Minder hartstilstanden door rookverbod
Array
De invoering van de rookvrije werkplek in 2004 heeft geleid tot een vermindering van het aantal gevallen van acute hartstilstand in Zuid-Limburg. Het horecarookverbod dat in 2008 volgde, had – tegen de verwachting in – geen verdere daling in het vóórkomen van acute hartstilstand tot gevolg.
Dit blijkt uit een studie van de Onderzoeksschool CAPHRI van de Universiteit Maastricht, waarin het wekelijkse aantal acute hartstilstanden tussen 1 januari 2002 en 1 mei 2010 werd geanalyseerd, vóór en ná invoering van de rookverboden. Het is de eerste keer dat deze relatie in Nederland is onderzocht. De resultaten worden op donderdag 31 mei, Wereld Niet Roken Dag, gepubliceerd in het internationale vaktijdschrift voor cardiologie Heart.
Effect van rookverbod op vóórkomen acute hartstilstand voor het eerst in Nederland onderzocht
Voor dit onderzoek werd gebruik gemaakt van gegevens van de Regionale Ambulance Voorziening van de GGD Zuid-Limburg. In de analyses werden drie perioden onderscheiden: de periode voor invoering van de rookverboden (1 januari 2002 – 1 januari 2004), de periode waarin de rookvrije werkplek ingevoerd werd (1 januari 2004 – 1 juli 2008) en de periode waarin de rookvrije horeca van kracht was (1 juli 2008 – 1 mei 2010).
In de studie werden in totaal 2305 gevallen van acute hartstilstand geteld. In de periode vóór invoering van de rookverboden steeg het aantal met 24%. In de periode na invoering van de rookvrije werkplek daalde het aantal met 12%. Omgerekend in absolute aantallen en voor de hele Nederlandse bevolking impliceert deze afname dat er meer dan 16000 gevallen van acute hartstilstand voorkomen zijn in de hele periode tussen 2004 en 2008. Bijna 90 % van de patienten met een acute hartstilstand overlijden hieraan.
Dat de invoering van het rookverbod in de horeca in 2008 niet leidde tot een verdere afname kan mogelijk verklaard worden doordat de grootste daling al in 2004 behaald was. De onderzoekers sluiten echter ook niet uit dat het verbod vanwege de chaotische manier van invoering en handhaving van de rookvrije horeca in Nederland geen of een gering effect heeft gehad op de volksgezondheid. Naar aanleiding van diverse rechtszaken werd het rookverbod in 2009 opgeschort voor kleine cafés zonder personeel, maar in 2010 weer heringevoerd. De huidige regering besloot echter om kleine cafés zonder personeel vanaf januari 2011 opnieuw uit te zonderen. Bij controles werd in 73% van de cafés die onder de uitzondering vielen weer gerookt, en opvallend genoeg ook in 50% van cafés die nog wel onder het rookverbod vielen. Juist vorige week werd bekend dat het aantal voorstanders van een rookvrije horeca in Nederland sterk gestegen is.
Het is al lang bekend dat zowel actief roken als passief roken (ofwel: blootstelling aan omgevingstabaksrook) de kans op hart- en vaatziekten verhoogt. De meeste effecten van tabaksrook op het hart- en vaatstelsel zijn omkeerbaar; bij verminderde blootstelling neemt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten weer af. In veel landen zijn de afgelopen jaren maatregelen genomen om de blootstelling aan omgevingstabaksrook te verminderen. De Nederlandse situatie, waar twee rookverboden in afzonderlijke fasen zijn ingevoerd, is in vergelijking met andere landen uniek. De conclusie dat er na invoering van de rookvrije werkplek veel gezondheidswinst is behaald, onderstreept volgens de onderzoekers het grote belang van rookverboden voor de volksgezondheid.
(persbericht Universiteit Maastricht)
