UMC St Radboud bundelt Europees onderzoek naar Imaging diabetes

Het UMC St Radboud heeft van de Europese Commissie vier miljoen subsidie ontvangen om Europees onderzoek te bundelen dat insuline producerende cellen in beeld brengt. Deze cellen spelen een centrale rol bij het ontstaan van diabetes. Goede beeldvorming van deze cellen geeft meer inzicht in het ontstaansproces van diabetes. Ook het effect van medicijnen en andere behandelingen kan zo beter worden gevolgd.

Wereldwijd hebben ongeveer 180 miljoen mensen diabetes. Bij deze ziekte spelen de beta-cellen die in de pancreas zitten een grote rol. Beta-cellen produceren insuline, dat het suikergehalte (de glucosespiegel) in ons bloed verlaagt. Functioneren de beta-cellen niet goed of is het aantal te sterk gedaald, dan ontstaat diabetes door een permanente verhoging van het suikergehalte. Om het suikergehalte zoveel mogelijk op het juiste niveau te houden, spuiten diabetici regelmatig insuline. Het is een chronische behandeling die veel vraagt van diabetici.

Beta in beeld
“Eigenlijk weten we nog veel te weinig over het ontstaansproces van diabetes”, zegt Martin Gotthardt, hoogleraar Nucleaire geneeskunde in het UMC St Radboud. “In elk geval spelen beta-cellen daarin een centrale rol. De afgelopen jaren zijn diverse Europese onderzoeksgroepen bezig geweest om die beta-cellen beter in beeld te krijgen. Niet alleen in diermodellen, maar ook in de mens. Met PET/SPECT scans, met MRI, en zelfs met normaal licht. Vanaf 2008 heeft onze afdeling Nucleaire Geneeskunde daar met Europese en Amerikaanse steun aan gewerkt in het BetaImage project. Dankzij dit project zijn we nu vrijwel de enige ter wereld die de hoeveelheid beta-cellen in levende dieren, en hopelijk binnenkort ook in mensen, van buitenaf heel nauwkeurig kunnen bepalen. Dat doen we met een zelf ontwikkeld stofje – een tracer – dat aan die cellen bindt en die we dan met SPECT-apparatuur in beeld brengen.”

Europese samenwerking
De afgelopen jaren hebben meer onderzoeksgroepen technieken ontwikkeld waarmee weer andere aspecten van beta-cellen in beeld zijn te brengen. Gotthardt: “Als we die technieken goed combineren, krijgen we voor het eerst zicht op de belangrijkste aspecten van de beta-cellen en de stofwisselingsprocessen die ten grondslag liggen aan diabetes. Dat betekent een enorme stap vooruit. We kunnen dan veel beter diverse vormen van diabetes uit elkaar rafelen op basis van de onderliggende, ziekmakende processen. Maar we kunnen ook vaststellen hoeveel beta-cellen iemand nog heeft en bij een transplantatie van beta-cellen bijvoorbeeld in de gaten houden waar die cellen naartoe gaan en hoeveel er overleven. Het geeft artsen veel meer mogelijkheden om het verloop van de ziekte en het effect van diverse therapieen direct te volgen.”

Opleiden en vermarkten
Door toekenning van het BetaTrain-project, dat door Gotthardt wordt gecoördineerd, stimuleert de Europese Commissie de samenwerking Europese topgroepen om hun kennis en kunde daadwerkelijk te delen. Gotthardt: “Het is een project waarin niet alleen kennis wordt uitgewisseld en nieuw onderzoek wordt uitgevoerd. Ook het opleiden van artsen en onderzoekers om met deze nieuwe technieken om te gaan, is een belangrijk onderdeel van het project. Uitwisseling van mensen tussen de zeven deelnemende onderzoeksinstellingen staat daarvoor garant. Daarnaast willen we de ontwikkelingen zo snel mogelijk naar de markt te brengen. In BetaTrain werken we daarom ook samen met het bedrijfsleven.”

bron:  UMC st Radboud

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen