Springkussen handig hulpmiddel voor kinderlongarts
ArrayEen opblaasbaar springkasteel in een koude, droge ruimte. Dat zou wel eens de gouden greep kunnen zijn om kinderen met ‘inspanningsastma’ op een betrouwbare manier te herkennen. Dat blijkt uit een onderzoek van kinderarts in opleiding Janneke van Leeuwen en collega’s van het Medisch Spectrum Twente, dat onlangs werd gepubliceerd in het Journal of Allergy and Clinical Immunology. ‘Door kinderen met inspanningastma op deze manier op te sporen, voorkóm je dat er onnodig wordt behandeld, of dat kinderen onnodig passief worden vanwege niet–herkende luchtwegproblemen’, zegt professor Peter Sterk van het Nederlands Respiratoir Samenwerkingsverband.
Voor het onderzoek testten de onderzoekers 82 kinderen van gemiddeld 6 jaar oud, die in het verleden wel eens astmatische klachten hadden gehad. De kinderen mochten zes minuten ‘los gaan’ in het springkasteel, waarvan tenminste 4 minuten bij een hartslag van 80% van hun maximum. (Voor kinderen van zes jaar is dat ruim 170 slagen per minuut). Halverwege de test en op verschillende momenten na de springsessie werd hun longcapaciteit gemeten.
Al benauwd tijdens inspanning
Op basis van dit onderzoek bleek ruim de helft van de onderzochte kinderen zogenoemde ‘inspanningsgerelateerde bronchoconstrictie’ te hebben, in de volksmond: inspanningsastma. Zeker waneer deze kinderen zich onder koude en droge condities inspannen krijgen zijn ademhalingsmoeilijkheden.
‘Vroeger werd vaak gezegd dat kinderen met inspanningsastma pas ná de inspanning benauwd werden’, zo licht onderzoekster Van Leeuwen toe. ‘Uit onze test blijkt dat ongeveer een derde van de kinderen met inspanningsastma ook tijdens de test al luchtwegobstructie krijgt. Dat was tot nu toe onbekend. Het werd vaak afgedaan als slechte conditie, maar het blijkt echt een vernauwing van de luchtwegen die te behandelen is.’
Ei van Columbus
‘Deze test lijkt het ei van Columbus’, zegt professor Peter Sterk, hoogleraar en longonderzoeker aan het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam en bestuurslid van het samenwerkingsverband van longartsen en –onderzoekers, NRS. ‘Het is bij jonge kinderen altijd een groot probleem om ze op een goede, gestandaardiseerde manier te laten inspannen voor een longfunctie-onderzoek. Jonge kinderen, en ook hun ouders, kunnen ook moeilijk aangeven hoeveel last ze hebben van eventuele luchtwegklachten. Deze test biedt een even leuke als eenvoudige manier om de kinderen op een hoog inspanningsniveau te krijgen voor een test.’
Bij twijfel over inspanningsastma is testen hoe dan ook geboden, stelt Sterk. ‘Om bij twijfel voor de zekerheid maar medicijnen te geven is een slecht alternatief. Niet dat luchtwegverwijders of ontstekingsremmers zulke schadelijke medicijnen zijn, maar je wilt kinderen gewoon niet onnodig behandelen. Punt. Tegelijk is het wel belangrijk om deze kinderen te behandelen als ze écht astmatische klachten blijken te hebben tijdens inspanning. Wanneer de klachten onbehandeld, of zelfs onopgemerkt blijven kunnen ze lijden tot inactiviteit van de kinderen. Dat is om meerder redenen ongewenst.’
Springkasteel in de spreekkamer
Ondanks zijn enthousiasme voor het onderzoek van Van Leeuwen en collega’s heeft Sterk nog geen springkussen besteld voor zijn afdeling. ‘Het mooie van dit onderzoek was dat het werd uitgevoerd onder koude en droge conditie. Daarmee worden de eventuele symptomen nog sneller opgewekt. Ik kan mij dus voorstellen dat kinderlongartsen in een bepaalde regio eens in de zoveel tijd een springkussen opstellen voor een dergelijke test in een geschiktere ruimte dan een spreekkamer.’