Longaanval COPD-patiënt ingrijpender dan verwacht

Bijna 70% kan nauwelijks nog slapen of (trap)lopen; de helft ervaart problemen met relatie; 40% kan vrijwel niet meer werken
De impact van longaanvallen op COPD-patienten wordt ernstig onderschat in Nederland1. Niet alleen de gevolgen voor het sociale en gezinsleven blijken zeer ingrijpend, maar ook de werkgever heeft eronder te lijden. Maar liefst 70% van de patienten kan na een longaanval nauwelijks nog slapen of (trap)lopen, ruim de helft ondervindt problemen in de relatie en 40% ervaart problemen met het seksleven. Bovendien heeft een longaanval bij meer dan 40% verregaande gevolgen voor zijn baan. Ruim een kwart heeft überhaupt geen baan (meer). Dit blijkt uit een groot COPD-onderzoek, uitgevoerd door ICM Research onder 2.000 COPD-patienten en 1.400 artsen in 14 landen, in opdracht van Nycomed. In Nederland zijn 150 COPD-patienten en 100 longartsen ondervraagd. 6 op de 10 Nederlandse patienten hebben het afgelopen jaar een of meer longaanvallen gehad.

Overlijdenskans na longaanval groter dan na hartaanval
Het onderzoek toont aan dat de langetermijngevolgen van longaanvallen worden onderschat in Nederland. Volgens artsen heeft een longaanval door COPD weliswaar grotere langetermijngevolgen dan een astma-aanval of longontsteking, maar een minder ernstige langetermijn-impact dan een hartaanval of beroerte1. Uit cijfers blijkt echter dat de overlijdenskans een jaar na ziekenhuisopname ten gevolge van een longaanval groter is dan bij een hartaanval2. Longaanvallen (of exacerbaties) zijn episodes van verergering van de klachten van COPD, die patienten erg ziek maken en soms tot de dood leiden. Zo’n aanval is beangstigend en verontrustend voor patienten, die het gevoel hebben alsof ze verdrinken of stikken3,4, en kan net zo angstaanjagend zijn als een hartaanval5,6. Longaanvallen kunnen een blijvend effect hebben op de kwaliteit van leven en de persoonlijke relaties van de patient5.

Prof. dr. Richard Dekhuijzen, hoofd afdeling longziekten en interim-hoofd cardiologie in het UMC St Radboud, beaamt dat artsen de impact van een longaanval op een patient en zijn omgeving onderschatten. “Frequente longaanvallen kunnen leiden tot een achteruitgang van de gezondheid en de kwaliteit van leven van patienten en ze beïnvloeden hun langetermijnprognose. Reductie van het aantal en de ernst van de longaanvallen is daarom een van de belangrijkste behandeldoelen bij COPD”, aldus Dekhuijzen.

Top 5 impact van longaanvallen
Uit het onderzoek blijkt dat longaanvallen de dagelijkse bezigheden van Nederlandse COPD-patienten sterk beperken. Ze hebben een grote impact op het sociale leven, maar ook het gezinsleven heeft eronder te lijden. Een top 5 van de activiteiten die de meeste gevolgen ondervinden1:

1. Lopen (69%)
2. Slapen (68%)
3. Traplopen (66%)
4. Sporten en bewegen (62%)
5. Praten en aankleden (60%)

Daarnaast ervaart ruim de helft van de ondervraagden een negatieve impact op de relatie en heeft bij 4 op de 10 COPD-patienten het seksleven eronder te lijden. Bovendien kan de helft van de ondervraagde patienten niet of nauwelijks meer met de kinderen spelen. Verder blijken reizen en werken in ruim 40% van de gevallen vrijwel onmogelijk. Gezien bovengenoemde consequenties is het opmerkelijk dat Nederlandse COPD-patienten een afwachtende houding aannemen wanneer ze een longaanval ondervinden. Ze blijken na een longaanval gemiddeld langer te wachten met een bezoek aan de arts dan patienten uit andere landen. Ruim 40% van de patienten wacht gemiddeld 3 tot 4 dagen, terwijl patienten wereldwijd eerder geneigd zijn na 1 dag naar de dokter te gaan1. Maar hoe langer men na een longaanval wacht met het bezoek aan een arts, hoe groter de kans op langetermijngevolgen7.

1 Hidden Depths of COPD survey. Nycomed Data on file. September 2010
2 Halpin D. Mortality in COPD: Inevitable or Preventable? Insights from the Cardiovascular Arena. J Chron Obstruct Pulmon Dis 2008; 5(3): 187-200
3 Andenæs R, Kalfoss MH and Whal AK. Coping and psychological distress in hospitalized patients with chronic obstructive pulmonary disease. Heart & Lung: J Acute Crit Care 2006; 35(1): 46-57
4 Goodridge D, Duggleby W, Gjevre J et al. Caring for critically ill patients with advanced COPD at the end of life: A qualitative study. Inten Crit Care Nurs 2008; 24(3): 162-70
5 Wedzicha JA and Seemungal TAR. COPD exacerbations: defining their cause and prevention. Lancet 2007; 370: 786–96
6 British Lung Foundation (BLF) Breathing Fear: The COPD Effect. 2003. Download at http://www.lunguk.org
7 Wilkinson TMA, Donaldson GC, Hurst JR et al. Early Therapy Improves Outcomes of Exacerbations of Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Am J Respir Crit Care Med 2004; 169: 1298-1303

Over COPD
COPD staat voor ‘Chronic Obstructive Pulmonary Disease’, oftewel chronisch obstructief longlijden. COPD blijft een belangrijke aandoening waarvoor nog steeds veel aandacht vereist is. Het is een progressieve en onomkeerbare longziekte die resulteert in ademhalingsproblemen. De ziekte wordt gekarakteriseerd door ernstige episodes van verslechtering die longaanvallen of exacerbaties worden genoemd. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO, World Health Organisation) zijn er wereldwijd naar schatting 80 miljoen mensen met matige tot ernstige COPD. In 2005 stierven meer dan 3 miljoen mensen aan COPD, wat neerkomt op 5% van het totaalaantal sterfgevallen wereldwijd. De WHO voorspelt dat het totaal aantal doden door COPD de komende 10 jaar met meer dan 30% zou kunnen toenemen, tenzij met urgentie actie genomen wordt om de onderliggende risicofactoren (voornamelijk roken) aan te pakken. (zie ook: http://www.who.int/respiratory/copd/burden/en/index.html).

Bron: Nycomed

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.

Recente artikelen