Standby tarief en eigen bijdragen: oplossing voor spoedposten

Stel, in een spoedpost zijn een huisartsenpost en een Spoedeisende hulpafdeling van een ziekenhuis opgegaan. De gezamenlijke organisatie ontvangt een standby tarief per inwoner uit het verzorgingsgebied. De spoedpost ontvangt dat bedrag ongeacht het aantal patienten dat zij ontvangt. Daarnaast ontvangt de organisatie van elke patient een eigen bijdrage van twintig euro. Dat kan zonder gevaar voor de volksgezondheid zo blijkt uit  twee studies: patienten met spoedklachten laten zich niet weerhouden door zo’n bedrag om naar de  spoedpost te gaan. De bevolking waarvoor de spoedpost werkt, heeft via brochures, cursussen, patientenverenigingen en massamedia scholing ontvangen rond de vraag bij welke lichamelijke of psychische symptomen wel of geen spoed in het geding is. Huisartsen hebben in de ochtendspreekuren meer ruimte om spoedpatienten te behandelen. De spoedpost kan ’s avonds al een afspraak regelen via het internet met de eigen huisarts op de volgende ochtend. Indien al deze systeemwijzigingen zouden plaatsvinden,  zou de vraag naar spoedzorg een aantal jaren dalen. Al deze kennis deed ik een aantal jaren geleden op tijdens een studiereis naar Nieuw-Zeeland. Al deze kennis kwam weer boven, toen ik op zaterdag 5 mei de uitstekende reportage in Medisch Contact las over de spoedpost van het Kennemer Gasthuis te Haarlem. Die post functioneert thans tien jaar, verhoogde de kwaliteit van de spoedzorg en leidde tot kostenverlaging. Alleen lukt het niet om in al die jaren een gepaste bekostiging te regelen. Zorgverzekeraars, koepelorganisaties, adviesorganen en ministerie komen er niet uit.  Net als andere spoedposten staat die in het Kennemerland daarom onder druk. Of die nog bestaat over anderhalf jaar, is de vraag.  Tot zover dit droeve bericht. In de Masterclass Kwaliteit en financien van zorg die in spetember start, besteden wij veel aandacht aan beleid dat kwaliteit van zorg verhoogt en tegelijk kosten bespaart. Klik hier voor meer informatie.

Guus Schrijvers, Oud-Hoogleraar Public Health & Gezondheidseconoom

Guus Schrijvers (getrouwd met Els Zwaan, drie kinderen) werd op 24 juni 1949 geboren in Amsterdam als zesde kind in een katholiek onderwijzersgezin. Na het gymnasium B diploma behaald te hebben(1967) ging hij in Amsterdam economie studeren. Hij studeerde cum laude af (1973) bij prof. Wim Duisenberg op de na-oorlogse conjunctuurgolven en bij prof. Joop Hattinga Verschure op zelfzorgafdelingen in ziekenhuizen. In 1980 promoveerde hij in Maastricht op het onderwerp regionalisatie en financiering van de Engelse, Zweedse en Nederlandse gezondheidszorg. Een stelling uit zijn proefschrift werd zijn levensmotto: wie de kleine structuren niet eert, maakt de grote structuren verkeerd.

Hij promoveerde bij de grondlegger van de Nederlandse gezondheidseconomie prof. Lou Groot en bij genoemde Hattinga Verschure. Van 1974 -1984 was Schrijvers lid van de Gemeenteraad van Utrecht voor de Partij van de Arbeid. Hij ‘deed’ daar portefeuilles zoals Volksgezondheid, Welzijn, Cultuur en Financiën. Op 1 juni 1987 werd Schrijvers samen met prof. Joop van Londen hoogleraar Public Health bij de Medische Faculteit Utrecht. Dat betekende voor hem een switch van macro onderwerpen zoals de inrichting van het verzekeringsstelsel naar kleinschalige projecten zoals educatie van diabetespatiënten.

Uit een interview uit 1987 komt het citaat: ‘als de faculteit mij vraagt voor deze leerstoel, wil ik wat betekenen voor de faculteit. Dan geef ik de macro-onderwerpen op.’ Samen met Van Londen richtte hij zich in 1987 op innovaties in de thuiszorg en op ketenzorg bij chronische zieken. Later zou het die activiteiten onder de vlag disease management bundelen. Tien jaar kwam de belangstelling voor ketens in de spoedzorg erbij. Zijn kennis op dit terrein bundelde hij in het boek Moderne Patiëntenzorg in Nederland, dat hij in 2002 samen met de plaatsvervangend hoofdinspecteur drs. Nico Oudendijk voor de gezondheidszorg schreef.

Vanaf het eerste begin had het bevorderen van het onderwijs in de Sociale Geneeskunde en de Volksgezondheid zijn grote aandacht. Toen Van Londen en hij begonnen was er helemaal niets op dit terrein. Schrijvers: ‘Een grote triomf ervoer ik op 2 april 1994 toen na zeven jaar trekken en duwen de eerste medische studenten bij een GGD en een Arbodienst een verplicht co-schap Sociale Geneeskunde liepen.’

In 1999 kwam een nieuw curriculum voor de medische studenten tot stand. Tropenjaren volgden tot 2006 voor hem en zijn collega dr. Gerdien de Weert om alle uitbreidingen van het sociaal geneeskundige onderwijs bij te benen. Zijn collegestof bundelde hij in 1997 en na verschillende drukken in 2002 in het boek Een kathedraal van Zorg en in de Engelse variant daarvan Health and Health Care in the Netherlands.

Per 1 juli 2007 gaan de onderzoeksactiviteiten van Schrijvers over in de Unit Innovaties in de Zorg binnen het Julius Centrum, dat hij in 1996 met collega prof. Rick Grobbee oprichtte. Zijn aandacht blijft liggen bij Disease Management en Spoedzorg. Schrijvers: ‘Ik begrijp nog steeds niet helemaal hoe die kleine structuren binnen Disease management en spoedzorg precies functioneren. Er is tegenwoordig ook veel uitwisseling met collega’s in Noord Amerika en elders in Europa. Dat verrijkt het inzicht in hoge mate. Elk land is op dit terrein een laboratorium voor een ander land..Voorlopig heb ik mijn handen vol aan de nieuwe Unit. Toch zou ik nog twee boeken willen schrijven.Het ene krijgt als titel, De gemoderniseerde kathedraal van zorg. Het tweede boek moet gaan over ondernemersschap en gelijke toegang tot de zorg. Beide zijn belangrijk maar o zo moeilijk te combineren. Hierbij zou ik de kennis van macro econoom weer kunnen gebruiken.’

Als oud hoogleraar Public Health en gezondheidseconoom bij het UMC Utrecht. geeft hij met zijn nieuwe boek ‘Zorginnovatie volgens het Cappuccinomodel.’ zijn visie hoe de gezondheidszorg eruit zou kunnen zien in een maatschappij met schaarste aan zorg. Het boek is bestemd voor het middenkader van zorgorganisaties. Naast schrijver van boeken en artikelen over de gezondheidszorg is Guus lid van enkele stuurgroepen en begeleidingscommissies en geef ik lezingen en workshops.

Guus Schrijvers is voor voordrachten, dagvoorzitterschappen, interviews en onderzoeksopdrachten te bereiken via [email protected] en telefonische via zijn secretaresse Annet Esser op telefoonnummer 030 250 9359.

Recente artikelen