Huisarts vertrouwenspersoon bij ongewenst zwanger
Array
Bij een ongewenste zwangerschap is een gesprek met de huisarts belangrijk, zeker voor vrouwen die nog moeten beslissen of ze de zwangerschap laten voortduren of willen afbreken. Er bestaan geen richtlijnen voor die gesprekken. Onderzoekers van het NIVEL en Rutgers WPF onderzochten de rol van de huisarts bij ongewenste zwangerschappen en pleiten voor een discussie hierover in Huisarts & Wetenschap.
Ruim driekwart van de vrouwen met een ongewenste zwangerschap kiest meteen voor een abortus. De huisarts verwijst hen veelal naar een abortuskliniek. Een
enkeling gaat zonder tussenkomst van de huisarts. Maar 15,6% van deze vrouwen
heeft voor het consult nog g n beslissing genomen en zo’n 8% verandert daarna
van gedachte. Dat betekent dat ruim 23% van de vrouwen die de huisarts voor de
eerste keer consulteren vanwege de ongewenste zwangerschap nog niet heeft
besloten wat ze wil en open staat voor advies. Wat gebeurt er in deze
gesprekken?
Abortus
Zes maanden na het eerste contact vulden huisartsen een vragenlijst in. Van de
vrouwen die voor het eerste consult nog g n beslissing hadden genomen, koos
uiteindelijk 58% voor een abortus en besloot 35% de zwangerschap te accepteren
en het kind op te voeden. Drie procent koos voor adoptie en 4% kreeg een
miskraam.
Van de vrouwen die aanvankelijk al we l een beslissing hadden genomen en
veranderden van gedachte, besloot 84% toch het kind op te voeden en 6% voor
adoptie na een aanvankelijke voorkeur voor abortus. Tien procent besloot alsnog
tot abortus na een voorkeur voor behoud van de zwangerschap.
Richtlijnen
NIVEL-onderzoeker, epidemioloog en huisarts, G Donker: Ons onderzoek geeft
geen uitsluitsel over de precieze rol van de huisarts, anderen in de omgeving
of de patient zelf in de besluitvorming rond ongewenste zwangerschap. Vast
staat dat bijna iedere vrouw die naar een abortuskliniek verwezen wordt,
abortus ondergaat. In de fase daarvoor moeten de betrokkenen dus een
zorgvuldige afweging maken en een besluit nemen. Huisartsen moeten zeker
stellen dat patienten volledig geïnformeerd zijn over alle mogelijkheden en in
volledige vrijheid besluiten. Dat is een grote verantwoordelijkheid, die ze
slechts kunnen nemen na een diepgaand goed gesprek met hun patient.
Pil
De vaardigheid van huisartsen om dit soort gesprekken te voeren is met een
training tijdens of na de opleiding te vergroten. Naast een actievere rol in
deze gesprekken zouden huisartsen met bijvoorbeeld extra belangstelling en
competenties op dit vlak, ook zelfstandig een zwangerschap kunnen afbreken met
de abortuspil. Vinden we dat verantwoord? Donker: We moeten de discussie
voeren f en onder welke voorwaarden dat verantwoord is. Binnen 9 weken na de
eerste dag van de laatste menstruatie is het in ieder geval technisch gezien
heel goed mogelijk.
CMR
Het onderzoek is gebaseerd op 511 ongewenste zwangerschappen in 46
huisartspraktijken van de Continue Morbiditeitsregistratie (CMR) Peilstations
van het NIVEL. Deze peilstations vormen een representatieve groep van 61
Nederlandse huisartsen in op dit moment 42 praktijken. Hun patienten
populatie bestrijkt ongeveer 0,8% van de Nederlandse bevolking en is
representatief naar leeftijd, geslacht, regio en naar verdeling over stad en
platteland. De huisartsen rapporteren wekelijks (waardoor trends zeer snel
zichtbaar worden) of op jaarbasis over het voorkomen van een aantal ziekten,
gebeurtenissen en verrichtingen die in andere registraties ontbreken en daarin
niet gemakkelijk zijn op te nemen. De CMR-peilstations bestaan sinds 1970. De
meeste onderwerpen worden meerdere jaren achtereen gevolgd.
Subsidie nt
– Ministerie van VWS
bron: NIVEL
