Onderzoek verkorte draagduur elastische kousen

Het gebruik van elastische kousen in Nederland kost jaarlijks meer dan twintig miljoen euro. Niet de kousen zelf maken dit bedrag zo hoog, maar de ondersteuning die mensen nodig hebben met het aan- en uittrekken daarvan. Dr Arina ten Cate-Hoek, is als arts-epidemioloog verbonden aan de afdeling Interne geneeskunde en de Trombosedienst. Zij verricht onderzoek binnen het Hart en Vaat Centrum van het Maastricht UMC+ en heeft van ZonMw een Doelmatigheidssubsidie gekregen om de kosten en de effecten te onderzoeken van een individueel afgestemde verkorte behandelduur met elastische compressiekousen.

Op basis van een eerder onderzoek bij 125 patienten wordt verwacht dat dit een besparing van de helft van de kosten voor steunkousen per jaar kan opleveren. “Dat moet uiteindelijk resulteren in een aanpassing van de huidige richtlijn. De patient is dan natuurlijk ook beter af, want die hoeft die kousen niet langer te dragen dan strikt noodzakelijk.”

In 1997 is de elastische kous geïntroduceerd ter voorkoming van post-trombotische klachten met als resultaat dat dit type klachten met de helft afnam. “Op de poli zien we echter veel patienten die geen klachten hebben, maar toch die elastische kous twee jaar moeten dragen. In ons onderzoek denken we vanuit de klachten van de individuele patient en niet meer vanuit de richtlijn die gebaseerd is op de groep als geheel. Op die manier willen we ook patienten motiveren individueler beslissingen te nemen. Zo kun je probleemgevallen zo snel mogelijk ontdekken en niet pas na twee jaar. Zoveel is inmiddels duidelijk.”

In het onderzoek wordt de standaard-aanpak (twee jaar steunkousen) vergeleken met een geïndividualiseerde aanpak na een standaard periode van zes maanden op beoordeling van klachten en symptomen (Villalta schaal). “Het is de bedoeling dat een patient na de eerste 6 maanden regelmatig wordt gecontroleerd of hij of zij nog klachten van het trombosebeen heeft”, aldus dr. Ten Cate. Vooronderzoek toonde aan dat met een dergelijke behandeling niet vaker patienten gezien werden met een Post Trombotisch Syndroom dan bij de normale behandeling.

Dr. Ten Cate wijst erop dat dit soort onderzoeken alleen maar mogelijk is doordat de patientenzorg is georganiseerd in een zorglijn. “Het is niet alleen voor patient makkelijker dat de zorg om hem of haar is georganiseerd. Een zorglijn stelt ook de behandelaar in staat mogelijkheden tot verbeteringen te constateren. Zonder zorglijn was het onderzoek ‘Individueel aangepaste therapieduur van elastische kous bij trombosebeen’ lastiger geweest of misschien wel helemaal niet van de grond gekomen.”

Jaarlijks Jaarlijks komen er ruim 30.000 trombose patienten bij in Nederland; de behandeling loopt uiteen van een korte behandeling tot een levenslange behandeling met zogenaamde bloedverdunners, antistollingsmedicijnen. De patientenpopulatie groeit bovendien exponentieel door de vergrijzing, hoewel het percentage van de mensen dat trombose krijgt (tussen de 1`en 2 procent) al ruim vijftig jaar gelijk blijft.

Trombose, trombosebeen, diep veneuze trombose zijn het gevolg van ongewenste stolselvorming in de aderen van een been. Zo’n trombosebeen komt voor bij 1 tot 2 personen per 1000 Nederlanders per jaar. Het is lastig voor veneuze trombose één oorzaak aan te wijzen (het is een multifactoriele aandoening). Drie elementen spelen daarin een rol: 1.de kwaliteit van het bloed: is er bijvoorbeeld sprake van (erfelijk bepaalde) verhoogde stolbaarheid 2. heeft er een beschadiging van de vaatwand plaatsgevonden 3. is de doorstroming van het bloed ergens beperkt; stolselvorming treedt dan vaak op bij een vaatklep Bovendien speelt leeftijd een rol, in die zin dat het risico op trombose toeneemt met het stijgen van de leeftijd.

Tussen de 20 en 50% van de patienten met een trombosebeen krijgt binnen twee jaar last van klachten van het been bestaand uit een zwaar en vermoeid gevoel, vochtophoping, pijn en/of kramp. Daarbij kunnen ook verkleuringen van de huid van het been of spataderen ontstaan. Deze verschijnselen worden samen ook wel Post Trombotisch Syndroom (PTS) genoemd. In 3 tot 5% van de gevallen kunnen deze verschijnselen zo ernstig zijn dat er open, niet genezende wonden aan het been ontstaan. Om het ontstaan van PTS zoveel mogelijk te voorkomen, wordt momenteel gedurende een periode van 2 jaar een elastisch kous voorgeschreven. Het dragen van deze elastische kous verkleint de kans op het krijgen van PTS met gemiddeld 50%.

Bron: SdC Auteur: SdC

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen