het congres vindt plaats op de Universiteit Utrecht. Noteert u alvast deze datum? Eind november staat het programma op www.unitzorginnovatie.nl
Noot redactie: Guus Schrijvers is Hoogleraar Public Health, in het bijzonder Structuur en Functioneren van de Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
E-mail: [email protected]
