Antibiotica vermindert resistentie op IC

Preventief gebruik van antibiotica op de intensive care vermindert niet alleen sterfte, ook het aantal infecties met resistente bacterien daalt erdoor. Dat blijkt uit een onderzoek van het UMC Utrecht onder zesduizend patienten. Het tijdschrift Lancet Infectious Diseases publiceert de resultaten vandaag online.

Preventief gebruik van antibiotica op de intensive care is omstreden omdat het weliswaar infecties voorkomt, maar ook antibioticaresistentie zou kunnen vergroten. Toch lijken de voordelen op te wegen tegen de nadelen. Eerder concludeerden dezelfde Utrechtse onderzoekers al dat preventieve inzet van antibiotica tot een lagere sterfte op de intensive care leidde. Nu bewijzen ze bovendien dat het aantal infecties met resistente bacterien niet toeneemt, maar zelfs afneemt. 

In het onderzoek vergelijkt een team van onderzoekers het effect van twee soorten antibiotica-behandeling met de standaardzorg op de intensive care. Ze verdelen bijna zesduizend patienten uit dertien Nederlandse ziekenhuizen die tussen 2004 en 2006 op de intensive care belanden in drie groepen. Het gaat om patienten die naar verwachting minimaal twee dagen aan de beademing liggen en/of drie dagen behandeld moeten worden op de IC. Eén groep krijgt vier maal daags een mondpasta met antibiotica toegediend. De tweede groep ontvangt behalve de mondpasta vier maal daags antibiotica via een maagsonde in de darm en per infuus. De derde groep dient als controle en krijgt standaard IC-zorg.

In vervolg op de eerdere analyse keken de onderzoekers nu naar het aantal kolonisaties met antibioticaresistente bacterien. Kolonisatie wil zeggen dat bacterien aanwezig zijn. Misschien heeft dat geleid tot een infectie, maar dat hoeft niet het geval te zijn. Het gebruik van antibiotica blijkt kolonisatie sterk te verminderen. In beide groepen patienten daalt het aantal luchtwegkolonisaties met resistente bacterien ruim dertig procent. Daarnaast vermindert het aantal bloedinfecties door resistente bacterien met de helft bij patienten die antibiotica ook via de darm en per infuus ontvangen.

“Preventief gebruik van antibiotica blijft onderwerp van debat”, erkent prof. dr. Marc Bonten van het UMC Utrecht. “Maar onze resultaten laten zien dat de gunstige effecten de eventuele nadelen ruimschoots compenseren, in elk geval op korte termijn. Dankzij preventieve antibiotica leven IC-patienten langer en lopen ze minder infecties met resistente bacterien op. In tegenstelling tot de verwachting neemt antibioticaresistentie dus niet toe. Wij kunnen IC’s in heel Nederland dit beleid aanraden.”

Het onderzoek is onder supervisie van het UMC Utrecht uitgevoerd. Dr. Anne Marie de Smet van het UMC Utrecht/OLVG Amsterdam is eerste auteur van het artikel. Zij zette het onderzoek op samen met prof. dr. Jan Kluytmans (Amphia ziekenhuis Breda en VUmc Amsterdam) en prof. dr. Marc Bonten (UMC Utrecht).

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

https://www.medicalfacts.nl

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.