Valpreventie bij ouderen: een gelopen race?

Vilans
Tussen twee buien door ga ik hardlopen. Een stukje voor mij loopt een man van een jaar of 65 met twee zware boodschappentassen. Als hij in de gaten krijgt dat ik hem wil passeren gaat hij galant opzij en roept mij vrolijk na ‘volhouden hè!’ Dit is niet zo vanzelfsprekend. Want valincidenten zijn wereldwijd één van de grootste gezondheidsproblemen bij ouderen. Verrast kijk ik daarom achterom, zwaai even en kan nog net een nat hoopje bladeren ontwijken voordat ik hierover uit kan glijden. Gelukkig kan ik snel genoeg reageren en vervolg ik – evenals die aardige meneer- mijn weg zonder te vallen.

Valincidenten
Ongeveer 30% van de zelfstandig wonende ouderen van 65 jaar en ouder valt één keer of vaker per jaar. Tot 70% van de valincidenten heeft lichamelijke letsel tot gevolg varierend van een blauwe plek tot een heupfractuur. Daarnaast kan een val leiden tot valangst en het vermijden van activiteiten. Ten slotte kan een oudere (tijdelijk) zijn of haar zelfstandigheid verliezen.

Dat dit laatste een groot effect heeft op het mentale welbevinden van ouderen blijkt wel uit het feit dat sommige ouderen aangeven dat zij liever dood gaan dan dat zij afhankelijk worden of moeten doorleven met een lagere kwaliteit van leven door een verpleeghuisopname ten gevolge van een heupfractuur. Dit geeft aan dat het dus belangrijk is om preventieve maatregelen te nemen om vallen te verminderen.

Oefentherapie aangeraden
Onderzoek laat zien dat dat oefentherapie – vooral indien gericht op balansverbetering – zeer waarschijnlijk kan bijdragen aan het verminderen van het valrisico. In internationale richtlijnen voor (para)medici wordt Tai Chi, een Chinese bewegingsleer aanbevolen om het valrisico te verminderen.

Tai Chi is echter niet dé oplossing bij valpreventie. Dat bleek uit een gerandomiseerd effectonderzoek onder Nederlandse zelfstandig wonende ouderen van 70 jaar en ouder met een verhoogd valrisico. Na 12 maanden waren er geen significante verschillen ten aanzien van aantal valincidenten, balans, valangst, fysieke activiteit en zelfredzaamheid tussen de groep ouderen die 13 weken 2 keer in de week Tai Chi volgden en de groep ouderen die alleen de gebruikelijke zorg ontvingen.

Tai Chi niet dé oplossing
Begin juni heb ik mijn proefschrift getiteld `Vallen bij ouderen en de effecten van Tai Chi` met succes verdedigd. Na vier jaar intensief onderzoek op het gebied van valpreventie voor ouderen blijft het onderwerp mij boeien. Tai Chi is wellicht niet de oplossing, maar nieuwe interventies en modellen worden ondertussen ontwikkeld en getest.

Daarom kan ik vol vertrouwen afsluiten met een opmerking naar al diegenen die betrokkenen zijn bij valpreventie bij ouderen `volhouden hè!’

Bron: Inge Logghe/Vilans

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen