Project VoorZorg: Interview met onderzoekers
Array
INTERVIEW met
Silvia van Coeverden, projectleider VoorZorg, en
Jamila Mejdoubi, promovenda op het zelfde project
door Marlou de Kroon, coördinator academische werkplaats JGZ Noord-Holland
• Wanneer is het project gestart en welk doel heeft het?
VoorZorg is in 2004 gestart met een pilot studie. Sinds 2007 vindt het
effectonderzoek plaats door middel van een gerandomiseerde trial (RCT) in tien
JGZ-instellingen. Er zijn 460 hoogrisico zwangere vrouwen geïncludeerd in deze
RCT. Deze vrouwen zijn vroeg in de zwangerschap geselecteerd.
Het doel van VoorZorg is primaire preventie van kindermishandeling bij
hoogrisico zwangere vrouwen. Andere doelen die we met VoorZorg willen bereiken
zijn:
– Verbetering van het zwangerschaps- en geboorteproces voor moeder en
kind;
– Verbetering van de gezondheid en ontwikkeling van het kind, en
– Verbetering van de persoonlijke ontwikkeling van de moeder en haar
mogelijkheden voor opleiding en werk, zodat zij meer kan betekenen voor haar
kind.
• Wie werken er allemaal aan mee?
Aan dit project werken verschillende instanties mee, zoals het NJi en 10 JGZ-
instellingen in twintig gemeenten. Bij VoorZorg hebben we een projectteam wat
bestaat uit een medewerker van het NJi (Klaas Kooijman), het VUmc (Silvia) en
een JGZ instelling ( Elle Struijf ). De effectstudie wordt verricht door het
VUmc waar Jamila Mejdoubi de promovenda is, prof. Remy HiraSing de promotor en
Alfons Crijnen en Silvia van Coeverden zijn de copromotoren. Mieke de Haan is
de onderzoeksassistente. Frank van Leerdam en David Olds zijn externe
medewerkers.
De respondenten zijn gerekruteerd door verschillende professionals zoals
verloskundigen, huisartsen en streetcorner werkers. Vervolgens vindt er een
tweede selectie plaats die wordt uitgevoerd door VoorZorgverpleegkundigen (op
dit moment zo’n 35 in Nederland). Zij voeren de interventie uit en ze geven aan
erg blij te zijn dat ze dat mogen doen.
• Wat doen de verpleegkundigen? En met welke verhalen komen ze bij jullie?
VoorZorgverpleegkundigen zijn getraind om 40 tot 60 huisbezoeken te verrichten
per moeder. De huisbezoeken starten vroeg in de zwangerschap en worden
voortgezet totdat het kind twee jaar is. Tijdens de huisbezoeken worden
verschillende domeinen besproken. Het is belangrijk dat er een goede
vertrouwensband ontstaat tussen de (aanstaande) moeder en de
VoorZorgverpleegkundige. De VoorZorgverpleegkundige zorgt dat de vrouwen de
mogelijkheden krijgen aangereikt en het zelfvertrouwen vinden om zelfstandig
voor haar kind en te kunnen zorgen.
De VoorZorgverpleegkundigen zien hoe moeilijk de moeders het hebben. Zij hebben
meestal meerdere problemen, zoals alcoholgebruik en huiselijk geweld. De
VoorZorg verpleegkundigen zien vooruitgang bij de moeders die ze begeleiden.
Dit zijn soms hele kleine, maar toch essentiele vorderingen. Zo is te zien dat
het contact tussen de moeder en baby verbeterd is. Zowel moeders als
VoorZorgverpleegkundigen geven dit aan. Het contact met de
VoorZorgverpleegkundige wordt als zeer waardevol ervaren door de moeders. Deze
band zorgt er ook voor dat de moeders dingen kunnen leren en de doelstellingen
halen.
Quote van één van de moeders:
“Moeder: Ja, het was gewoon heel fijn, Op een gegeven moment kon ik haar ook
gewoon echt bellen en had ik zoiets van ja wat had ik gemoeten als ik haar niet
had. Ze zei ook altijd als je je verdrietig of eenzaam voelt moet je me gewoon
bellen of smsen. Dat had ik echt nodig….â€
• Welke wetenschappelijke vragen moeten er allemaal beantwoord worden door
Jamila?
De belangrijkste vragen die door Jamila beantwoord zullen worden zijn:
1. Is de selectieprocedure, die ontwikkeld is, valide zodat inderdaad
alleen hoogrisico zwangere vrouwen geselecteerd worden?
2. Heeft VoorZorg een effect op het rookgedrag van hoogrisico zwangere
vrouwen in vergelijking met de gebruikelijke zorg? Worden hiermee de
geboorte-uitkomsten verbeterd?
3. Is er een effect van VoorZorg meetbaar op voorkomen van huiselijk
geweld bij hoogrisico zwangere vrouwen in vergelijking met de gebruikelijke
zorg?
4. Wat voor effect heeft VoorZorg op de ontwikkeling van het kind?
• Recent heeft het project VoorZorg een extra subsidie toegekend gekregen
door ZonMW. Hoe hoog was het bedrag? Waarvoor is deze subsidie bestemd?
Deze subsidie is ongeveer 150.000,- euro en is bestemd om te kijken naar
verschillen in etnische groepen binnen VoorZorg. We willen graag alle culturen
betrekken bij het VoorZorgprogramma, want nu zien we bijvoorbeeld dat er weinig
Turkse en Marokkaanse moeders meedoen.
• Bestaan er mogelijkheden om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen
binnen VoorZorg?
Op de website van VoorZorg www.voorzorg.info staan alle ontwikkelingen rondom
VoorZorg. Verder komt er 3 keer per jaar een nieuwsbrief uit. De nieuwsbrief is
te vinden op de website van VoorZorg.
We presenteren ook resultaten van het onderzoek op congressen om mensen op de
hoogte te houden van belangrijke ontwikkelingen rondom VoorZorg.
• Is er nog iets wat jullie kwijt willen?
Nederland is het eerste land buiten de VS dat toestemming heeft gekregen van de
ontwikkelaar prof. dr. Olds om te onderzoeken of VoorZorg effectief is. Onder
andere Engeland en Duitsland zijn nu ook bezig met een effectstudie. Afgelopen
juni hadden we de eerste internationale bijeenkomst met deze 2 landen.
VoorZorg wordt beschouwd als veelbelovende interventie door de Inventgroep van
het Nederlands Jeugd Instituut en heeft eind 2009 de Jan Brouwerprijs in
ontvangst mogen nemen. VoorZorg is uniek omdat er in Nederland nog geen
soortgelijke studies zijn uitgevoerd waarbij het veranderen van
risicogedragingen bij jonge zwangere vrouwen centraal staat.
Dank jullie wel! Het is mooi te horen en jullie stralen dat ook uit dat het
eerste grote project binnen de AW JGZ Noord-Holland zo succesvol verloopt, en
dat zo veel mensen gemotiveerd zijn om deze vrouwen te begeleiden. Ik wens
jullie natuurlijk óók heel veel succes met de wetenschappelijke evaluatie !
bron: VU MC
