Wat mis ging met NICTIZ ?
Guus Schrijvers, Oud-Hoogleraar Public Health & Gezondheidseconoom 27 november 2011 - 17:46
Array
Waarom accepteert vrijwel iedere Nederlander wel de Bonuskaart van Albert Heijn en niet een zorgpas, die bijvoorbeeld een specialist legitimeert om gegevens te zenden naar een huisarts? Deze vraag kwam een paar maal aan de orde tijdens een workshop op dinsdag 22 november van dertig experts op het gebied van softrware ondersteuning voor regionaal berichtenverkeer. Zij bleken te werken bij overheidsinstanties, zorginstellingen, zorgverzekeraars, softwarebedrijven en instellingen voor wetenschappelijk onderzoek. De Bomuskaart-vraag kwam aan de orde bij het terugblikken op de mislukte invoering van het Landelijk Schakelpunt (LSP), dat strandde op het verzet in de Eerste Kamer. Deelnemers aan de workshop identificeerden vooralsnog drie oorzaken van de mislukking. Ten eerste ontstond in de massamedia en het parlement de beeldvorming dar er een Elektronisch patienten Dossier werd ingevoerd. Dat was niet het geval .Een schakelpunt is dat niet. Er bestaan bij het gewone emailverkeer vele schakelpunten ofwel surfers die de mails van de ene provider doorschakelen naar de andere. Alleen die zijn voor zorgberichten niet veilig genoeg. Ten tweede ontbrak een duidelijke toestemmingsprocedure voor de individuele burger. Die bestaat bijvoorbeeld wel voor de Albert-Heijnklant die een Bonuskaart wil gebruiken. Ten derde bleek de overheidsinvloed op het LSP te groot. Kennelijk heeft de Nederlander meer vertrouwen in een particulier bedrijf met Bonuskaarten dan in een overheidsinstelling met zorgpassen. De workshop op 22 november brainstormde ook over de toekomst.Deelnemers onderschreven ten eerste het uitgangspunt dat het meeste zorg-berichtenverkeer binnen een regio plaatsvindt. Alleen de omvang van de regio’s verschilt. Zo heeft een academisch ziekenhuis veel regionaal berichtenverkeer met lokale huisartsen. Maar ook met perifere ziekenhuizen op soms vijftig kilometer afstand. Beter is het om nu in één keer een LSP in te voeren en niet eerst overal regionale schakelpunten in te richten. Want ook die laatste moeten even veilig zijn als het LSP, dat door Nictiz is ontworpen. Ten tweede pleitten deelnemers voor een expliciete toestemming door patienten en professionals om aan te sluiten op het LSP. Net zoals bij die Bonuskaarten. Ten derde kwam naar voren dat het LSP voor de zorg onder toezicht moet staan van een rechtspersoon, onafhankelijk van overheid, zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Op vrijdag 9 mei organiseren het Julius Centrum en de Stichting Innovatieve Projecten OIZ (zie www.stipoiz.nl) een congres over digitaal regionaal berichtenverkeer. Wil jij daaraan bijdragen door middel van een lezing, poster, advertentie in de congresmap of een stand? Neem dan contact op met congresorganisator Petra Schimmel op [email protected]
Guus Schrijvers (getrouwd met Els Zwaan, drie kinderen) werd op 24 juni 1949 geboren in Amsterdam als zesde kind in een katholiek onderwijzersgezin. Na het gymnasium B diploma behaald te hebben(1967) ging hij in Amsterdam economie studeren. Hij studeerde cum laude af (1973) bij prof. Wim Duisenberg op de na-oorlogse conjunctuurgolven en bij prof. Joop Hattinga Verschure op zelfzorgafdelingen in ziekenhuizen. In 1980 promoveerde hij in Maastricht op het onderwerp regionalisatie en financiering van de Engelse, Zweedse en Nederlandse gezondheidszorg. Een stelling uit zijn proefschrift werd zijn levensmotto: wie de kleine structuren niet eert, maakt de grote structuren verkeerd.
Hij promoveerde bij de grondlegger van de Nederlandse gezondheidseconomie prof. Lou Groot en bij genoemde Hattinga Verschure. Van 1974 -1984 was Schrijvers lid van de Gemeenteraad van Utrecht voor de Partij van de Arbeid. Hij ‘deed’ daar portefeuilles zoals Volksgezondheid, Welzijn, Cultuur en Financiën. Op 1 juni 1987 werd Schrijvers samen met prof. Joop van Londen hoogleraar Public Health bij de Medische Faculteit Utrecht. Dat betekende voor hem een switch van macro onderwerpen zoals de inrichting van het verzekeringsstelsel naar kleinschalige projecten zoals educatie van diabetespatiënten.
Uit een interview uit 1987 komt het citaat: ‘als de faculteit mij vraagt voor deze leerstoel, wil ik wat betekenen voor de faculteit. Dan geef ik de macro-onderwerpen op.’ Samen met Van Londen richtte hij zich in 1987 op innovaties in de thuiszorg en op ketenzorg bij chronische zieken. Later zou het die activiteiten onder de vlag disease management bundelen. Tien jaar kwam de belangstelling voor ketens in de spoedzorg erbij. Zijn kennis op dit terrein bundelde hij in het boek Moderne Patiëntenzorg in Nederland, dat hij in 2002 samen met de plaatsvervangend hoofdinspecteur drs. Nico Oudendijk voor de gezondheidszorg schreef.
Vanaf het eerste begin had het bevorderen van het onderwijs in de Sociale Geneeskunde en de Volksgezondheid zijn grote aandacht. Toen Van Londen en hij begonnen was er helemaal niets op dit terrein. Schrijvers: ‘Een grote triomf ervoer ik op 2 april 1994 toen na zeven jaar trekken en duwen de eerste medische studenten bij een GGD en een Arbodienst een verplicht co-schap Sociale Geneeskunde liepen.’
In 1999 kwam een nieuw curriculum voor de medische studenten tot stand. Tropenjaren volgden tot 2006 voor hem en zijn collega dr. Gerdien de Weert om alle uitbreidingen van het sociaal geneeskundige onderwijs bij te benen. Zijn collegestof bundelde hij in 1997 en na verschillende drukken in 2002 in het boek Een kathedraal van Zorg en in de Engelse variant daarvan Health and Health Care in the Netherlands.
Per 1 juli 2007 gaan de onderzoeksactiviteiten van Schrijvers over in de Unit Innovaties in de Zorg binnen het Julius Centrum, dat hij in 1996 met collega prof. Rick Grobbee oprichtte. Zijn aandacht blijft liggen bij Disease Management en Spoedzorg. Schrijvers: ‘Ik begrijp nog steeds niet helemaal hoe die kleine structuren binnen Disease management en spoedzorg precies functioneren. Er is tegenwoordig ook veel uitwisseling met collega’s in Noord Amerika en elders in Europa. Dat verrijkt het inzicht in hoge mate. Elk land is op dit terrein een laboratorium voor een ander land..Voorlopig heb ik mijn handen vol aan de nieuwe Unit. Toch zou ik nog twee boeken willen schrijven.Het ene krijgt als titel, De gemoderniseerde kathedraal van zorg. Het tweede boek moet gaan over ondernemersschap en gelijke toegang tot de zorg. Beide zijn belangrijk maar o zo moeilijk te combineren. Hierbij zou ik de kennis van macro econoom weer kunnen gebruiken.’
Als oud hoogleraar Public Health en gezondheidseconoom bij het UMC Utrecht. geeft hij met zijn nieuwe boek ‘Zorginnovatie volgens het Cappuccinomodel.’ zijn visie hoe de gezondheidszorg eruit zou kunnen zien in een maatschappij met schaarste aan zorg. Het boek is bestemd voor het middenkader van zorgorganisaties. Naast schrijver van boeken en artikelen over de gezondheidszorg is Guus lid van enkele stuurgroepen en begeleidingscommissies en geef ik lezingen en workshops.
Guus Schrijvers is voor voordrachten, dagvoorzitterschappen, interviews en onderzoeksopdrachten te bereiken via [email protected] en telefonische via zijn secretaresse Annet Esser op telefoonnummer 030 250 9359.
Waarom accepteert vrijwel iedere Nederlander wel de Bonuskaart van Albert Heijn en niet een zorgpas, die bijvoorbeeld een specialist legitimeert om gegevens te zenden naar een huisarts? Deze vraag kwam een paar maal aan de orde tijdens een workshop op dinsdag 22 november van dertig experts op het gebied van softrware ondersteuning voor regionaal berichtenverkeer. Zij bleken te werken bij overheidsinstanties, zorginstellingen, zorgverzekeraars, softwarebedrijven en instellingen voor wetenschappelijk onderzoek. De Bomuskaart-vraag kwam aan de orde bij het terugblikken op de mislukte invoering van het Landelijk Schakelpunt (LSP), dat strandde op het verzet in de Eerste Kamer. Deelnemers aan de workshop identificeerden vooralsnog drie oorzaken van de mislukking. Ten eerste ontstond in de massamedia en het parlement de beeldvorming dar er een Elektronisch patienten Dossier werd ingevoerd. Dat was niet het geval .Een schakelpunt is dat niet. Er bestaan bij het gewone emailverkeer vele schakelpunten ofwel surfers die de mails van de ene provider doorschakelen naar de andere. Alleen die zijn voor zorgberichten niet veilig genoeg. Ten tweede ontbrak een duidelijke toestemmingsprocedure voor de individuele burger. Die bestaat bijvoorbeeld wel voor de Albert-Heijnklant die een Bonuskaart wil gebruiken. Ten derde bleek de overheidsinvloed op het LSP te groot. Kennelijk heeft de Nederlander meer vertrouwen in een particulier bedrijf met Bonuskaarten dan in een overheidsinstelling met zorgpassen. De workshop op 22 november brainstormde ook over de toekomst.Deelnemers onderschreven ten eerste het uitgangspunt dat het meeste zorg-berichtenverkeer binnen een regio plaatsvindt. Alleen de omvang van de regio’s verschilt. Zo heeft een academisch ziekenhuis veel regionaal berichtenverkeer met lokale huisartsen. Maar ook met perifere ziekenhuizen op soms vijftig kilometer afstand. Beter is het om nu in één keer een LSP in te voeren en niet eerst overal regionale schakelpunten in te richten. Want ook die laatste moeten even veilig zijn als het LSP, dat door Nictiz is ontworpen. Ten tweede pleitten deelnemers voor een expliciete toestemming door patienten en professionals om aan te sluiten op het LSP. Net zoals bij die Bonuskaarten. Ten derde kwam naar voren dat het LSP voor de zorg onder toezicht moet staan van een rechtspersoon, onafhankelijk van overheid, zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Op vrijdag 9 mei organiseren het Julius Centrum en de Stichting Innovatieve Projecten OIZ (zie www.stipoiz.nl) een congres over digitaal regionaal berichtenverkeer. Wil jij daaraan bijdragen door middel van een lezing, poster, advertentie in de congresmap of een stand? Neem dan contact op met congresorganisator Petra Schimmel op [email protected]