Mensen met kanker hebben meer pijn dan nodig is.

Misverstanden onder 50-plussers over pijnbestrijding
Veel patienten met kanker pijn worden daar niet goed voor behandeld. 42% houdt pijn, ondanks de behandeling. Eén van de redenen; misverstanden over pijnbestrijding. Plus Magazine deed er onderzoek naar.

In een enquête legde het seniorenmaandblad 1100 50-plussers een drietal stellingen over morfine en andere opioïden voor.  We vroegen twee deskundigen op de uitslag  te reageren. Internist Marieke van den Beuken -van Everdingen, zij promoveerde in 2009 op pijn bij kanker. En Anne Lukas, pijnspecialist.

77% denkt dat je suf wordt van morfine.
Niet of nauwelijks waar. Van den Beuken – van Everdingen: “De eerste paar dagen voelt 30% zich wat suf, maar dat gaat weer over.” Patienten zijn vaak bang dat ze ‘worden platgespoten’ en niks meer kunnen, weet Lukas. “Integendeel; door een goede pijnbestrijding kunnen patienten juist beter functioneren. Het maakt ze actiever, beter aanspreekbaar en zelfstandiger.”

64% denkt dat morfine verslavend is.

Niet waar. “Tenminste, als je het adequaat gebruikt,” zegt van den Beuken – van Everdingen. “Zoveel als de pijn vraagt en niet meer dan dat. Als er geen pijn meer is kan iedere dosis morfine in een week worden afgebouwd.”

23% denkt dat je met morfine moet  wachten totdat de pijn ondraaglijk is geworden.
Niet waar. Lukas: “Veel patienten denken dat je lichaam aan de morfine gewend raakt, en dat er dan niks meer helpt als de pijn erger wordt. Daardoor wachten ze vaak te lang met sterke pijnstilling en lijden ze onnodig veel. Ook al went je lichaam een beetje aan opioïden, je wordt er niet ongevoelig of immuun voor.”

Taboe
Marieke van den Beuken – van Everdingen: “Teveel mensen met kanker hebben pijn; 55%. Bij een kwart is de pijn matig tot ernstig. Terwijl het medisch gezien mogelijk is om de pijn bij 90% van de mensen terug te brengen tot een aanvaardbaar niveau. De oorzaak: gebrek aan kennis over pijnbestrijding. Uit het onderzoek van Plus Magazine blijkt hoe groot de misverstanden bij patienten zijn. Ik keek al eerder naar die bij artsen. Maar liefst een kwart van hen denkt dat morfine verslavend is. En 30% wacht met opioïden geven totdat de patient nog hooguit een half jaar te leven heeft. Ook ‘verstoppertje spelen’ helpt niet: veel patienten durven niet toe te geven hoeveel pijn ze hebben, en artsen vragen er niet altijd naar. Slechts 35% van hen doet dat expliciet en consequent. Het gevolg van dit alles: zelfs als mensen met kanker voor pijn behandeld worden, blijft 42% nog pijn houden.

Tips
Mijn advies aan patienten: “Zeg eerlijk hoeveel pijn je hebt. Vraag om pijnbestrijding. Laat je doorverwijzen naar een pijnspecialist als je eigen arts de pijn niet afdoende behandeld.” aldus Marieke van den Beuken – van Everdingen in Plus Magazine.

Marieke van den Beuken -van Everdingen is internist en consulent palliatieve zorg in het Academisch Ziekenhuis Maastricht.
Anne Lukas is als anesthesioloog en pijnspecialist werkzaam in het Nederlands kankerinstituut – Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (NKI-AvL) in Amsterdam.

Recente artikelen