Nieuwe techniek om vroeggeboorte te voorspellen
Array
Onderzoekers van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) en Máxima Medisch Centrum in Eindhoven/Veldhoven hebben een nieuwe techniek ontwikkeld om vroeggeboorte te voorspellen: de TOCO-pleister. Deze elektrodepleister wordt op de buik van de zwangere vrouw geplakt en meet de samentrekkingen van de baarmoeder (de weeenactiviteit). Hierdoor kan een dreigende vroeggeboorte worden voorkomen. De innovatie op dit gebied gaat hard. Want ook stap twee wordt alweer gezet: het bewaken van de harttonen van het ongeboren kind.
In 2004 werd student Technische Natuurkunde Rik Vullings (TU/e) benaderd door Guid Oei, hoogleraar Fundamentele Perinatologie aan de TU Eindhoven en gynaecoloog bij Máxima Medisch Centrum. De professor wilde een nieuwe methode ontwikkelen om de samentrekkingen van de baarmoeder te meten. Deze klinische vraagstelling kwam voort uit het feit dat de huidige technieken onbetrouwbaar zijn of niet geheel risicoloos. Maar wél belangrijk. Want door het meten van de weeenactiviteit kan vroeggeboorte worden voorkomen.
Als alternatief voor de huidige methoden bedacht Guid Oei samen met Rik Vullings de TOCO-pleister. Het grote voordeel van de TOCO-pleister (TOCO komt van het Griekse woord ’tokos’, wat ‘geboorte’ betekent) is de nauwkeurigheid én de veiligheid. Bovendien is de pleister veel prettiger voor de zwangere vrouw. De onderzoekers verwachten dat het aantal vroeggeboortes door het gebruik van de pleister gaat afnemen. Vullings: “Ander groot voordeel is de patientvriendelijkheid. Niet alleen is de pleister comfortabel, maar door het gebruik en de vroege signalering van problemen hoeven vrouwen minder snel opgenomen te worden in het ziekenhuis en kunnen ze eerder met hun kindje naar huis.â€
Oei en Vullings hebben afgelopen jaar het bedrijf Nemo Healthcare BV opgericht. Deze TU/e-spin-off werkt aan de verdere ontwikkeling en commerciele exploitatie van de pleister. Inmiddels is de ontwikkeling zo ver dat de pleister vanaf januari wordt getest in het Máxima. Andere ziekenhuizen hebben ook interesse getoond. “De pleister kan makkelijk getest worden in andere ziekenhuizen. Deze techniek kan op de huidige infrastructuur van de ziekenhuizen worden aangesloten.â€
De ontwikkeling van de TOCO-pleister gaat hard. Vullings deed promotieonderzoek naar een nieuwe aanvulling op de bestaande pleister: het monitoren van de harttonen van het ongeboren kind (de foetale harttonen). Treedt er namelijk een verandering op in het hartritme van het ongeboren kind, dan kan dit een indicatie zijn dat er iets mis is. “Nu kunnen we de foetale harttonen alleen nauwkeurig meten als de vrouw al aan het bevallen isâ€, weet Vullings. “Om de harttonen nauwkeurig te meten, wordt soms de scalpmethode toegepast. Dan worden elektrodes in het hoofdje van het kindje geschroefd. Niet echt patientvriendelijk en bovendien gevaarlijk.â€
Vóór de bevalling kan er ook gemeten worden met ultrageluid. Dat gebeurt ongeveer twee tot drie keer per dag om te kijken of er iets wijzigt in de harttonen, wat een indicatie is voor foetale nood. Maar het is niet geheel duidelijk of deze signalen schade veroorzaken. Vullings: “de nieuwe TOCO-pleister is honderd procent veilig voor moeder en kind en veel makkelijker in de praktijk.â€
Volgens de onderzoeker zijn de mogelijkheden met de TOCO-pleister legio. “Wij gaan vrouwen in de toekomst 24 uur per dag in de gaten houden, ver voor de geboorte. Je kunt namelijk de pleister dragen en een USB-stick eraan hangen. Die kan elk moment van de dag uitgelezen worden en beoordeeld door de specialist. Is er iets mis, dan zijn we er meteen bij.â€
De TOCO-pleister wordt vanaf volgende kwartaal getest. Naar verwachting wordt deze pleister in 2012 uitgebreid met de techniek om de foetale harttonen te monitoren. Rik Vullings promoveert op dinsdag 14 december op dit onderwerp aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e).
Voorbeelden van de TOCO-pleister en meer uitleg: http://www.youtube.com/watch?v=kIXcOcRLb28
