Drie miljoen euro voor onderzoekers

UMC St Radboud
Dr Frank van Kuppeveld van de afdeling Medische Microbiologie en dr ir Chris de Korte van de afdelingen Radiologie en Kindergeneeskunde hebben beide een VICI-subsidie ontvangen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Van Kuppeveld gaat onderzoeken welke factoren in de cel essentieel zijn voor vermenigvuldiging van enterovirussen. Mogelijk zijn dergelijke factoren aanknopingspunten voor nieuwe medicijnen tegen virusinfecties. Chris de Korte gaat nieuwe echoapparatuur ontwerpen waarmee de anatomie en functies van hart en de bloedvaten veel beter in beeld zijn te brengen.

Gekaapte cellen
Virussen zijn parasieten van de cel. Eenmaal binnengedrongen, kapen virussen de infrastructuur en de stofwisseling van de cel voor hun eigen vermenigvuldiging. Bepaalde virussen, waaronder hepatitis C, dengue, SARS en enterovirussen, verbouwen delen van de cel tot eigen werkplaatsen. In deze `replicatiewerkplaatsen’ wordt vervolgens het virale genetisch materiaal vermenigvuldigd.
De onderzoeksgroep van moleculair bioloog Frank van Kuppeveld heeft onlangs enkele eiwitten gevonden die een belangrijke rol spelen in dit proces. Van Kuppeveld: “Het zijn eiwitten van de cel, van de gastheer zelf. In mijn VICI-onderzoek gaan we op zoek naar nog meer van dergelijke eiwitten en willen we hun rol in de virusproductie ophelderen. Daar gaan we de meest moderne moleculaire, biochemische, virologische en microscopische technieken voor gebruiken.”

Gastheren fileren
Dat Van Kuppeveld vooral onderzoek doet naar eiwitten van de cèl die een rol spelen bij de virusproductie – en niet zozeer naar virale factoren – is een weloverwogen keuze. Waarom fileert hij de gastheren en niet de gasten? Van Kuppeveld: “Die eiwitten en andere factoren in de cel vormen ideale aanknopingspunten voor de ontwikkeling van medicijnen om de virusproductie te blokkeren. En misschien nog wel belangrijker; de kans is veel kleiner dat er resistentie ontstaat tegen dergelijke medicijnen. Bovendien is het niet ondenkbaar dat je op deze manier met één medicijn meerdere virussen kunt bestrijden, omdat ze vaak dezelfde mechanismen in de cel gebruiken om zich te vermenigvuldigen. De zoektocht naar dergelijk medicijnen maakt overigens óók deel uit van ons VICI-onderzoek.”

Beelden van ultrageluid
Klinisch fysicus Chris de Korte krijgt een VICI voor vernieuwend onderzoek naar het gebruik van ultrageluid bij patienten met hart- en vaatziekten. De Korte: “Hart- en vaatziekten zijn nog altijd een belangrijke doodsoorzaak. Bij de diagnose en controle van deze patienten wordt veel gebruik gemaakt van echografie, waarbij beelden ontstaan op basis van geluid. We gebruiken 3D echografie voor het maken van anatomische beelden. Zo kunnen we bijvoorbeeld zien wat er mis is met het hart en waar vaatvernauwingen zitten. Maar we gebruiken ook ultrageluid ook voor functionele beeldvorming, zodat we bijvoorbeeld kunnen bepalen waar de kwetsbare plaques in de vaten zitten die kunnen scheuren en zo een hart of herseninfarct kunnen veroorzaken.”

Sneller en meetbaar
Die technieken bestaan al, maar De Korte gaat nu nieuwe echoapparatuur ontwikkelen waarmee op een geheel nieuwe manier beelden worden opgenomen. De nieuwe apparatuur zorgt voor tien tot honderd keer snellere beeldvorming waardoor het combineren van gewone en functionele beelden mogelijk wordt. De Korte: “Dat moet onder andere leiden tot een betere bepaling van feitelijke, meetbare hartafwijkingen en functionele opsporing van kwetsbare plaques, waardoor we de zorg voor de hartpatienten verder kunnen verbeteren en hopelijk hart- en herseninfarcten kunnen voorkomen.”

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen