Hoe gaat het met Molukkers?
Array
Hoe is het gesteld met de gezondheid van Molukkers in Nederland? Het lijkt erop dat ze meer dan gemiddeld diabetes, hart- en vaatziekten en baarmoederhalskanker hebben. Adee Bodewes en Anton Kunst van de afdeling Sociale Geneeskunde gaan dat de komende drie jaar uitzoeken.
De Molukkers in Nederland vormen een bijzondere groep. In de jaren vijftig kwamen ze hier naartoe, en nog altijd zijn ze tamelijk op zichzelf. De Molukse stichting BUAT kreeg signalen dat onder Molukkers bepaalde gezondheidsproblemen vaker voorkomen. Daarop vroeg de stichting of het AMC dat zou kunnen onderzoeken. Met steun van BUAT gaat Adee Bodewes een gezondheidsenquête uitvoeren. Daarnaast kijkt ze naar de oorzaken van sterfte en doet ze onderzoek op basis van registraties in de zorg. Zo zal voor het eerst een beeld geschetst kunnen worden van de gezondheidssituatie van Molukkers in Nederland.
Dat er iets aan de hand is, blijkt niet alleen uit anekdotisch bewijs. Er is ook eerder, kleinschalig onderzoek dat aangeeft dat diabetes, hart- en vaatziekten en baarmoederhalskanker relatief vaak voorkomen, vertelt Bodewes. `Ik ken bovendien in mijn omgeving geen Molukker zonder hooikoorts’, vult Kunst aan: `Het zijn allemaal signalen van een gezondheidsproblematiek die ernstiger kan zijn, niet alleen in de eerste, maar ook in de tweede generatie. Bovendien maakt men zich eveneens zorgen over de derde generatie. Die kampt ook nog met een achterstand op sociaaleconomisch gebied. Dat kan op zich al leiden tot ernstige gezondheidsachterstanden.’
Na hun komst uit Indonesie werden de Molukkers eerst in kampen ondergebracht. Later werden ze verdeeld over Nederland. Nu zijn er zo’n zestig plaatsen met een grote Molukse gemeenschap. Daarvan heeft Bodewes er twaalf geselecteerd voor het onderzoek.
Inzicht in de mortaliteit en de gezondheidsproblematiek kan leiden tot betere preventie voor de Molukkers zelf. Maar het onderzoek heeft een breder doel. De Molukse gemeenschap is wetenschappelijk erg interessant, vertelt Kunst, omdat het de oudste niet-westerse migrantengroep is. De tweede generatie is aan het vergrijzen en de derde generatie komt zo langzamerhand op een leeftijd dat gezondheidsproblemen een rol gaan spelen. `Zij lopen een generatie voor op de Surinamers, Turken en Marokkanen. We verwachten dat naarmate migranten langer hier zijn, zij meer op Nederlanders gaan lijken en dat ook hun gezondheidssituatie die kant op zal gaan. Maar eigenlijk weten we niet of dat zo is.’
Een deel van het onderzoek zal bestaan uit veldwerk. Onderzoekers zullen geselecteerde personen tussen 30 en 65 jaar met een Molukse achtergrond vragen naar hun leefgewoonten en gezondheidsproblemen. De enquête kijkt ook naar leefstijl. Kunst: `Dan kunnen we nagaan of bijvoorbeeld het veel voorkomen van diabetes te herleiden is tot een aantal gedragingen. Zo verkennen we mogelijke verklaringen voor specifieke gezondheidsklachten.’
Adee Bodewes heeft een Molukse vader. Dat helpt bij het onderzoek, denkt ze. `De Molukkers vormen nog steeds een vrij gesloten gemeenschap. Het is lastig toegang te krijgen. Praten over gezondheidsproblemen is ook moeilijk, daar rust een taboe op. Mijn achtergrond maakt het makkelijker om toegang tot de Molukse gemeenschap te krijgen.’ Sleutelfiguren binnen de verschillende lokale groepen moeten haar bovendien een makkelijker entree geven. `Als ik zie hoe ze opereert’, vult Kunst aan, `besef ik dat het onmogelijk is voor een “Hollander” om dezelfde respons te krijgen.’
Jasper Enklaar
bron: AMC
