Beroepsziekten in Nederland: voorkómen kan beter

Werk is belangrijk voor de gezondheid, maar kan ook ziekmakend zijn. Het rapport ‘Beroepsziekten in Cijfers 2011’ schat dat 260 per 100.000 werkenden een beroepsziekte hebben opgelopen in 2010. Dat komt neer op zo’n 20.000 nieuwe gevallen in Nederland. Dit blijkt uit het rapport Beroepsziekten in Cijfers 2011 van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB), gevestigd in het AMC.
Psychische aandoeningen, lawaaischade aan het gehoor en aandoeningen van spieren en gewrichten worden relatief het meest gemeld. Onderzoek levert toenemend inzicht in bekende risico’s, maar wijst ook op nieuwe verbanden tussen werk en gezondheid. Zo levert blootstelling aan stof, werkstress, lawaai en ploegendienst een bijdrage aan het ontstaan van chronische ziekten van hart- en bloedvaten, longen, spieren en gewrichten. Verder laten ’s werelds grootste Q-koorts epidemie en de opkomst van resistente bacterien buiten het ziekenhuis zien, hoe belangrijk bij infectieziekten de blootstelling in het werk kan zijn.

Klachten aan spieren en gewrichten zijn een belangrijke reden voor verzuim in Nederland. Volgens een meerderheid van Nederlandse werknemers komen deze klachten mede door het werk. Onderzoek naar implementatie van preventieve maatregelen is nodig.

Bij psychische beroepsziekten gaat het bij tachtig procent om overspannenheid of burn-out. Dat leidt tot slechter functioneren in het werk en vaak tot langdurig verzuim. Oorzaken zijn vooral een hoge werkdruk en ongewenst gedrag van collega’s en/of klanten. Er zijn preventieve maatregelen ontwikkeld voor de aanpak van werkstress en van de posttraumatische stressstoornis voor onder meer de geüniformeerde beroepen.

Afgelopen jaar is Nederland getroffen door ‘s werelds grootste Q-koorts epidemie. Er staken nieuwe diergerelateerde infectieziekten (zoönosen) de kop op en de omvang van de problematiek van   antibiotica resistente micro-organismen nam toe. Blootstelling vindt vaak plaats op de werkplek en preventie vraagt intensievere samenwerking tussen humane en veterinaire gezondheidszorg.

De rol van werkfactoren bij chronische aandoeningen wordt vaak onderschat. Onderzoek leert bijvoorbeeld dat bij één op de zeven astma-aanvallen onder werknemers beroepsmatige blootstelling een rol speelt. Ook brandweerlieden hebben meer luchtwegklachten naarmate zij betrokken waren bij meer branden of andere situaties waarbij zij rook of andere stoffen inademden. Verder blijkt dat lassers, brandweerlieden en mensen die lange werkdagen maken, een hoger risico lopen op hart- en vaatziekten en lijkt reumatoïde artritis meer voor te komen bij blootstelling aan kwartshoudend stof. Meer kennis over de invloed van werkfactoren zoals fijn stof, werkstress, lawaai en ploegendienst kan de preventie van dergelijke chronische aandoeningen ten goede komen.

In 2010 zijn 6.367 meldingen van beroepsziekten geregistreerd bij het NCvB. Via het Peilstation Intensief Melden (PIM) wordt de incidentie van beroepsziekten over 2010 geschat op 260 per 100.000 werknemersjaren. De hoogste incidentiecijfers worden gerapporteerd voor psychische aandoeningen (96) en aandoeningen aan het houdings- en bewegingsapparaat (88), gevolgd door gehooraandoeningen (34), huidaandoeningen (7), infectieziekten (5), luchtwegaandoeningen (5) en neurologische aandoeningen (5). De top zes van sectoren met de hoogste incidentiecijfers per 100.000 werknemers zijn in 2010 de bouwnijverheid (1314), vervoer en opslag (434), openbaar bestuur en defensie (387), onderwijs (242), industrie (211) en de sector informatie en communicatie (184).

Het rapport ‘Beroepsziekten in cijfers 2011’ is opgesteld in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het geeft een overzicht van het aantal, en de aard van beroepsziekten en de verspreiding binnen sectoren en beroepen in Nederland. Daarnaast beschrijft het ook wetenschappelijke en maatschappelijke ontwikkelingen rond

Rene Luigies

http://health-valley.nl/lenden/eusamed

Rene is consultant op het snijvlak productontwikkeling en gezondheidszorg/projectmanager valpreventiebus/multitasker/outofthebox denker/innovator/ Eusamed bv/ Op twitter@Lodewijkjes Netherlands, Rijswijk (Gld)

René Luigies heeft 30 jaar ervaring in nationale- en internationale marketing en business development in de medische sector. Die ervaring strekt zich uit van de farmaceutische industrie tot de medische apparatuur. In 2001 startte hij zijn eigen bedrijf in Nederland. Na de succesvolle introductie van een product op het gebied van pijnbestrijding, heeft dit bedrijf zich verder ontwikkeld tot specialisatie op het snijvlak van product ontwikkeling en gezondheidszorg. Bekende succesvolle producten zijn de OHRA valpreventiebus en de OOGbus van het Oogzorgnetwerk en CZ. Binnen het bedrijf is een groot netwerk aanwezig met de belangrijkste stakeholders in de gezondheidszorg, zoals zorgverzekeringen en overkoepelende organisaties, overheid, zorgverleners, hogescholen, universiteiten en het MKB. Op dit moment wordt dit netwerk ingezet voor eigen consultancy activiteiten, en voor zijn functie als zorginnovatiemakelaar voor Health Valley.

Een volledig cv is te vinden op LinkedIn: http://nl.linkedin.com/in/reneluigies
En René Luigies is te volgen op twitter: @Lodewijkjes

Valpreventie2.0

In 2007 is het OHRA valpreventie project gestart. Dit was het resultaat van een product concept dat ik samen met iemand uit de thuiszorg en een huisarts aan OHRA presenteerde. OHRA heeft dit project volledig gefinancierd. Dit project is volledig door mij opgezet en uitgewerkt, respectievelijk gemanaged. Ook de uitwerking van de resultaten zijn door mij gedaan. Het OHRA valpreventieproject heeft geresulteerd in een afname van 35% van het aantal valincidenten op een groep van 1561 mensen.

De kosten voor de landelijke uitrol bleken te hoog voor zorgverzekeraar CZ, die OHRA heeft overgenomen. Daarmee staakte het project. In het kader van eHealth heb ik toen Valpreventie2.0 bedacht. Een internet applicatie, waarmee ouderen zelf een risicoanalyse kunnen doen, vervolgens een advies krijgen om dat risico te verminderen en vervolgd worden of zij de adviezen ook opgevolgd hebben en of zij hulp/ondersteuning nodig hebben. Daarbij een vervolg door middel van registratie van het aantal valincidenten.

Inmiddels heb ik het NIPED bereid gevonden om valpreventie2.0 te realiseren. In mijn presentatie zal ik ingaan op het proces van valpreventie 1.0 naar de realisatie van valpreventie 2.0. De obstakels, de overwegingen, de weg naar de juiste partners, de financiering, het vinden van stakeholders, en de implementatie in de gezondheidszorg. En een korte visie geven op valpreventie 3.0, waar al gesprekken over gevoerd worden.