Genoomwijde associatiestudie vindt nieuwe genen voor biologische veroudering
Array
AMSTERDAM, GRONINGEN, LEIDEN, ROTTERDAM, 28 maart 2013
Onderzoekers die samenwerken in het Netherlands Consortium for Healthy Ageing (NCHA) en de University of Leicester in Engeland hebben met een uitgebreide genoomwijde associatiestudie (GWAS) nieuwe genen in kaart gebracht die van invloed zijn op telomeerlengte. In het UMCG en in Leicester werd de telomeerlengte bepaald van Nederlandse deelnemers uit grote onderzoeksprojecten van het Erasmus MC, het Nederlands Tweelingen Register van de VU, de Leiden Lang Levenstudie van het LUMC en de PREVEND studie van het UMCG.
Voor een groot aantal genetische varianten werd onderzocht of ze waren geassocieerd met telomeerlengte. Er werden nieuwe genen gevonden die de telomeerlengte bepalen. Ook vonden de onderzoekers dat deze genen verband houden met het risico op hart en vaatziekten. Deze kennis is van belang om de genetica van telomeren en hun rol in veroudering en ziekte te bestuderen. De onderzoekers publiceerden hun resultaten op 27 maart 2013 in het toonaangevende tijdschrift Nature Genetics.
Telomeren vormen de uiteinden van chromosomen in ons erfelijk materiaal en worden korter bij het ouder worden. De telomeerlengte werd bepaald in het bloed van grote aantallen ouderen. Een korte telomeerlengte waargenomen in bloed houdt verband met een snelle biologische veroudering, een groter risico op hart en vaatziekten en kanker en een kortere levensduur van ouderen. De Nederlandse onderzoekers vonden eerder dat erfelijke factoren en schade aan erfelijk materiaal bij het ouder worden de lengte van telomeren bepalen.
Grote groepen
Om verbanden tussen telomeerlengte, de kans op ziekte, en onderliggende biologische mechanismen verder te kunnen onderzoeken, is het belangrijk om de telomeerlengte heel precies vast te stellen. De gebruikelijke manier om de telomeerlengte te bepalen is door gebruik te maken van bloedmonsters die vers bij mensen worden afgenomen. Daarmee lukt het echter niet om grote groepen patiënten te bestuderen, zoals voor een genoomwijde associatiestudie nodig is. De techniek die in deze studie werd toegepast maakte dat wel mogelijk. Nederlandse onderzoekers zijn expert in epidemiologisch onderzoek in grote onderzoekspopulaties en in het bestuderen van de functie van telomeren. Op basis van hun resultaten hebben de onderzoekers in deze grote studiecohorten vijf nieuwe genetische regio’s vastgesteld die een rol spelen in de regulering van de werking van telomeren.
