Darmflora van invloed op overgewicht

De darm, en dan met name de darmflora, blijken in tegenstelling tot wat tot voor kort gedacht werd, een rol te spelen bij overgewicht en bij diabetes type 2. Dat concludeert  arts-onderzoeker Froukje Verdam van het Maastricht UMC+ in haar proefschrift ‘Is the gut the key to obesity? The involvement of the intestine in obesity type 2 diabetes mellitus and fatty liver disease in man’ waarop zij vrijdag 1 juni hoopt te promoveren aan de Universiteit Maastricht.

Lange tijd gold voor mensen met overgewicht ‘elk pondje gaat door het mondje’. Toch komt er steeds meer wetenschappelijk bewijs dat ook lichamelijke factoren (zoals bruin vet) een rol spelen bij overgewicht en obesitas. “Het is relevant te onderzoeken of het beïnvloeden van darmgerelateerde factoren, zoals het optimaliseren van de darmflora, therapeutisch effectief is”, aldus Verdam.

Twee miljard
Wereldwijd lijden namelijk meer mensen aan overgewicht (Body Mass Index >25kg/m2, zie ook http://bmi.hartstichting.nl) dan aan ondergewicht. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zijn er in 2015 naar schatting twee miljard volwassenen met overgewicht en ruim 700 miljoen met obesitas (BMI >30kg/m2). Vandaar dat men spreekt over een pandemie, een wereldwijde epidemie.
In Nederland heeft ruim de helft van de mensen overgewicht en is het aantal mensen met obesitas de afgelopen drie decennia verdubbeld. De provincie Limburg kent de hoogste incidentie van obesitas (ruim 13 procent in 2009 volgens het CBS).

Mensen met ernstig overgewicht bleken een karakteristieke darmflora (de daar aanwezige micro-organismen, voornamelijk bacterien) te hebben. Daarnaast gaat de darmflora van mensen met overgewicht samen met zowel een lokale ontsteking in de darm en als een algehele ontsteking in het bloed.

De Panethcellen, cellen in de dunne darm die mede verantwoordelijk zijn voor de samenstelling van de darmflora, blijken bij obese mensen minder antimicrobiele eiwitten te bevatten. Dit zou de gevonden veranderingen in de darmflora bij mensen met overgewicht kunnen verklaren en een mogelijke richting kunnen aangeven voor het herstellen van dat evenwicht.

Nieuwe ademtest
Verdam vond bovendien verdere aanwijzingen voor de betrokkenheid van de darm bij vette leverziekte. Deze aandoening varieert van relatief onschuldige leververvetting tot leverontsteking, cirrose en uiteindelijk leverfalen. Het bloed van mensen met deze leverontsteking bleek hogere concentraties van antilichamen tegen bacteriele producten te bevatten. Omdat de diagnose voor dit type leverontsteking op dit moment alleen mogelijk is met een leverbiopt, toetste Verdam de meerwaarde van een nieuwe ademtest, die de aan- en afwezigheid van leverontsteking nauwkeurig bleek te voorspellen.

Diabetes
Tot slot ontdekte Verdam dat er ook darmgerelateerde verschillen zijn tussen obese mensen met en obese mensen zonder diabetes type 2. Deze verschillen in een bepaald type (absorptieve) darmcellen (enterocyten) zou de karakteristieke hoge glucosespiegels na een maaltijd bij diabetes type 2 kunnen verklaren.

Bron: Maastricht UMC

 

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen