Compressieve asfyxie door versmachting grootste zorg voor Prins Friso
ArrayPrins Johan Friso wordt de eerste 24 uur na het ongeluk kunstmatig in coma gehouden en beademd. In tegenstelling tot eerdere berichten heeft de prins geen schedelbasisfractuur en ook geen letsel aan de rest van zijn lichaam. Het is vooral het zuurstoftekort van de hersenen, asfyxie, door versmachting waardoor de Prins nog steeds in levensgevaar verkeert. In de loop van dit weekend kan er meer duidelijk worden over zijn kansen. Gisteren luisterde redacteur Jannetje Koelewijn van het NRC mee met een gesprek dat behandelend arts Thomé met haar man Kees Tulleken , neurochirurg en emeritus hoogleraar had. Hij vertelde aan Koelewijn dat Friso dat de reanimatie “vrij lang†heeft geduurd. De prins was onderkoeld toe hij onder de sneeuw werd gehaald hetgeen “redelijk gunstigâ€is, want bij een lage temperatuur kan het lichaam met minder zuurstof toe.
Wat is Asfyxie?
Afsfyxie is verstikking omdat het lichaam in zijn ademhalingsfunctie wordt belemmerd. In de geneeskunde spreekt men over Asfyxie – wat vanuit het Grieks: a = zonder en sfuxis, sfugmos = hart- of polsslag betekent. Als het gebrek aan zuurstof wordt verlengd of indien er geen medische actie wordt ondernomen om het gebrek te bestrijden, dan bewusteloosheid en de dood zal optreden. Er zijn veel verschillende oorzaken van verstikking. In het geval van Prins Friso heeft waarschijnlijk de druk van de sneeuw van de lawine zoveel uitwendige druk op de borstkas (compressie) gegeven waardoor ademen onmogelijk was. Daarbij is geen sprake van belemmering van de luchtwegen zelf. In dat geval wordt gesproken over versmachting.
Behandeling Asfyxie
Door het lichaam te koelen,hypothermie, gaat het lichaam minder snel functioneren en heeft het lichaam minder energie en minder zuurstof nodig om toch goed te kunnen functioneren. Het lichaam wordt afgekoeld tot een temperatuur van 33 graden Celsius om de kans op neurologische restverschijnselen te beperken, deze verschijnselen kunnen uren tot dagen na het trauma nog optreden.
In een aantal studies is overtuigend aangetoond dat kortdurende hypothermie de neurologische prognose bij bepaalde categorieën patiënten na reanimatie verbetert. Sommige patiënten met een gedaald bewustzijn die na een reanimatie worden opgenomen op de IC afdeling worden daarom, als er geen contra-indicaties zijn, gedurende 24 uur gekoeld tot 32-33 graden Celsius.
Bij patiënten met ernstig neurotrauma kan koeling worden gebruikt als middel om de intracraniële drukken te verlagen. Of het ook de prognose verbetert is omstreden, maar dit lijkt wel het geval te zijn als de behandeling zorgvuldig en vooral lang genoeg (meestal meerdere dagen) wordt toegepast.
Bij deze patiënten wordt de toepassing van hypothermie (zowel de diepte als de tijdsduur) gestuurd op geleide van de intra-craniële drukken (ICP). Hypothermie wordt toegepast wanneer deze drukken oplopen ondanks adequate sedatie, behandeling met mannitol en eventueel hypertoon zout, en ondanks eventueel chirurgisch ingrijpen. Ook hier wordt in principe gekoeld tot 32oC, maar indien de drukken eerder normaliseren (dalen tot 20 mmHg of lager) wordt de temperatuur niet verder verlaagd. Ook opwarmen vindt plaats op geleide van de intra-craniële drukken; indien de druk tijdens het (passief) opwarmen weer stijgt wordt het koelen hervat totdat de ICP weer daalt tot
Bron: Sonoo, NOS, NRC, Volkskrant & protocol voor het gebruik van therapeutische hypothermie