Het medisch beroepsgeheim en privacy van patienten onvoldoende geborgd bij medewerking VUmc aan tv-programma ’24 uur tussen leven en dood’

VUmc trekt lessen uit medewerking aan tv-programma ’24 uur tussen leven en dood’
Begin dit jaar heeft VUmc besloten mee te werken aan het nieuwe televisieprogramma ’24 uur tussen leven en dood’ van productiemaatschappij Eyeworks. Uit klachten van patienten en medewerkers bleek dat er fouten zijn gemaakt bij het maken van de tv-opnames. Om inzicht te krijgen in wat er feitelijk is gebeurd en hoe dit heeft kunnen gebeuren, heeft VUmc een intern onderzoek (PDF) verricht. Doel van dit onderzoek was ook om de belangrijkste leer- en verbeterpunten voor VUmc in kaart te brengen. Uit het onderzoek blijkt dat zowel in de voorbereiding en uitvoering van de tv-opnames als bij de afhandeling van klachten en in de optredens in de media fouten zijn gemaakt.
Het medisch beroepsgeheim en de aspecten rondom privacy van patiënten zijn onvoldoende geborgd in dit mediaproject en binnen het mediabeleid. Vanuit de verantwoordelijkheden die VUmc als organisatie heeft, heeft zij er onvoldoende op toegezien dat zowel het beroepsgeheim als de privacy van patiënten niet in het geding zouden komen. Of er hierbij in strafrechtelijke zin grenzen zijn overschreden moet duidelijk worden in het strafrechtelijk onderzoek.

Opnames hadden alleen gemaakt mogen worden als patiënten en medewerkers hiervoor vooraf en op basis van gedegen informatie hun uitdrukkelijke toestemming hadden gegeven. De informatievoorziening rond dit project was echter te summier. De afspraken en instructies rond het vragen van toestemming waren in de praktijk onduidelijk, onvolledig en soms zelfs tegenstrijdig. Doordat er onvoldoende controle was op de dagelijkse naleving van de afspraken werd dit niet tijdig opgemerkt of gecorrigeerd. Daarnaast had VUmc de verantwoordelijkheid om toestemming te vragen aan patiënten niet mogen overdragen aan Eyeworks medewerkers. VUmc had hier zelf regie over moeten houden.

Het waarborgen van het medisch beroepsgeheim en de privacy van patiënten blijft primair een verantwoordelijkheid van de hulpverlener. Gezien de twijfels die er bij diverse hulpverleners waren, had het voor de hand gelegen om deze voor te leggen aan een hoger besturingsniveau zoals het divisiebestuur of de raad van bestuur.

Deze gebeurtenissen hebben onder patienten en medewerkers tot verdriet, boosheid en frustratie geleid. Niet alleen het vertrouwen van patienten is beschadigd, maar ook dat van de medewerkers van VUmc. De raad van bestuur trekt dit zich zeer aan.

De belangrijkste conclusies uit het onderzoek zijn:

• dit mediaproject is vanaf het begin af aan onderschat. Er is niet ingezien dat de aard en omvang van deze mediaproductie anders waren dan eerdere producties waaraan VUmc medewerking heeft verleend. Hierdoor is het project onvoldoende beoordeeld op medisch-ethische en juridische risico’s
• besluitvorming heeft niet op het juiste besturingsniveau plaatsgevonden
• het medisch beroepsgeheim en de aspecten van privacy van patienten zijn onvoldoende geborgd in dit mediaproject en binnen het mediabeleid. Opnames hadden alleen gemaakt mogen worden als patienten en medewerkers hiervoor vooraf en op basis van gedegen informatie hun uitdrukkelijke toestemming hadden gegeven. Dit is niet in alle gevallen gebeurd.

VUmc heeft lessen getrokken uit deze gebeurtenissen. De belangrijkste leerpunten hebben betrekking op:

• cultuur van samenwerken en met elkaar communiceren
• interne samenwerking tussen verschillende stafdiensten
• het mediabeleid van VUmc
• helderheid over taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden
• de taken en werkwijze van de dienst communicatie in het bijzonder

Het uitwerken van deze leerpunten in concrete plannen en acties, in samenspraak met medewerkers van VUmc, heeft de komende periode prioriteit.
De raad van toezicht is nauw betrokken geweest bij de analyse en onderschrijft de conclusies en verbeterpunten. De raad van toezicht zal toezien op de implementatie van de verbeterpunten.

Patienten of bezoekers die vragen hebben over de gebeurtenissen kunnen hiervoor terecht bij het meldpunt patienten van VUmc. Dit meldpunt is op werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur bereikbaar via telefoonnummer 020 444 6178 en per mail via [email protected] . Ook voor (oud)medewerkers is een meldpunt ingericht.

Bron: VUmc

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.