Voorstel: splits de sociale werkvoorziening in twee domeinen

In de visie van de commissie kunnen veel meer mensen met een functiebeperking aan het werk in een reguliere omgeving. De structurele krapte op de arbeidsmarkt biedt een kans om dit te bereiken. Wel waarschuwt de commissie voor al te groot optimisme. Om meer mensen aan het werk te krijgen, stelt de commissie voor met één landelijke detacheringsaanpak te gaan werken, met regionale uitvoerders en de gemeente als opdrachtgever. Voor werkgevers betekent dit dat zij zonder risico’s of veel administratieve rompslomp aan mensen kunnen komen en dat zij verzekerd zijn van goede begeleiding.Beschermd Werk
Voor mensen die niet in een reguliere omgeving kunnen werken, stelt de commissie voor om, in samenwerking tussen de sociale werkvoorziening en de AWBZ, te komen tot Beschermd Werk. Deze bundeling van kennis en expertise leidt tot een kwalitatief hoogwaardige voorziening die eenvoudig werk biedt.

Besturing
De commissie gaat ook in op de besturing van de sociale werkvoorziening. Gemeenten nemen in hun rol als opdrachtgevers volgens de commissie te weinig verantwoordelijkheid. Een actieve en betrokken houding en een scheiding tussen opdrachtgeverschap, uitvoering en toezicht moet dit verbeteren.

Grote verschillen
In de analyse van de huidige situatie stelt de commissie vast dat er grote verschillen zijn tussen de Sociale Werkvoorzieningbedrijven. Een deel van de bedrijven is sterk naar buiten gericht en heeft al grote delen van de mensen ‘buiten het bedrijf’ aan het werk. Maar er zijn ook bedrijven waar de vernieuwing veel langzamer gaat. De commissie is van mening dat de vernieuwing bij die laatste groep sneller kan en moet.

Transitie en financiering
Om de vernieuwing te versnellen doet zij voorstellen voor het instellen van een onafhankelijk herstructurerings- en transitiefonds. Dit fonds gaat ondersteunen bij het veranderproces. De commissie is ook gevraagd om uitspraken te doen over de financiering. Daarover zegt de commissie dat de korting op de rijkssubsidie in combinatie met garanties voor de huidige arbeidsvoorwaarden leidt tot een financieel gat. Dit vraagt een forse inspanning van bedrijven, maar is ook een stimulans voor vernieuwing. De commissie meent dat er ruimte is voor efficientieverbetering, toename van de inkomsten – bijvoorbeeld door meer detacheringen – en roept op tot een zeer beheerste stijging van de SW loonkosten. Maar de commissie wijst er ook op dat de balans in orde moet zijn. Vernieuwing is goed, maar mag niet tot ongelukken leiden.

Samenstelling Commissie Toekomst en Transitie
Anton Westerlaken (voorzitter) Hans Bokhorst
Mirella Bouweriks Lenie Dwarshuis
Carel van Eykelenburg Maarten Ruys
Margo Vliegenthart Boris van de Woestijne (secretaris)