Primeur voor Nederland – Revalidatieprogramma voor Hoofd-Hals Kanker
Array
Het is het Nederlands Kanker Instituut – Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (NKI-AVL) in Amsterdam gelukt om als eerste ziekenhuis in Nederland een geïntegreerd revalidatieprogramma voor patienten met hoofd-halskanker te ontwikkelen en dit direct erkend te krijgen door de zorgverzekeraars AGIS en ACHMEA. Dit programma is door artsen en paramedici van het NKI-AVL ontwikkeld in nauwe samenwerking met revalidatieartsen van Reade, centrum voor revalidatie en reumatologie te Amsterdam, in het kader van een door de zorgverzekeraars bekostigd zorgvernieuwingsproject.
Door verbeterde behandelmethoden overwinnen steeds meer mensen de ziekte kanker. Dit geldt zeker ook voor patienten met kanker in het hoofd-halsgebied. Doordat de hoog-complexe zorg voor deze categorie kankerpatienten is geconcentreerd in de acht hoofd-hals werkgroepen van de kankerinstituten en de academische centra, verenigd in de Nederlandse Werkgroep Hoofd-Hals Tumoren (NWHHT), loopt Nederland als het gaat om behandelingsresultaten hierbij zelfs voorop in Europa.
Voor patienten met hoofd-halskanker zijn de functionele en cosmetische gevolgen van hun ziekte vaak nog directer zichtbaar en staat hun kwaliteit van leven niet zelden nog meer onder druk dan voor andere kankerpatienten het geval is. Tumoren in het hoofd-halsgebied, waaronder alle tumoren vallen boven het sleutelbeen behalve hersentumoren, zijn immers gelegen in gebieden die essentieel zijn voor de ademhaling, de communicatie en de voedselopname. Patienten hebben daarom vaak moeite met praten, eten en drinken, en niet zelden zeer zichtbare cosmetische klachten. Dit komt niet alleen door de tumorgroei zelf, maar ook door de noodzakelijke behandelingen. Door deze klachten ondervinden de patienten belemmeringen in hun functioneren op verschillende gebieden van het dagelijks leven. Door het ontbreken van een erkend multidisciplinair revalidatieprogramma is een gestructureerde aanpak van deze nadelige gevolgen in Nederland echter nooit goed van de grond gekomen. Dit, terwijl er in het NKI-AVL en ook in andere Nederlandse hoofd-hals centra wel veel wetenschappelijk bewijs verkregen is voor de effectiviteit van een aantal essentiele revalidatiemethoden.
De erkenning van het revalidatieprogramma is mede een gevolg van het feit dat de beroepsgroepen binnen de NWHHT en de patientenvereniging NSvG (Patientenvereniging Nederlands Stichting voor Gelaryngectomeerden) dit programma mede hebben onderschreven. Het revalidatieprogramma is niet alleen beschikbaar voor patienten van het NKI-AVL, maar ook voor alle andere hoofd-halskanker patienten die behandeld worden in één van de NWHHT centra. Het in het NKI-AVL ontwikkelde programma zal belangeloos ter beschikking gesteld worden aan deze centra en hun lokale revalidatiepartner, die op hun beurt over dit programma afspraken kunnen maken met hun zorgverzekeraars en het in hun organisatie kunnen implementeren.
De revalidatie van de patient wordt begeleid door een multidisciplinair team dat onder andere bestaat uit een hoofd-halschirurg/oncoloog, revalidatiearts, hoofd-halsradiotherapeut, logopedisten, ergotherapeut, fysiotherapeut, dietist, maatschappelijk werker en psychiatrisch verpleegkundige. Het team kan indien nodig aangevuld worden met andere deskundigen zoals bijvoorbeeld een tandarts-prothetist en een hoofd-halsprothetist. Het programma bestaat uit een totaalpakket aan behandelmogelijkheden dat is afgestemd op de individuele behoeften en omstandigheden van de patient en dat met name is gericht op de terugkeer van de patient in de maatschappij. Deze in de revalidatiegeneeskunde gebruikelijke vorm wordt nu voor het eerst toegepast voor patienten met kanker. Meer specifiek valt bij deze patientengroep onder andere te denken aan optimaliseren van de communicatie (specifieke oncologische stem- en spraaktherapie), reukrevalidatie, mimetherapie, intensieve sliktherapie met voedingsadviezen van de dietist, gerichte fysio- en ergotherapie voor de vaak verslechterde schouder- en halsfunctie en verminderde conditie, verdeling van energie en psychosociale begeleiding. Dit alles met als doel het weer kunnen deelnemen aan allerlei activiteiten die voor de patient belangrijk zijn in het dagelijks leven.
Jaarlijks krijgen ongeveer 2.500 patienten kanker in het hoofd-halsgebied.
14-03-2011 | Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis
