Boekbespreking: Ziekenhuizen beter maken; EDP implementatie in de praktijk
Guus Schrijvers, Oud-Hoogleraar Public Health & Gezondheidseconoom 08 juli 2012 - 22:21
Array
Efficiency verhoging, innovatie van zorgprocessen en herorientatie op het klantproces zijn belangrijke beleidsdoelen voor ziekenhuizen. Maar je hoeft die noodzakelijk tegelijk te realiseren met de big bang introductie van een digitaal Ziekenhuis Informatie Systeem (ZIS) en van een elektronisch patientendossier (EPD). Dat is een van de negen aanbevelingen, waarmee Jan Christiaan Huysman zijn nieuwe boek “Ziekenhuizen beter maken: EPD implementatie in de praktijk†afsluit. Hij bracht het boek uit op 15 juni tijdens een Julius congres over ZIS’s en EPD’s. Huysman begeleidt thans de invoering van één digitaal ZIS op het UMC Utrecht. Daarvoor deed hij dat in tal van andere ziekenhuizen en was hij ook werkzaam bij grote software bedrijven. Op basis van al die ervaringen kwam dit vlot geschreven boek met 234 pagina’s tot stand. Het bevat twintig handzame hoofdstukken verdeeld over drie delen: 1. Anamnese en diagnostiek van de bestaande informatie-voorziening 2. Beleid en interventies om de informatie voorziening te verbeteren door te digitaliseren en 3. Capita selecta met vooral hoofdstukken over verandermanagement. Een van de negen aanbevelingen waarmee dit boek afsluit, staat hierboven vermeld. Ik som hieronder in telegramstijl en in de gebiedende wijs de andere acht aanbevelingen op en doe daarmee onrecht aan de nuances en zorgvuldigheid waarmee de auteur het boek schreef. De andere acht van de negen aanbevelingen zijn: 2. Bespreek niet alleen uitgebreid wie de software leverancier wordt maar kijk ook naar de eigen organisatie: heb je genoeg competenties in huis om de leveranciers aan te sturen? 3. Koop het ZIS dat aansluit bij de evolutiefase waarin je ziekenhuis verkeert: doe je alles nog op papier, neem dan een eenvoudig ZIS. 4.Kies een leverancier en zijn software op basis van demonstraties met echte data. Laat je niet het bos insturen met toezeggingen als “ja hoor, die functionaliteit komt erinâ€. 5. Onderscheid systeem ontwikkeling en implementatie daarvan bij de professionals 6. Bereid de livegang lang van te voren voor 7. Bied na de livegang goede nazorg aan de professionals en zorg dfat zij zich eigenaar voelen 8. Begeleid de overgang van nazorg zorgvuldig 9. Bepaal nieuwe ambities en mogelijkheden voor verbeterdoelen van de zorgprocessen. Deze negen aanbevelingen zijn de vruchten van twintig hoofdstukken vol wijsheid, anecdotes, praktijkvoorbeelden en tips. Graag beveel ik het boek “Ziekenhuizen beter maken” aan alle zorginnovatoren en leidinggevenden in de zorg aan. Voor studenten is het een goede voorbereiding op de praktijk. Elsevier Reed heeft het boek uitgegeven.
Guus Schrijvers (getrouwd met Els Zwaan, drie kinderen) werd op 24 juni 1949 geboren in Amsterdam als zesde kind in een katholiek onderwijzersgezin. Na het gymnasium B diploma behaald te hebben(1967) ging hij in Amsterdam economie studeren. Hij studeerde cum laude af (1973) bij prof. Wim Duisenberg op de na-oorlogse conjunctuurgolven en bij prof. Joop Hattinga Verschure op zelfzorgafdelingen in ziekenhuizen. In 1980 promoveerde hij in Maastricht op het onderwerp regionalisatie en financiering van de Engelse, Zweedse en Nederlandse gezondheidszorg. Een stelling uit zijn proefschrift werd zijn levensmotto: wie de kleine structuren niet eert, maakt de grote structuren verkeerd.
Hij promoveerde bij de grondlegger van de Nederlandse gezondheidseconomie prof. Lou Groot en bij genoemde Hattinga Verschure. Van 1974 -1984 was Schrijvers lid van de Gemeenteraad van Utrecht voor de Partij van de Arbeid. Hij ‘deed’ daar portefeuilles zoals Volksgezondheid, Welzijn, Cultuur en Financiën. Op 1 juni 1987 werd Schrijvers samen met prof. Joop van Londen hoogleraar Public Health bij de Medische Faculteit Utrecht. Dat betekende voor hem een switch van macro onderwerpen zoals de inrichting van het verzekeringsstelsel naar kleinschalige projecten zoals educatie van diabetespatiënten.
Uit een interview uit 1987 komt het citaat: ‘als de faculteit mij vraagt voor deze leerstoel, wil ik wat betekenen voor de faculteit. Dan geef ik de macro-onderwerpen op.’ Samen met Van Londen richtte hij zich in 1987 op innovaties in de thuiszorg en op ketenzorg bij chronische zieken. Later zou het die activiteiten onder de vlag disease management bundelen. Tien jaar kwam de belangstelling voor ketens in de spoedzorg erbij. Zijn kennis op dit terrein bundelde hij in het boek Moderne Patiëntenzorg in Nederland, dat hij in 2002 samen met de plaatsvervangend hoofdinspecteur drs. Nico Oudendijk voor de gezondheidszorg schreef.
Vanaf het eerste begin had het bevorderen van het onderwijs in de Sociale Geneeskunde en de Volksgezondheid zijn grote aandacht. Toen Van Londen en hij begonnen was er helemaal niets op dit terrein. Schrijvers: ‘Een grote triomf ervoer ik op 2 april 1994 toen na zeven jaar trekken en duwen de eerste medische studenten bij een GGD en een Arbodienst een verplicht co-schap Sociale Geneeskunde liepen.’
In 1999 kwam een nieuw curriculum voor de medische studenten tot stand. Tropenjaren volgden tot 2006 voor hem en zijn collega dr. Gerdien de Weert om alle uitbreidingen van het sociaal geneeskundige onderwijs bij te benen. Zijn collegestof bundelde hij in 1997 en na verschillende drukken in 2002 in het boek Een kathedraal van Zorg en in de Engelse variant daarvan Health and Health Care in the Netherlands.
Per 1 juli 2007 gaan de onderzoeksactiviteiten van Schrijvers over in de Unit Innovaties in de Zorg binnen het Julius Centrum, dat hij in 1996 met collega prof. Rick Grobbee oprichtte. Zijn aandacht blijft liggen bij Disease Management en Spoedzorg. Schrijvers: ‘Ik begrijp nog steeds niet helemaal hoe die kleine structuren binnen Disease management en spoedzorg precies functioneren. Er is tegenwoordig ook veel uitwisseling met collega’s in Noord Amerika en elders in Europa. Dat verrijkt het inzicht in hoge mate. Elk land is op dit terrein een laboratorium voor een ander land..Voorlopig heb ik mijn handen vol aan de nieuwe Unit. Toch zou ik nog twee boeken willen schrijven.Het ene krijgt als titel, De gemoderniseerde kathedraal van zorg. Het tweede boek moet gaan over ondernemersschap en gelijke toegang tot de zorg. Beide zijn belangrijk maar o zo moeilijk te combineren. Hierbij zou ik de kennis van macro econoom weer kunnen gebruiken.’
Als oud hoogleraar Public Health en gezondheidseconoom bij het UMC Utrecht. geeft hij met zijn nieuwe boek ‘Zorginnovatie volgens het Cappuccinomodel.’ zijn visie hoe de gezondheidszorg eruit zou kunnen zien in een maatschappij met schaarste aan zorg. Het boek is bestemd voor het middenkader van zorgorganisaties. Naast schrijver van boeken en artikelen over de gezondheidszorg is Guus lid van enkele stuurgroepen en begeleidingscommissies en geef ik lezingen en workshops.
Guus Schrijvers is voor voordrachten, dagvoorzitterschappen, interviews en onderzoeksopdrachten te bereiken via [email protected] en telefonische via zijn secretaresse Annet Esser op telefoonnummer 030 250 9359.
Efficiency verhoging, innovatie van zorgprocessen en herorientatie op het klantproces zijn belangrijke beleidsdoelen voor ziekenhuizen. Maar je hoeft die noodzakelijk tegelijk te realiseren met de big bang introductie van een digitaal Ziekenhuis Informatie Systeem (ZIS) en van een elektronisch patientendossier (EPD). Dat is een van de negen aanbevelingen, waarmee Jan Christiaan Huysman zijn nieuwe boek “Ziekenhuizen beter maken: EPD implementatie in de praktijk†afsluit. Hij bracht het boek uit op 15 juni tijdens een Julius congres over ZIS’s en EPD’s. Huysman begeleidt thans de invoering van één digitaal ZIS op het UMC Utrecht. Daarvoor deed hij dat in tal van andere ziekenhuizen en was hij ook werkzaam bij grote software bedrijven. Op basis van al die ervaringen kwam dit vlot geschreven boek met 234 pagina’s tot stand. Het bevat twintig handzame hoofdstukken verdeeld over drie delen: 1. Anamnese en diagnostiek van de bestaande informatie-voorziening 2. Beleid en interventies om de informatie voorziening te verbeteren door te digitaliseren en 3. Capita selecta met vooral hoofdstukken over verandermanagement. Een van de negen aanbevelingen waarmee dit boek afsluit, staat hierboven vermeld. Ik som hieronder in telegramstijl en in de gebiedende wijs de andere acht aanbevelingen op en doe daarmee onrecht aan de nuances en zorgvuldigheid waarmee de auteur het boek schreef. De andere acht van de negen aanbevelingen zijn: 2. Bespreek niet alleen uitgebreid wie de software leverancier wordt maar kijk ook naar de eigen organisatie: heb je genoeg competenties in huis om de leveranciers aan te sturen? 3. Koop het ZIS dat aansluit bij de evolutiefase waarin je ziekenhuis verkeert: doe je alles nog op papier, neem dan een eenvoudig ZIS. 4.Kies een leverancier en zijn software op basis van demonstraties met echte data. Laat je niet het bos insturen met toezeggingen als “ja hoor, die functionaliteit komt erinâ€. 5. Onderscheid systeem ontwikkeling en implementatie daarvan bij de professionals 6. Bereid de livegang lang van te voren voor 7. Bied na de livegang goede nazorg aan de professionals en zorg dfat zij zich eigenaar voelen 8. Begeleid de overgang van nazorg zorgvuldig 9. Bepaal nieuwe ambities en mogelijkheden voor verbeterdoelen van de zorgprocessen. Deze negen aanbevelingen zijn de vruchten van twintig hoofdstukken vol wijsheid, anecdotes, praktijkvoorbeelden en tips. Graag beveel ik het boek “Ziekenhuizen beter maken” aan alle zorginnovatoren en leidinggevenden in de zorg aan. Voor studenten is het een goede voorbereiding op de praktijk. Elsevier Reed heeft het boek uitgegeven.