Pijnbehandeling essentieel voor patiënten op IC
Array
Pijnprotocollen effectief bij vermindering van pijn
Door een goede pijnbehandeling herstellen patienten sneller, en pijnbehandeling is daarom een essentieel onderdeel van de zorg voor IC-patienten. Daarnaast is het meten van pijn één van de kwaliteitsindicatoren in de Nederlandse ziekenhuizen. Ziekenhuisapotheker in opleiding Sabine Ahlers deed onderzoek naar pijnmeting, pijnbestrijding in rust en tijdens pijnlijke procedures en het optimaliseren van de dosering van morfine bij IC-patienten. Zij promoveert op 8 juni op haar onderzoek, dat ze uitvoerde in het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein
Ongeveer 63% van de patienten ervaart pijn tijdens een verblijf op de Intensive Care (IC). Deze pijn kan ontstaan in rust als gevolg van ziekte of operatie. Ook kan de pijn ontstaan door pijnlijke procedures, zoals het draaien van de patient bij de verzorging. Door middel van een pijntrainingsprogramma zijn IC-artsen en IC-verpleegkundigen getraind in het meten van pijn. Zij registreerden en evalueerden pijn systematisch. Invoering van dit programma zorgde voor een daling van pijn bij IC-patienten na hartchirurgie in rust van 41% naar 23%.
Vervolgens werd de dosering pijnstillers structureel aangepast aan de hand van pijnscores met behulp van een pijnprotocol. Het protocol leidde tot een verdere daling van pijn in rust van 23% naar 16%. Ahlers: “Het bijzondere van dit pijnprotocol was dat de patienten ook minder pijn hadden tijdens pijnlijke procedures. Zo was de incidentie van pijn tijdens pijnlijke procedures 25%, terwijl uit de literatuur percentages tot 63% bekend zijn.†Uit dit onderzoek bleek verder dat een polymorfisme in het COMT enzym (betrokken bij de afbraak van stresshormonen) een verhoogde kans gaf op zowel pijn in rust als pijn tijdens procedures. Ahlers: “Met deze kennis kunnen we in de toekomst de pijn beter voorspellen.â€
Morfine is één van de belangrijkste pijnstillers. Patienten kunnen echter heel wisselend reageren op een dosis morfine voor wat betreft pijnstillend effect, maar ook qua bijwerkingen. Ahlers: “IC-patienten breken morfine en morfine-afbraakprodukten minder snel dan gezonde personen. Deze wetenschap kan in de toekomst gebruikt worden voor het ontwikkelen van geïndividualiseerde doseerschema’s van morfine bij IC-patienten, met een voorspelbaar effect en bijwerkingenprofiel bij iedere patient.â€
Aangezien nog altijd een klein deel van de patienten pijn ervaart tijdens een IC-verblijf, is een uitdaging voor de toekomst het vooraf kunnen identificeren van hoogrisico patienten, waarbij ook genetisch onderzoek een rol zal gaan spelen. Het onderzoek is uitgevoerd op de intensive care van het St. Antonius Ziekenhuis, in samenwerking met de klinische farmacie van het St. Antonius Ziekenhuis, en het Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis.
bron: Erasmus MC
