Over pillen die niet werken en een kniesoor die daar op let
ArrayOuderdom komt met gebreken, een pijnlijke, stijve knie is daar een berucht voorbeeld van. Er zijn vele oorzaken voor een versleten knie (osteoarthrose), varierende van een meniscusletsel, ontstekingen tot overbelasting door overgewicht. De binnenbekleding van gewrichten bestaat uit het kwetsbare kraakbeen en als dat beschadigt, ontstaan er herstelreacties in het gewricht. Die reparaties aan het kraakbeen zijn niet altijd succesvol en er is veel onderzoek gedaan naar behandelingen gericht op het kraakbeen. Glucosamine is een bouwstof voor het kraakbeen en belangrijk voor de elasticiteit van het kraakbeen. In een ouder maar nog veel geciteerd onderzoek uit The Lancet bleek glucosamine op röntgenfoto’s een beschermende werking te hebben op het kraakbeen van aangetaste knieen[i].  De commentaren op die studie in The Lancet waren heftig en de lekenpers schreef er al vrolijk op los dat arthrose van de knie nu te genezen was. Als dat ook nog eens gebeurt met een natuurlijk, niet farmacologisch molecuul, dan ontstaat er al gauw een hype[ii]. Later bleek in een onderzoek in The New England Journal of Medicine  dat glucosamine alleen of in combinatie met chondroïtine (lijkt een beetje op glucosamine) bij de meeste patienten de pijn nauwelijks verbeterde, hoewel bij patienten met minder ernstige klachten er mogelijk wel baat bij hadden. Dus twee van de meest gerenommeerde medische tijdschriften van de wereld hebben zich gebogen over het effect van glucosamine, maar ze kwamen er niet goed uit of glucosamine nu wel of niet helpt[iii]. Toen ook de Amerikaanse overheid zich met dit onderwerp ging bezighouden, verscheen een nieuw grootschalig onderzoek. In Amerika worden glucosamine en chondroïtine samen verkocht als voedingssupplement. Daarom werd een onderzoek van twee jaar opgezet  naar het effect van beide middelen en de werking van een bekende pijnstiller (celecoxib) . Het goede nieuws was dat de klachten van de knieslijtage door alle behandelingen verminderden, zowel  voor glucosamine met chondroïtine, als voor de pijnstiller celecoxib, maar ook voor…. het nepmedicijn (de placebo).
Een onderzoek bij tweelingen toonde aan dat groente en fruit beschermend kan werken op het kraakbeen van de heup[iv], waarbij de onderzoekers in het bijzonder een rol toebedelen aan het eten van uien en knoflook. Meer dan 40% van de patienten met osteoarthrose gebruiken van huis- tuin en- keukenmiddeltjes[v]. De meestal zijn dat vitamines, selderij-extracten, omega-3 pillen, theïne en knoflook. Van geen van deze middeltjes is op langere termijn de werkzaamheid gebleken. Genezing van gewrichtsslijtage met pillen en poeders lijkt dus nog een illusie, daarom moet de nadruk gelegd worden op preventie. Uit echt goede onderzoeken is gebleken dat gewichtsverlies wél werkt, en de ernst van slijtage kan beperken en verdere destructie van het gewicht kan verminderen[vi].
Daarom het advies, als je pijnstillers gebruikt, neem ze zo min mogelijk, let op je gewicht en gelukkig weten we dat er een grote kans is dat de pijn en stijfheid ook spontaan kunnen verminderen.
[i] http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(00)03610-2/fulltext
[v] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1754991/?tool=pubmed
[vi] Christensen R, Astrup A, Bliddal H. Weight loss: the treatment of choice for knee osteoarthritis? A randomized trial. Osteoarthritis Cartilage. 2005;13:20-7.